بال گنگا دھر تلک
بال گنگا دھر تلک | |
---|---|
پیدائشی نام | (انگریزی وچ: Keshav Gangadhar Tilak) |
جم | 23 جولائی 1856 [۱][۲]
|
وفات | 1 ستمبر 1920 (64 سال)[۱][۲] |
مقام نظر بندی | ماندالے (۱۹۰۸–۱۶ جون ۱۹۱۴) |
شہریت | برطانوی ہندستان [۴] |
جماعت | انڈین نیشنل کانگرس |
عملی زندگی | |
مادر علمی | گورنمنٹ لا کالج، ممبئی |
پیشہ | سیاست دان ، فلسفی ، لکھاری ، انقلابی ، حریت پسند |
پیشہ ورانہ زبان | مرہٹی [۵]، انگریزی [۶] |
باب ادب | |
ترمیم |
بال گنگا دھر تِلک اک ہندوستانی قوم پرست لیڈر سن ۔ اگرچہ پیدائشی برہمن سن ۔ مگر اس دی پرورش مہاراشٹر دے عام ماحول وچ ہوئی۔ انہاں دے والد اک مدرس سن ۔ جس نے انہاں نوں مغربی تصورات توں آگاہ کیتا۔ 10 سال دی عمر وچ اوہ پونا چلے گئے جو مرہٹہ قومیت دا مرکز سی ۔ تلک نے ایتھے درس و تدریس دے نال صحافت دا پیشہ اختیار کیتا۔ تے اخبارات وچ قومیت اُتے مضمون لکھنے شروع کیتے۔ ہندوستان وچ محمد علی جناح تے اینی بیسنٹ دے نال انڈین ہوم رول لیگ قائم کيتی۔ تلک نے مکمل آزادی ’’سوراج‘‘ دا مطالبہ کیتا۔ جدوں 1885ء وچ آل انڈیا کانگریس وجود وچ آئی تاں اس وچ انتہا پسند گروہ دے لیڈر بن گئے۔ انھاں نے کانگرس وچ اعتدال پسند گروہ دے لیڈر مسٹر گوپال کرشن گوکھلے دی زبردست مخالفت کيتی تے کہیا کہ انگریزاں نوں بزور ملک توں کڈ دینا چاہیے۔ 1897ء وچ تلک نوں گرفتار کرکے ڈیڑھ سال دی سزا دتی گئی۔ 1907ء وچ دونے گروہاں وچ زبردست چپقلش شروع ہوئی۔ انگریزاں نے تلک نوں 6 سال دی سزا دی۔
تلک اک جید عالم تے بے باک صحافی سن ۔ انھاں نے تریخ، ہند و مذہب، شنکر آچاریہ دے فلسفہ، تریخ ماپہلے راماین، شیواجی دی حیات، بودھی دور تے شک راجاواں اُتے وی لکھنے دا منصوبہ بنایا سی ۔ "کیسری" وچ انہاں دے مضامین جذبہ حب الوطنی دی شدت و خلوص تے خطیبانہ انداز دی پختگی دے آئینہ دار نيں۔ اوہ قاری نوں ہمیشہ پیش نظر رکھدے تے نپی تلی صاف تے غیر مبہم گل کہندے۔ انہاں دے خیالات دی بنیاد ہندو احیا پرستی تے کلاسیکی انداز فکر اُتے سی۔ اس معاملے وچ اوہ اصلاح پسند گوپال گنیش اگرکر توں اختلاف کردے سن جنہاں دی نظر مستقبل اُتے سی۔ انہاں دی "گیندا رہسیہ" دا ترجمہ انگریزی دے علاوہ تقریباً ساری ہندوستانی زباناں وچ ملدا اے۔ مراٹھی تے انگریزی وچ انہاں دی سوانح عمریاں وی موجود نيں۔
سوانح
[سودھو]تلک 1856ء وچ کونکن دے اک متوسط برہمن خاندان وچ پیدا ہوئے۔ دکن کالج پونہ توں 1877ء وچ بی اے تے 1879ء وچ ایل ایل بی دا امتحان پاس کیتا۔ 1880ء وچ اوہ نیو انگلش اسکول توں منسلک ہوئے تے فیر 1885ء وچ فرگیوسن کالج وچ پروفیسر مقرر ہوئے۔ 1890ء وچ انھاں نے اسکول تے کالج دونے دی ملازمت ترک کر دتی تے مراٹھی زبان وچ "کیسری" تے انگریزی زبان وچ "مراہٹہ" جاری کر کے اپنے آپ نوں پوری طرح صحافت تے جہد آزادی دے لئی وقف کر دتا تے فیر انھاں اک سربرآوردہ سیاسی رہنما دی حیثیت حاصل ہوئے گئی۔ تلک سنسکرت تے ریاضی دے عالم سن ۔ 