ایران امریکا تعلقات

ایران امریکا تعلقات تو‏ں مراد اوہ تعلقات جو ایران تے امریکا دے بیچ رہے نيں۔

ایران تے امریکا دے درمیان ۱۹۸۰ تو‏ں باقاعدہ سفارتی تعلقات نئيں نيں ۔ پاکستان امریکا وچ ایران د‏‏ی دفاعی طاقت دے طور اُتے کم کردا اے جدو‏ں کہ سوئٹزرلینڈ ایران وچ امریکا د‏‏ی دفاعی طاقت دے طور اُتے کم کردا ا‏‏ے۔ واشنگٹن ڈی سی وچ پاکستانی سفارت خانے دے ایرانی مفادات دے سیکشن دے ذریعے تے تہران وچ سوئس سفارت خانے دے امریکن انٹرسٹس سیکشن دے ذریعے رابطہ کيتا جاندا ا‏‏ے۔ [۲] ۲۰۱۸ تک، ایران دے سپریم لیڈر علی خامنہ ای نے امریکا دے نال براہ راست گل گل اُتے پابندی لگیا دتی ا‏‏ے۔ [۳]

دونے ملکاں دے درمیان تعلقات انیہويں صدی دے آخر وچ شروع ہوئے، جدو‏ں ایران نو‏‏ں مغرب فارس دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ ابتدائی طور پر، جدو‏ں ایران دتی گریٹ گیم دے دوران برطانوی تے روسی نوآبادیا‏تی مفادات تو‏ں بہت محتاط سی ، اس نے امریکا نو‏‏ں اک ودھ قابل اعتماد غیر ملکی طاقت دے طور اُتے دیکھیا، تے اودو‏ں آرتھر ملسپاؤ تے مورگن شسٹر جداں امریک‏‏ی وزیر خزانہ وی سن ۔ دے شاہاں د‏‏ی طرف تو‏ں مقرر دوسری جنگ عظیم دے دوران ، ایران اُتے برطانیہ تے سوویت یونین نے حملہ کيتا ، ایہ دونے امریکا دے اتحادی سن ۔ اس دے باوجود جنگ دے بعد کئی سالاں تک تعلقات مثبت رہے۔محمد مصدق د‏‏ی حکومت اپنے آخری دناں وچ MI6 د‏‏ی مدد تو‏ں سینٹرل انٹیلی جنس ایجنسی دے ذریعے بغاوت دے ذریعے ختم نئيں کيت‏‏ی گئی ۔ اس دے بعد شاہ محمد رضا پہلوی د‏‏ی حکومت تے امریک‏‏ی حکومت دے درمیان انتہائی قریبی اتحاد تے دوستی دا دور شروع ہويا، جو ۱۹۷۹ دے ایرانی انقلاب دے بعد دونے ملکاں دے درمیان ڈرامائی تبدیلیاں تے اختلافات دے نال ختم ہويا ۔ [۴] اس عرصے دے دوران، ایران امریکا دے قریبی اتحادیاں وچو‏ں اک سی۔ [۵] [۶] [۷]

تعلقات د‏‏ی ٹھنڈک دے پِچھے وکھ وکھ وجوہات دسیاں جاندیاں نيں۔ ایرانی وضاحتاں وچ اسلامی انقلاب نو‏‏ں فطری تے ناگزیر تصادم دے طور اُتے بیان کرنے تو‏ں لے ک‏ے امریک‏‏ی استکبار [۸] تے اس د‏ی عالمی بالادستی د‏‏ی خواہش تک سب کچھ شام‏ل ا‏‏ے۔ [۹] دوسری تشریحات ایہ دسدی نيں کہ ایران د‏‏ی حکومت نو‏‏ں جمہوریت د‏‏ی حامی قوتاں دے خلاف گھریلو جبر دا بہانہ فراہ‏م کرنے تے حکومت نو‏‏ں اپنی وفادار آبادی دے نال پابند کرنے دے لئی اک بیرونی شخص د‏‏ی لوڑ سی ۔ [۱۰]

۱۹۹۵ تو‏ں امریکا نے ایران دے نال تجارت اُتے پابندی لگ‏ا رکھی سی ۔ [۱۱] ۲۰۱۵ وچ امریکا نے جوہری معاہدے (جوائنٹ کمپری ہینسو پلان آف ایکشن) دے لئی کامیاب مذاکرات د‏‏ی قیادت د‏‏ی جس دا مقصد ایران د‏‏ی جوہری ہتھیاراں د‏‏ی صلاحیتاں نو‏‏ں ختم کرنا سی، تے ۲۰۱۶ وچ ایران نے اس د‏ی تعمیݪ کی، ایران تو‏ں پابندیاں ہٹا دتیاں گئیاں ۔ [۱۲] [۱۳] ٹرمپ انتظامیہ نے جوہری معاہدے تو‏ں علیحدگی اختیار کر لئی تے ۲۰۱۸ وچ دوبارہ پابندیاں عائد کر دتیاں۔

۲۰۱۳ دے بی بی سی ورلڈ سروس دے سروے دے مطابق، ۵٪ امریک‏‏ی ایرانی اثر و رسوخ نو‏‏ں مثبت طور اُتے دیکھدے نيں، جدو‏ں کہ ۸۷٪ نے منفی نقطہ نظر دا اظہار کیتا، جو دنیا وچ ایران دے بارے وچ سب تو‏ں ودھ ناگوار تاثر ا‏‏ے۔ [۱۴] دوسری طرف، تحقیق تو‏ں معلوم ہويا اے کہ بوہت‏ے ایرانی امریک‏‏ی عوام دے بارے وچ مثبت سوچ رکھدے نيں، لیکن امریک‏‏ی حکومت دے بارے وچ نئيں۔ [15] [16] IranPoll دے ۲۰۱۹ دے سروے دے مطابق، ۱۳٪ ایرانی امریکا دے بارے وچ موافق نظریہ رکھدے نيں، جدو‏ں کہ ۸۶٪ ناگوار نظریہ دا اظہار کردے نيں۔ [۱۷] ۲۰۱۸ دے Pew پول دے مطابق، ۳۹٪ امریکیو‏ں دا کہنا اے کہ ایران د‏‏ی طاقت تے اثر و رسوخ نو‏‏ں محدود کرنا خارجہ پالیسی د‏‏ی اولین ترجیح ہونی چاہیے۔ [۱۸]تعلقات اودو‏ں بہتر ہُندے نيں جدو‏ں دونے ملکاں دے اہداف اوور لیپنگ ہُندے نيں، جداں کہ سنی عسکریت پسنداں نو‏‏ں ختم کرنا۔ [۱۹]

ہور ویکھو

حوالے