امیر محمد یعقوب خان
| امیر محمد یعقوب خان | |
|---|---|
 |
|
| جم | سنہ 1849 |
| وفات | 15 نومبر 1923 (73–74 سال) |
| مدفن | کابل |
| شہریت |  برطانوی ہندستان
|
| والد | شیر علی خان |
| بہن/بھائی | |
| خاندان | بارکزئی خاندان |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سیاست دان |
ترمیم  | |
محمد یعقوب خان صوبہ ہرات دے گورنر سن ۔ 1870 ء وچ اس نے اپنے والد دے خلاف بغاوت کرنے دا فیصلہ کیتا۔ بعد وچ اسنوں 1874 ء وچ قیدی بنا لیا گیا۔
دوسری اینگلو-افغان جنگ 1878 ء وچ شروع ہوئی۔ شیر علی خان بعد وچ راجگڑھ فرار ہوگیا۔ اگلے سال فروری وچ انہاں دا ملک دے شمال وچ انتقال ہوگیا۔ انہاں دے جانشین یعقوب خان نے مئی 1879 وچ برطانیہ دے نال گندمک دے معاہدے اُتے دستخط کیتے۔ اس دے نتیجے وچ ، افغانستان دے خارجہ تعلقات دا کنٹرول برطانیہ نوں منتقل ہوگیا۔ ايسے سال اکتوبر وچ ، محمد ایوب خان نے اس معاہدے دے خلاف اک مؤقف اختیار کیتا سی۔ اس دے نتیجے وچ ، یعقوب خان نے استعفیٰ دے دتا۔ [۱] فیر غازی محمد ایوب خان امیر بنے۔
گندمک دا معاہدہ
[سودھو]
دوسری اینگلو-افغان جنگ دے دوران ، انگریزاں نے امیر شیر علی خان دی افواج نوں شکست دتی۔ نويں امیر یعقوب خان نوں انگریزاں دی شرائط دتیاں گئیاں۔ پیری لوئس نیپولین کیواگنری اس بحث وچ اہم شخصیتاں وچ شامل سن۔ انہاں نے ایسٹ انڈیا آرمی دے پہلے بنگال فوسیلیئرز وچ خدمات انجام دتیاں۔ بعد وچ انہاں نوں پولیٹیکل ڈیپارٹمنٹ وچ منتقل کردتا گیا۔ اوہ پشاور دے ڈپٹی کمشنر بن گئے۔ 1878 عیسوی وچ ، وائسرائے لارڈ لٹن نے اسنوں ڈیوٹی اُتے کابل بھیج دتا۔ لیکن افغاناں نے اسنوں مسترد کردتا۔ ایہ واقعہ دوسری اینگلو افغان جنگ شروع ہونے دی اک وجہ سی۔
مئی 189 وچ ، یعقوب خان گندمک آئے۔ کاواگنری دے نال انہاں دی گفتگو ایتھے اے۔ مذاکرات دے نتیجے وچ ، گندمک دے معاہدے اُتے دستخط ہوئے۔ یعقوب خان نے ایہ علاقہ انگریزاں دے حوالے کردتا تے کابل وچ برطانوی سفیر دے عہدے نوں قبول کرلیا۔ جولائی وچ ، کاواگنری کابل وچ برطانوی رہائشی بن گئے۔ اوہ لاپرواہ تے متکبر دے طور اُتے جانیا جاندا اے۔ بوہت سارے انگریزاں دے لئی اس دا طرز عمل ناقابل قبول سمجھیا جاندا سی۔ کابل دی صورتحال ہنگامہ خیز ہونے دے بعد ، کچھ فوجی جنہاں نوں امیر نے معاوضہ نئيں دتا ، ستمبر وچ بغاوت کر کے ریذیڈنسی اُتے حملہ کر دتا ، جس توں کاواغنری ہلاک ہويا۔ اس دے بعد انگریزاں نے کابل اُتے قبضہ کرنے دے لئی اگے ودھیا تے افغاناں دے خلاف حملہ شروع کردتا۔ یعقوب خان نے اقتدار توں دستبردار ہوکے برطانوی کیمپ وچ پناہ لئی۔ انہاں نوں دسمبر وچ ہندوستان بھیجیا گیا سی۔ [۱]
موت
[سودھو]محمد یعقوب خان 15 نومبر 1923 نوں انتقال کر گئے۔