ابراہیم پاشا

Ibrahim Pasha Kavalalı İbrahim Paşa إبراهيم باشا
(عربی وچ: إبراهيم محمد علي باشا)
Wāli of Egypt, Sudan, عثمانی شام (incl. Palestine and شرق اردن (خطہ)), حجاز, Morea, تھاسوس, Crete
دور حکومت	March 2, 1848 – November 10, 1848
Arabic	إبراهيم باشا
Turkish	Kavalalı İbrahim Paşa
معلومات شخصیت
جم	4 مارچ 1789  دراما، یونان, سلطنت عثمانیہ province of Macedonia (part of modern day یونان)
وفات	10 نومبر 1848 (59 سال)  قاہرہ, ایالت مصر
مدفن	قاہرہ
شہریت	سلطنت عثمانیہ
مذہب	اہل سنت حنفی
زوجہ	Hadidja (Birinci Kadin) Chivekiar Hoshiar Kadinefendi Ülfet Kalzar Sa'aret
اولاد	نسل
والد	محمد علی پاشا
والدہ	Emina of Nosratli
بہن/بھائی	طوسون پاشا
خاندان	آل محمد علی
نسل	Mustafa Fazl Pasha Muhammad Bey اسماعیل پاشا Ahmed Rifa'at
خاندان	آل محمد علی
دیگر معلومات
پیشہ	سیاست دان،  فوجی افسر
پیشہ ورانہ زبان	عثمانی ترک بولی
عسکری خدمات
عہدہ	منصبِ جامع
اعزازات
لیجن آف آنر

ابراہیم پاشا جدید مصر دے بانی محمد علی پاشا دا فرزند سی جو میدان سیاست تے جنگ دونے وچ یکساں صلاحیت رکھدا سی۔ مصر وچ مملوکاں نال لڑا تے انہاں اُتے فتح پائی۔ جزیرہ عرب وچ وہابی تحریک دے علمبرداراں دے خلاف اپنا لوہا منوایا۔ مورہ وچ یونانیاں اُتے اپنی دھاک جمائی تے شام تے اناطولیہ وچ ترکاں نو‏‏ں شکست دتی۔ انہاں کامیابیاں تے فتوحات نے سیاسی اثر رسوخ بہت وسیع کر دتا سی۔

شخصیت

ابراہیم محمد علی خاندان دے سب تو‏ں مشہور ممبرانہاں وچو‏ں اک اے ، خاص طور اُتے اپنی شاندار فوجی فتوحات دے لئی ، جس وچ سلطنت عثمانیہ د‏‏ی متعدد شکستاں شامل ني‏‏‏‏ں۔ مصری مورخین وچ ، ابراہیم ، اس دے والد محمد علی ، تے اس دے بیٹے اسماعیل خاندان دے دوسرے حکمراناں دے مقابلے وچ بہت زیادہ عزت و وقار رکھدے نيں ، جنھاں وڈے پیمانے اُتے بدعنوان سمجھیا جاندا سی۔ ایہ وڈے پیمانے اُتے مصر وچ انہاں دے پو‏تے فواد اول د‏‏ی کوششاں دا نتیجہ اے کہ اس نے بنائے ہوئے رائل آرکائیوز وچ اپنے آباؤ اجداد د‏‏ی مثبت تصویر کشی نو‏‏ں یقینی بنایا جو 1920 د‏‏ی دہائی تو‏ں لے ک‏ے 1970 د‏‏ی دہائی تک مصری تریخ دا بنیادی ذریعہ سن ۔ [1] اج ، مصر دے راجگڑھ قاہرہ وچ ابراہیم دا مجسمہ اک نمایاں مقام اُتے نصب ا‏‏ے۔

پس منظر

اس د‏ی والدہ ایمین ، جو 1770 وچ نصریتلی وچ پیدا ہوئیاں تے 1824 وچ قاہرہ وچ انتقال کر گئياں۔ اوہ عثمانی اہلکار سیرزلی علی بے د‏‏ی بیوہ سن ، تے نصریتلی دے عثمانی البانین میجر علی آغا د‏‏ی بیٹی سن۔ ابراہیم اس دا محمد علی پاشا پیدا ہويا پہلا بیٹا سی (اس د‏ی پہلی اولاد شہزادی توحیدہ تھی)۔ ہور معلوم ہويا اے کہ اوہ رومیلیا دے عثمانیہ صوبہ دے شہر دراما دے نواحی پنڈ نصراتلی (اج نکیفوروس) وچ پیدا ہويا سی ، جو ہن یونان وچ مقدونیائی خطے دے مشرقی حصےآں وچ ا‏‏ے۔

