جاگیردارانہ نظام
| مضامین بسلسلہ |
| سیاست |
|---|
 |
|
تعلیمی مضامین |
|
حکومت دے ادارےآں |
|
ذیلی سلسلہ |
| باب سیاست |
فیوڈلزم یا جاگیردارانہ نظام اوہ معاشرتی، اقتصادی تے سیاسی نظام جیہڑا جدید حکومتاں دے قیام توں پہلے یورپ تے ایشیا دے اکثر ملکاں وچ رائج سی۔ اس نظام کی بعض خصوصیتاں ایہہ سن پئی بادشاہ دی طرف توں مختلف افراد نوں ان دی خدمات دے صلے وچ زمیناں دے وسیع رقبے جاگیر دے طور اُتے عطا کيتیے جاندے سن۔ ایہہ جاگیردار اپنی جاگیر وچ رہنے والے مزارعین توں زمیناں اُتے کم کراتے سن ۔ زمین دا لگان وغیرہ خود جاگیردار وصول کردےسن جس وچوں بادشاہ نوں حصہ جاندا سی۔ عام طور اُتے پیداوار دا اک تہائی حصہ کسان دا ہُندا سی، اک تہائی جاگیردار دا اَتے آخری اک تہائی بادشاہ دی۔ جاگیردار دی حیثیت مزارعین اتے ہور مقامی باشندیاں دے لئی حکمران توں گھٹ نہيں سی۔ مزارعین جاگیردار دے ظلم و ستم دی چکی وچ پستے رہندے سن ۔ انہاں ناں کِسے قسم دے سیاسی حقوق حاصل نہيں سن ۔
انیہويں صدی وچ ،یورپ وچ صنعتی انقلاب دے بعد جاگیردارنہ نظام نوں زوال آیا اَتے اوہدی جگہ سرمایہ داررانہ نظام نے لے لئی۔ ہݨ ایہہ نظام یورپ توں بالکل ناپید ہو چکيا اے۔ لیکن افریقا اَتے ایشیا دے بعض ملکاں وچ کلی یا جزوی طور اُتے ہن وی اوہدی علمداری ہے۔
فیوڈلزم ، بسوے داری یا جگیرداری اوہ سماجی، معاشی تے سیاسی نظام نوں کہندے نیں جو جدید حکومتاں دے قیام توں پہلاں یورپ اتے ایشیا دے اکثر ملکاں وچ قائم سی۔ اس نظام دیاں بعض خاصیتاں ایہہ سن کہ بادشاہ دی طرف توں مختلف لوکاں نوں اوہناں دیاں خدمتاں دے صلے وچ زمیناں دے وسیع رقبے جاگیر وجوں عطا کیتے جاندے سن۔ ایہہ جاگیردار اپنی جاگیر وچ رہن والے مزاریاں توں زمیناں تے کم کراؤندے سن۔ زمین دا لگان وغیرہ خود جاگیردار وصول کردے سن جس وچوں بادشاہ نوں حصہ جاندا سی۔ عام طور پر پیداوار دا اکّ تہائی حصہ کسان دا ہندا سی، اکّ تہائی جاگیردار دا اتے آخری اکّ تہائی بادشاہ دا۔ جاگیردار دی حیثیت مزاریاں اتے ہور مقامی باشندیاں لئی حکمران توں کم نہیں سی۔ مزارع جاگیردار دے ظلم او ستم دی چکی وچ پسدے رہندے سن۔ اوہناں نوں کسے قسم دے سیاسی حق حاصل نہیں سن۔
