الفریڈ نوبل
الفریڈ نوبل سویڈن دا کیمیادان ، انجینیئر ، نویں خیال دین والا ،فوجی جنگی ساز وسامان تیار تے ڈیزائن کرن والا تے ڈائنامائیٹ دا موجد سی ۔اسنے "بوفورس " سٹیل مل نوں خریڈ کے اسنوں سویڈن دی فوجی جنگی سامان تیار کرن والی اک وڈی کمپنی چ تبدیل کردتا ۔ اپنی وصیت چ اسنے اپنی بے شمار دولت دا اک وڈا حصہ نوبل انعام دین واسطے وقف کیتا ۔ مصنوعی تیار کیتے گۓ عنصر نوبلیئم دا ناں وی اسدے ناں تے رکھیا گئیا اے ۔
ذاتی زندگی
[سودھو]الفریڈ نوبل عمانوئیل نوبل تے آندریتے اہیلسل نوبل دا تیجا پتر سی تے 21 اکتوبر 1833ء سٹاک ہالم چ پیدا ہوئیا تے 1842ء اپنے خاندان نال سینٹ پیٹرزبرگ روس جلا گئیا ،ایتھے اسدے والد نے تارپیڈو بنان دا کم شروع کیتا ، پلائی وڈ وی اسدے والد دی ایجاد سی ۔ الفریڈ نوبل نے پروفیسر نکولائی نکولائیوچ زینن کولوں کیمسٹری پڑھی تے 18 سال دی عمر چ 4 سال لئی امریکہ کیمسٹری پڑھن چلا گئیا ،ایتھے اہنے کجھ چر[وقت] لئی جان ایریکسن کول وی کم کیتا ۔ 1859ء اسدے والد دی فیکٹری اسدے دوجے بھائی لودویک نوبل دی نگرانی چ چلے گئی جسنے اس فیکٹری نوں بہت وسعت دتی ۔ اپنے خاندانی کاروبار دے دیوالیہ ہون توں بعد الفریڈ نوبل اپنے والد نال واپس سویڈن چلا گئیا تے اپنے آپ نوں دھماکہ خیز مواد دے مطالعے واسطے وقف کردتا خاص طور تے اسدی محفوظ تیاری دے مطالعے واسطے ۔ 3 ستمبر 1864ء اہناں دی فیکٹری چ بہت وڈا دھماکہ ہوئیا جس چ اسدے چھوٹے بھائی ایمل سمیت 5 بندے مارے گۓ ۔ الفریڈ نوبل نے 1895ء چ نوبل انعام دی بنیاد ، اپنی وصیت لکھن ویلے رکھی تے اس انعام نوں چلان واسطے اپنی دولت دا اک وڈا حصہ وقف کیتا ۔ نوبل انعام 1901ء توں فزکس ، کیمسٹری ، طب ، ادب تے امن دے شعبیاں چ نمایاں خدمات دین والے مرداں تے عورتاں نوں دتا جانا شروع ہوئیا ۔ اگرچہ الفریڈ نوبل ساری عمر غیر شادی شدہ رہیا پر اسدے سوانح نگار اسدے کم از کم 3 معاشقے لکھدے نیں ۔ الفریڈ نوبل نے پہلا معاشقہ روس چ اک روسی کڑی الیکزینڈرا نال کیتا جسنے اسدے ویاہ دے پیغام نوں رد کردتا سی ۔ 1876ء بیروتھا کنسکی اسدی سیکٹری بنی تے کجھ عرصے بعد اسنوں چھڈ کے "بارن آرتھر گونڈاکار شٹنر " نال ویاہ کر لئیا ،اگرچہ اسدا الفریڈ نال تغلق بہت گھٹ عرصے لئی رہیا لیکن اسنے الفریڈ نال خط وکتابت اسدی موت 1896ء تک رکھی ،ایہہ وی کہیا جاندا اے کہ اپنی وصیت چ امن دا نوبل انعام رکھن دا فیصلہ وی بیروتھا دے مشورے دی وجہ تون سی ۔ 1906ء چ امن دا نوبل انعام بیروتھا وان شٹنر نوں اسدیاں امن واسطے کوششاں تے ملیا ۔ الفریڈ دی تیجی تے سب توں زیادہ 18 سال تک قائم رہن والی محبت ویانا دی پھل ویچن والی کڑی صوفیہ نال سی ، بہت سارے خطاں چ الفریڈ نے اسنوں " میڈم صوفیہ نوبل " وی لکھیا اے ۔