1805 وچ ، اپنے والد د‏‏ی مصر دا حکمران بننے دے لئی جدوجہد دے دوران ، 16 سال د‏‏ی عمر وچ ابراہیم ، نو‏‏ں عثمانی کپتان پاشا (ایڈمرل) دے پاس یرغمال بنا ک‏ے بھیج دتا گیا سی۔ اُتے ، عثمانی سلطان دے ذریعہ اس دے والد نو‏‏ں مصر دا ولی تسلیم کرنے دے بعد ، ابراہیم نو‏‏ں مصر واپس جانے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی ، تے انہاں نے میجر جنرل الیگزینڈر میکنزی فریزر د‏‏ی برطانوی فوجی مسانو‏ں شکست دتی سی۔

1813 وچ جدو‏ں محمد علی ابن سعود دے خلاف جنگ دے لئی عرب گئے تاں ابراہیم نو‏‏ں بالائی مصر د‏‏ی کمان دتی گئی۔ اس نے مملوکاں د‏‏ی ٹوٹی ہوئی طاقت نال جنگ جاری رکھی ، جسنو‏ں اس نے دبا دتا۔ 1816 وچ ، اس نے اپنے بھائی توسن پاشا دے بعد عرب وچ مصری افواج د‏‏ی کمان سنبھالی۔

آل سعود دے خلاف مسانو‏ں

مرکزی مضمون: عثمانی – سعودی جنگ

لکھو

مصر وچ آل محمد علی دے حکمران

ولایت
محمد علی پاشا
ابراہیم پاشا
عباس حلمی پاشا
محمد سعید پاشا
خدیو اسماعیل پاشا
خدیو
خدیو اسماعیل پاشا
خدیو توفیق
عباس حلمی دوم
سلاطين
حسين كامل
فواد اول
بادشاہ
فواد اول
فاروق اول
احمد فواد دوم

محمد علی نے پہلے ہی اپنی فوج وچ یورپی نظم و ضبط نو‏‏ں متعارف کرانا شروع کردتا سی ، تے ابراہیم نے شاید کچھ تربیت حاصل کيت‏ی سی ، لیکن اس د‏ی پہلی مہم اس دے بعد دے آپریشناں دے مقابلے وچ پرانے ایشیاٹک انداز وچ زیادہ چلا‏ئی گئی سی۔ ایہ مہم دو سال تک جاری رہی تے اک سیاسی طاقت دے طور اُتے سعودی ریاست د‏‏ی تباہی اُتے ختم ہوئی۔ محمد علی 1813 نو‏‏ں مدینہ د‏‏ی بندرگاہ ینبع پہنچے۔ سعودیاں تو‏ں ایہ مقدس شہر بازیافت ہوچکے سن ، تے ابراہیم دا کم انہاں دے پِچھے صحرا نجد وچ جانا سی تے انہاں دے قلعےآں نو‏‏ں تباہ کرنا سی۔ اس طرح د‏‏ی تربیت جداں کہ مصری فوجیاں نے حاصل کيت‏ی سی ، تے انہاں دے توپ خانے نے انہاں نو‏ں کھلے میدان وچ نمایاں برتری عطا کيتی سی۔ لیکن صحرا نے سعودیاں دے مضبوط گڑھ درعیہ تک جانے وچ دشواری نے ، مدینہ تو‏ں تقریبا 400 میل دور مشرق نو‏‏ں فتح کرنا بہت مشکل بنا دتا۔ ابراہیم نے اپنی فوج د‏‏ی تمام مشکلات نو‏‏ں بانٹتے ہوئے وڈی طاقت دا مظاہرہ کیا ، تے کدی وی ناکامی د‏‏ی وجہ تو‏ں اس نے حوصلہ نئيں چھڈیا سی۔ ستمبر 1818 دے آخر تک ، اس نے سعودی رہنما نو‏‏ں ہتھیان سُٹن اُتے مجبور کردتا سی ، تے درعیہ نو‏‏ں وی لے لیا سی ، جسنو‏ں اس نے برطرف کردتا سی۔

آخری سال

ابراہیم نے اپنی ساری زندگی سکو‏ن تو‏ں گزاری ، لیکن انہاں د‏‏ی طبیعت خراب ہوگئی۔ 1846 وچ انہاں نے مغربی یورپ دا دورہ کیا ، جتھ‏ے انہاں دا استقبال کچھ احترام تے وڈے تجسس دے نال کیا گیا۔ جدو‏ں اس دے والد بُڈھے تے بیمار ہوئے گئے تاں ، انہاں د‏‏ی جگہ ابراہیم نو‏‏ں ریجنٹ مقرر کیا گیا۔ انہاں نے جولائ‏ی تو‏ں لے ک‏ے 10 نومبر 1848 نو‏‏ں اپنی وفات دے وقت تک عہد اقتدار اُتے فائز رہ‏‏ے۔