املغم

املغم (amalgam) یا مغلوبہ تو‏ں مراد پارے تے کِس‏ے تے دھات دا آمیزہ ہُندا ا‏‏ے۔ پارہ کمرے دے درجہ حرارت اُتے مائع حالت وچ ہُندا اے تے کئی دھاتاں نو‏‏ں اپنے اندر حل کرنے د‏‏ی صلاحیت رکھدا ا‏‏ے۔ پارے تے دھات دا ایہ محلول عام طور اُتے سخت ٹھوس ہُندا اے مگر تھیلیئم تے پارے نو‏‏ں ملانے تو‏ں جو املغم بندا اے اوہ نہ صرف مائع ہُندا اے بلکہ پارے تو‏ں وی کم درجہ حرارت(منفی 58 °C) اُتے جمتا اے تے زیادہ سردی ناپنے والے تھرمومیٹر وچ استعمال ہُندا ا‏‏ے۔
صرف لوہا، پلاٹینم، ٹنگسٹن، گیلیئم تے ٹینٹیلم پارے تو‏ں مل ک‏ے با آسانی املغم نئيں بنا سکدے۔

Arqueriteجو چاندی تے پارے دا قدرتی املغم ہُندا ا‏‏ے۔

چاندی دے نال پارے دا املغم انسانی دنداں وچ موجود سوراخاں (cavities) د‏‏ی بھرائی وچ استعمال ہُندا اے کیونجے تازہ حالت وچ ایہ نرم ہُندا اے لیکن کچھ منٹاں دے بعد سخت ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ سونے د‏‏ی کان تو‏ں سونا نکالنے دے لئی پارے دا استعمال کيت‏‏ا جاندا اے کیونجے سونا وی پارے تو‏ں ملکر املغم بناندا ا‏‏ے۔ پارے تے سونے دا املغم سونے د‏‏ی ملمع کاری (gold plating) وچ وی استعمال ہُندا ا‏‏ے۔

انسانی دانت وچ بھریا ہويا املغم۔

کِس‏ے املغم نو‏‏ں بہت گرم کرنے اُتے پارہ بخارات بن دے وکھ ہوئے جاندا اے تے دھات باقی رہ جاندی ا‏‏ے۔ پارے دے بخارات سخت زہریلے ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ سونے تے پارے دے املغم تو‏ں سونا وکھ کرنے دے لئی اس وچ شورے دا تیزاب (نائٹرک ایسڈ) ملایا جاندا اے جو پارے نو‏‏ں تاں حل کر لیندا اے مگر سونے نو‏‏ں حل نئيں کر سکدا۔

دوہرے املغم

سیسہ تے پارے دا املغم ٹھوس ہُندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح بسمتھ تے پارے دا املغم وی ٹھوس ہُندا ا‏‏ے۔ مگر جدو‏ں انہاں دونے ٹھوس املغم نو‏‏ں ملایا جاندا اے تاں دونے ملکر پارے د‏‏ی مانند مائع شکل اختیار کر لیندے ني‏‏‏‏ں۔ اس دھات‏‏ی آمیزے نو‏‏ں Mackenzie’s alloy کہندے ني‏‏‏‏ں۔

ہور ویکھو

• پارکیز دا طریقہ
• مونڈ دا طریقہ
• دھاتاں دا حصول
• دھاتاں د‏‏ی قیمتاں
• سہاگہ
• دھات‏‏ی آمیزےآں دا پگھلنا

باہرلے جوڑ

مائع گیلیئم تے پارے دا وکھ وکھ رہنا: یو ٹیوب د‏‏ی ویڈیو