1893ء وچ انھاں نے انگریزی وچ "اورین" (Orian) دے ناں توں اک عالمانہ کتاب لکھی جو ویداں دی ابتدا تے انہاں دی تریخ توں متعلق اے۔ اس کتاب نے بیرونی محققاں نوں وی انہاں دی طرف متوجہ کیتا۔ باغیانہ تحریراں دی بنا اُتے انھاں 1896ء وچ اک سال دی قید بامشقت دی سزا دتی گئی۔ انہاں دی رہائی دے لئی میکس مُلر نے وی پیروی ورگی۔ اک سال دی قید دے بعد انھاں نے پنچانگ (علم نجوم دی تقویم) دی تیاری وچ دلچسپی لئی۔ 1901ء وچ انھاں نے اپنی کتاب "ویداں دا وطن قطب شمالی" لکھی۔ 1908ء وچ انھاں دوبارہ قید کر کے مانڈلے بھیج دتا گیا۔ اسیری دے زمانے وچ انھاں نے اپنی شہرہ آفاق کتاب "گیندا رہیسہ" لکھی جس وچ گیندا دی تعلیمات دی کرم مارگی (ویداں دا دسیا ہويا عملی راستہ) نقطہ نظر توں تشریح کيتی گئی اے۔ 1919ء وچ اوہ والنٹائن شرول (Valintine Chirol) دے خلاف ازالہ حیثیت عرفی دا دعوٰی کرنے دی غرض توں لندن وی گئے سن ۔ اس مصنف نے اپنی کتاب "انڈین انہاں ریسٹ" (Indian Unrest) وچ تِلک دے بارے وچ توہین آمیز جملے استعمال کیتے سن ۔ انہاں اُتے چلائے گئے اشتعال انگیزی دے اک مقدمے دے دوران وچ ممبئی دی عدالت وچ کہیا ہويا انہاں دا ایہ جملہ تاں ضرب المثل ہوئے گیا اے کہ آزادی میرا پیدائشی حق اے تے وچ اسنوں لے کے ہی رہواں گا۔ 1920ء وچ ممبئی وچ انہاں دا انتقال ہوئے گیا۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12197833b — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Bal-Gangadhar-Tilak — subject named as: Bal Gangadhar Tilak — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ وصلة : https://d-nb.info/gnd/119249502 — اخذ شدہ بتاریخ: ۳۱ دسمبر ۲۰۱۴ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ https://www.vedantu.com/biography/bal-gangadhar-tilak-biography
- ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12197833b — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/81212259
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: بال گنگا دھر تلک |
- مضامین جنہاں وچ لاطینی بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P227
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- 1856 دے جم
- 23 جولائی دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1920 دیاں موتاں
- 1 ستمبر دیاں موتاں
- صفحات مع خاصیت P2632
- انیہويں صدی دی ہندوستانی شخصیتاں
- انیہويں صدی دے ہندوستانی قانون دان
- انیہويں صدی دے ہندوستانی مصنفاں
- ویہويں صدی دے بھارتی قانون دان
- ویہويں صدی دے بھارتی مصنفاں
- بھارت دے انگریزی مصنفاں
- بھارتی اسکولاں و کالجاں دے بانیان
- بھارتی انقلابی
- بھارتی قوم پرست
- بھارتی ہندو
- ہندوستان دی تریخ
- مراٹھی بولی دے مصنفاں
- مراٹھی شخصیتاں
- معاصر بھارتی فلاسفہ
- مہاراشٹر دیاں شخصیتاں
- مہاراشٹر دے مصنفاں
- ہندو قوم پرستی
- ہندو مصلحین
- ہندو مصنفاں
- ہندوستانی سیاستدان