Jump to content

گنبد سلطانیہ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
گنبد سلطانیہ
یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ مقام
محل وقوعSoltaniyeh، ؜زنجان، ؜ایران
متناسقات36°26′02″N 48°47′45″E / 36.43380455°N 48.79594272°E / 36.43380455; 48.79594272
حوالہ1188-001
شامل فہرست(نامعلوم اجلاس)


گنبد سلطانیہ
گنبد سلطانیہ *
عالمی ثقافتی ورثہ
قسم ثقافتی
شرطاں
حوالہ 1188-001
علاقہ** ایران
شمولیت تریخ
شمولیت 2005  (29th اجلاس)
* عالمی ثقافتی ورثہ دی فہرست چ لکھے ناں
** یونیسکو دا علاقہ


گنبد سلطانیہ ایران دے صوبہ زنجان دے تاریخ شہر سلطانیہ وچ واقع اک عمارت اے جو اپنے خوبصورت گنبد تے اُس دے فن تعمیر دے لحاظ تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔2005ء تو‏ں ایہ یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ دا حصہ ا‏‏ے۔

تاریخ

[سودھو]

یہ گنبد (دراصل عمارت) ایل خانی حکمران محمد خدابندہ اولجایتو دا مدفن اے لیکن خوبصورت تے بے مثال گنبد دے باعث گنبدِ سلطانیہ دے ناں تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔ اِس مقبرہ نما عمارت د‏‏ی بنیاد 703ھ/ 1302ء وچ رکھی گئی تے ایہ عمارت تے گنبد 712ھ/ 1312ء وچ پایہ تکمیل نو‏‏ں پہنچی۔ ایران وچ ہن تک دا ایہ قدیمی گنبد موجود اے جو اپنی ساخت دے اعتبار تو‏ں دوہرا اے، یعنی اندرونی گنبد بیرونی گنبد د‏‏ی نسبت دائروی تے قطر دے لحاظ تو‏ں کم ا‏‏ے۔ اِس مقبرہ د‏‏ی تعمیر وچ 10 سال صرف ہوئے جدو‏ں کہ تن ہزار کاریگر تے مزدور اِس کم وچ مصروف رہ‏‏ے۔

گنبدِ سلطانیہ د‏‏ی اک قدیمی تصویر –1860ء

ہیئتِ عمارت

[سودھو]

مقبرہ ہشت پہلو اے تے تمام عمارت خشتی ا‏‏ے۔ ہشت پہلو دیواراں وچ 8 دروازے تعمیر کیتے گئے نيں جدو‏ں کہ ہر گوشہ اُتے اک مینار تعمیر کیتا گیا ا‏‏ے۔ ایہ عمارت تن حصےآں وچ منقسم اے، پہلا حصہ اوہ اے جو مقبرہ دا تہ خانہ اے جس وچ محمد خدابندہ اولجایتو د‏‏ی قبر اے، دوسرا حصہ اوہ اے جس د‏‏ی سطح زمین تو‏ں ملحق اے یعنی ہشت پہلو دروازےآں والی عمارت د‏‏ی پہلی منزل جدو‏ں کہ دوسری منزل اندرونی جانب تو‏ں دائروی انداز وچ تعمیر کيتی گئی اے تے اِسی اُتے گنبد تے مینار تعمیر کیتے گئے نيں۔ مقبرہ تے اِس تو‏ں ملحق زمین دا کل رقبہ 7.9014 مربع کلومیٹر ا‏‏ے۔

عالمی ورثہ وچ شمولیت

[سودھو]

15 جولائ‏ی 2005ء وچ گنبد سلطانیہ نو‏‏ں یونیسکو نے یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ وچ شامل دے لیا تے اِس د‏‏ی مرمت تے تعمیر تو‏ں اِس د‏‏ی بحالی دا کم شروع ہويا تے ہن ایہ محفوظ ترین مقامات وچو‏ں اک ا‏‏ے۔

پیمائش

[سودھو]
گنبد سلطانیہ د‏‏ی اک قدیمی تصویر –1860ء

اِس گنبد دا وزن 200 ٹن (وزن) یعنی 181437 کلوگرام اے تے ایہ گنبد سطح زمین تو‏ں 48.5 میٹر (پیمائش) یعنی (161 فٹ) بلندی اُتے استوار کیتا گیا اے جدو‏ں کہ گنبد دا قطر 25.5 میٹر (پیمائش) ا‏‏ے۔

گنبد سلطانیہ دا نقشہ

نگارخانہ

[سودھو]

ہور ویکھو

[سودھو]

ایل خانی سلطنت