تیسری صلیبی جنگ

تیسری صلیبی جنگ صلاح الدین ایوبی دے ہتھوں بیت المقدس دی فتح دے بعد اسنوں بازیاب کرانے دی یورپی کوشش سی جس وچ یورپ دے مسیحیاں نوں ناکامی ہوئی۔ ایہ جنگ 1189ء توں 1192ء تک جاری رہی۔ اسنوں بادشاہاں دی صلیبی جنگ وی کہیا جاندا اے کیونکہ اس وچ مسیحی لشکر دی قیادت یورپ دے تن طاقتور ترین بادشاہ انگلستان دے رچرڈ شیر دل، فرانس دے فلپ آگسٹس تے جرمنی دے فریڈرک باربروسا کر راے سن۔ اس جنگ وچ فتح دے ذریعے صلاح الدین نے ثابت کر دتا کہ اوہ دنیا دا طاقتور ترین حکمران اے

صلیبیاں دی تیاریاں

جنگ حطین وچ شکست تے بیت المقدس اُتے مسلماناں دے قبضے دی خبر یورپ پہنچی تے سارے یورپ وچ کہرام مچ گیا۔ ہر طرف لڑائی دی تیاریاں ہونے لگیاں -جرمنی، اٹلی، فرانس تے انگلستان توں فوجاں اُتے فوجاں فلسطین روانہ ہونے لگیاں -انگلستان دا بادشاہ رچرڈ جو اپنی بہادری دی وجہ تاں شیر دل مشہور سی تے فرانس دا بادشاہ فلپ آگسٹس اپنیاں اپنیاں فوجاں لے کے فلسطین پہنچے۔ یورپ دی اس متحدہ فوج دی تعداد 6 لکھ سی جرمنی دا بادشاہ فریڈرک باربروسا وی اس مہم وچ انہاں دے نال سی۔

محاصرہ عکہ

مسیحی دنیا نے اس قدر لاتعداد فوج حالے تک فراہم نہ کیتی سی۔ ایہ عظیم الشان لشکر یورپ توں روانہ ہویا تے عکہ دی بندرگاہ دا محاصرہ کر لیا اگرچہ سلطان صلاح الدین نے تن تنہا عکہ دی حفاظت دے تمام انتظامات مکمل کر لئے سن لیکن صلیبیاں نوں یورپ توں مسلسل کمک پہنچ رہی سی۔ اک معرکے وچ دس ہزار مسیحی قتل ہوئے مگر صلیبیاں نے محاصرہ جاری رکھیا لیکن چونکہ کسے ہور اسلامی ملک نے سلطان ول دست تعاون نہ بڑھایا اس لئی صلیبی ناکہ بندی دی وجہ توں اہل شہر تے سلطان دا تعلق ٹٹ گیا تے سلطان باوجود پوری کوشش دے مسلماناں نوں کمک نہ پہنچا سکیا۔ تنگ آکر اہل شہر نے امان دے وعدہ اُتے شہر نوں مسیحیاں دے حوالہ کر دینے اُتے آمادگی ظاہر کیتی۔ فریقین دے درمیان معاہدہ طے ہویا کہ جس دے مطابق مسلمانوں نے دو لکھ اشرفیاں بطور تاوان جنگ ادا کرنے دا وعدہ کیتا تے صلیب اعظم تے 500 مسیحی قیدیاں دی واپسی دی شرائط طے کردے ہوئے مسلماناں نے ہتھیار سٹ دیے۔ مسلماناں نوں اجازت دے دتی گئی۔ اوہ تمام مال اسباب لے کے شہر توں نکل جان لیکن رچرڈ نے بدعہدی کیتی تے محصورین نوں قتل کر دتا۔

صلاح الدین دی فتح

فائل:Punch1917-richardIandallenby.jpg

رچرڈ حسرت تاں بیت المقدس ول دیکھدے ہوئے

عکہ دے بعد صلیبیاں نے فلسطین دی بندرگاہ عسقلان دا رخ کیتا۔ عسقلان پہنچنے تک مسیحیاں دا سلطان دے نال گیارہ بارہ مرتبہ مقابلہ ہویا سب توں اہم معرکہ ارسوف دا سی۔ سلطان نے جواں مردی تے بہادری دی درخشندہ مثالاں پیش کیتیاں لیکن چونکہ کسے وی مسلمان حکومت بالخصوص خلیفہ بغداد ول توں کوئی مدد نہ پہنچی۔ لہذا سلطان نوں پسپائی اختیار کرنا پئی۔ واپسی اُتے سلطان نے عسقلان دا شہر خود ہی تباہ کر دتا۔ تے جداں صلیبی اوتھے پہنچے تے انہانوں اٹاں دے ڈھیر دے سوا کچھ وی حاصل نہ ہویا۔ اس دوران سلطان نے بیت المقدس دی حفاظت دی تیاریاں مکمل کیتیاں کیونکہ ہن صلیبیاں دا نشانہ بیت المقدس سی۔ سلطان نے اپنی مختصر جہی فوج دے نال اس قدر عظیم لاؤ لشکر دا وڈی جرات تے حوصلہ نال مقابلہ کیتا۔ جدوں فتح دی کوئی امید باقی نہ رہی تاں صلیبیاں نے صلح دی درخواست کیتی۔ فریقین وچ معاہدہ صلح ہویا۔ جس دی رو نال تیسری صلیبی جنگ دا خاتمہ ہویا۔

باربروسا دی موت

باربروسا دی موت، مصور: گستاف ڈور

اس صلیبی جنگ وچ سوائے عکہ شہر دے مسیحیاں نوں کچھ وی حاصل نہ ہویا تے اوہ ناکام واپس ہوئے۔ رچرڈ شیر دل، سلطان دی فیاضی تے بہادری توں بہت متاثر ہویا جرمنی دا بادشاہ بھجدے ہوئے دریا وچ ڈب کے مرگیا تے تقریباً 6 لکھ مسیحی انہاں جنگاں وچ کم آئے۔

معاہدہ دیاں شرطاں

مسلم تے مسیحی حکمراناں دے درمیان طے پانے والے معاہدے دیاں شرطاں مندرجہ ذیل سن:

1. بیت المقدس بدستور مسلماناں دے پاس رہے گا۔
2. ارسوف، حیفہ، یافہ تے عکہ دے شہر صلیبیاں دے قبضہ وچ چلے گئے
3. عسقلان آزاد علاقہ تسلیم کیتا گیا۔
4. زائرین نوں آمدورفت دی اجازت دتی گئی۔
5. صلیب اعظم بدستور مسلماناں دے قبضہ وچ رہی۔ تیسری صلیبی جنگ وچ سلطان صلاح الدین نے ثابت کر دتا کہ اوہ دنیا دا سب توں طاقتور حکمران اے ۔

ہور ویکھو

صلاح الدین ایوبی

جنگ حطین

صلیبی جنگاں