تارا سنگھ واں

تارا سنگھ واں
تاریخ پیدائش	سنہ 1687
وفات	30 مارچ 1726 (38–39 سال)  ضلع لہور

بھائی تارہ سنگھ واں (1702) اٹھارویں صدی دے اک سکھ شہید سن۔ واں ایہناں دے پنڈ دا نام اے جس نوں واں تارہ سنگھ اتے ڈل واں دے ناں نال وی جانیا جاندا اے۔ اج-کل ایہہ پنڈ چڑھدے پنجاب دے امرتسر ضلعے تحت پیندا اے۔

مڈھلی زندگی

بھائی تارہ سنگھ دا جم تقریباً 1702 ء وچ ماجھے دے پنڈ ‘واں’ (ہن ضلع امرتسر ) وکھے، اک بٹر سکھ پروار وچ بھائی گرداس سنگھ دے گھر ہویا۔ آپ چڑھدی کلا والے، پورن رہتوان تے تیار-بر-تیار سنگھ سن۔ اتہاس وچ لکھیا اے کہ بھائی صاحب صرف نیلے کپڑے پاؤندے اتے سریر تے ہتھیار سجا کے رکھدے۔ ہر ویلے پاٹھ کردے رہندے، گربانی نال اوہناں نوں عشق سی تے چہرے تے نام دا نور۔ موت دا ذرا خوف نہیں سی، ہر ویلے میدان جنگ وچ اپنے جوہر وکھاؤن لئی تیار رہندے۔ پنڈ ’واں’ وکھے آپ نے اک بنگا (ڈیرہ) قایم کیتا، جتھے آپ آؤندے جاندے مسافراں اتے سنگھاں نوں پناہ دندے تے اوہناں لئی لنگر اتیادِ دا انتظام کر کے اوہناں دی سیوا کردے۔ آپ دے ساتھی سنگھ کھیتی وچ ہتھ آپ دا ہتھ وٹاؤندے، پاٹھ کردے تے ہتھیار مشق وی کردے۔ ہر ویلے 10-12 سنگھ آپ دے نال رہندے۔

شہیدی

نال دے پنڈ ‘نوشہرا پنوآں’ دا اک ہنکاری چودھری ‘صاحب رائے’ سنگھاں نال نفرت کردا سی۔ اپنے پنڈ وچ رہندے دو سنگھاں دے کھیتاں وچ اوہ جان-بجھّ کے اپنے گھوڑے چرن واسطے چھڈّ دندا، جو فصل دا بہت نقصان کردے، مسئلہ گل بات نال حل نہ ہویا تاں اوہناں سنگھاں نے بھائی تارہ سنگھ دے ساتھی جودھیاں - بگھیل سنگھ اتے امر سنگھ دی مدد لئی اتے اک گھوڑا پھڑ کے بھائی لکھمیر سنگھ دے ذریعے مالوے وچ ویچ دتا تے حاصل ہوئی رقم بھائی تارہ سنگھ دے لنگر وچ پا دتی۔ اس تے چودھری نے بھائی تارہ سنگھ جی دے خلاف پٹی دے فوجدار ‘جعفر بیگ’ نوں شکایت کیتی کہ بھائی تارہ سنگھ مجرماں تے باغیاں نوں پناہ دندا اے۔ جعفر بیگ نے لاہور ‘زکریا خاں’ نوں اطلاع دتی، جس تے لاہور دربار نے آپدے خلاف فوج بھیج دتی اتے میدان جنگ وچ لڑدے-لڑدے گولی لگن کر کے آپ شہیدی پا گئے۔

جتھے بھائی تارہ سنگھ جی واں اتے ساتھی سنگھاں دا آخری سنسکار کیتا گیا، اج اوتھے یادگاری گردوارہ صاحب واقعہ اے۔