ہلاکو خان
| ہلاکو خان | |
|---|---|
| Ilkhan of the Ilkhanate | |
 Painting of Hulagu Khan by Rashid-al-Din Hamadani، early 14th century. | |
| معیاد عہدہ | 1256– 8 فروری 1265 |
| جانشین | Abaqa Khan |
| شریک حیات |
|
| نسل |
|
| خاندان | Borjigin |
| والد | تولئی |
| والدہ | Sorghaghtani Beki |
| پیدائش | 15 اکتوبر 1218 |
| وفات | ۸ فروری ۱,۲۶۵ (عمر 46 سال) |
| تدفین | Shahi Island، Lake Urmia |
| مذہب | Nestorian Christianity، converted to Buddhism on his deathbed |
ہلاکو خان، جاںہلیکو جاںہلیگو (منگولی: Хүлэгү/ᠬᠦᠯᠡᠭᠦ; Chagatay:ہلاکو; فارسی: هولاکو خان، Hulâgu xân; چینی: 旭烈兀; ||پینین]]: Xùlièwù [ɕû۔ljê۔û]; c. 1218 – 8 فروری 1265)، ایلخانی سلطنت دا بانی تے منگول حکمران چنگیز خان دا پوتا سی۔ چنگیز خان دے پتر تلوئی خان دے تن پتر سن، ایہناں چوں اک منگو خان سی، جہڑا قراقرم وچ رہندا سی تے پوری منگول سلطنت دا خان اِ-اعظم سی، دوجا پتر قبلائی خان سی جہڑا چین چ منگول سلطنت دا بانی سی۔ تیجا پتر ہلاکو خان سی۔
ایلخانی سلطنت دی نیہہ
[سودھو]ہلاکو دی فوج نے منگول سلطنت دے دکھن-لہندے حصے وچ کافی ودھا دتا، ایران وچ ایلخانی سلطنت دی نیہہ رکھی۔ ہلاکو دی اگوائی ماتحت، بغداد دی گھیرابندی (1258) نے اسلامی طاقت دے مہان مرکز نوں تباہ کر دتا اتے دمشق نوں وی کمزور کر دتا، جس کارن اسلامی اثر دا مرکز قاہرہ وچ مملوک سلطنت بن گئی سی۔
ہلاکو خان (1217ء توں 8 فروری 1265ء) ایل خانی سلطنت دا بانی تے منگول حکمران چنگیز خان دا پوتا سی ۔ چنگیز خان دے پتر تولی خان دے تن پتر سن ، اینہاں چوں اک منگو خان سی ، جہڑا قراقرم چ رہندا سی تے پوری منگول سلطنت دا خان اعظم سی ، دوجا پتر قبلائی خان سی جہڑا چین چ منگول سلطنت دا بانی سی ۔ جدوں کہ تیجا پتر ہلاکو خان سی ۔ منگو خان دے ویلے اتلے لہندے ایران خ اک اسماعلی گروہ حشیشین نے بوہت ہنگامہ تے خونریزی شروع کر دتی ۔ ایہہ علاقہ منگو خان دی حکومبت چ شامل سی اس لئی اوتھے دے لوکاں نے اس ظلم دے خلاف فریاد کیتی ۔ منگو خان نے اس شکایت تے اپنے بھائی ہلاکو خان نوں 1256ء چ ایران دا حاکم بنا کے بھیجیا تے اسنوں اسماعیلیاں دے خلاف کاروائی کرن دا حکم دتا ۔ ہلاکو خان نے ایسے سال اسماعیلیاں دے مرکز قلعہ الموت تے مل مار کر اسماعلی حکومت دا ہمیشہ لئی خاتمہ کر دتا تے اینہاں دے آخری بادشاہ خور شاہ نوں قتل کر دتا ۔ ہلاکو خان نے ای ایران چ ایل خانی سلطنت دی نیونہہ رکھی ۔
خاندانی تعلق
[سودھو]ہلاکُو خان منگول راج دے بانی چنگیز خان دا پوتا اتے اسدے پتر تولوئی خان دا پتر سی۔ ہلاکُو دی ماں سورگوگتانی بیکی (تولوئی خان دی بیوی) نے اسنوں اتے اسدے بھراواں نوں بہت نپنتا نال پالیا اتے خاندانی حالات اتے اجیہا قابو رکھیا کہ ہلاکُو اگے چلکے اک وڈا راج قائم کر سکیا۔[۱][۲] ہلاکُو خان دی بیوی دوکج خاتون اک نسطوری عیسائی سی اتے ہلاکُو دی ایلخانی سلطنت وچ بودھ دھرم اتے عیسائی دھرم نوں بڑاوا دتا جاندا سی۔ دوکج خاتون نے بہت کوشش کیتی دے ہلاکُو وی عیسائی بن جاوے لیکن اوہ مردے دم تک بودھ دھرم دا پیروکار ہی رہا۔[۳]
ہورویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Focus on World History: The Era of Expanding Global Connections: 1000–1500، Kathy Sammis, Walch Publishing, 2002, ISBN 978-0-8251-4369-4, … As a widow, Sorqoqtani cared for and protected her sons, their children and grandchildren, and the great princes and soldiers who had served Chinggis Khan and Tolui Khan and were now attached to her sons …
- ↑ The role of women in the Altaic world: Permanent International Altaistic Conference, 44th meeting, Walberberg, 26-31 अगस्त 2001، Otto Harrassowitz Verlag, 2007, ISBN 978-3-447-05537-6, … After the death of Tolui Khan in the 1 3th century, his queen, Sorqaytani ruled alone for a short period …
- ↑ Warriors of the Steppe: a military history of Central Asia, 500 BC to 1700 AD، Erik Hildinger, Da Capo Press, 1997, ISBN 978-0-306-81065-7, … Hulegu was a Buddhist with two Nestorian Christian wives. His mother had also been a Nestorian Christian and he was well disposed toward them …