جمال الدین فالح کیلانی

جمال الدین فالح کیلانی
(عربی وچ: جمال الدين فالح الكيلاني)
جم	سنہ 1972 (عمر 51–52 سال)  بغداد
وفات
شہریت	عراق
عملی زندگی
پیشہ	مورخ ،  اکیڈمک
مادری زبان	عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  انگریزی
باب ادب

ڈاکٹر سر علامہ جمال الدين فالح كيلاني
ادیب
ولادت	1972ء، عراق
اصناف ادب	مؤرخ محقق
معروف تصانیف	جغرافیۃ الباز الاشہب

جمال الدین فالح الكیلانی، عراق دے محقق و مؤرخ نیں ۔ قلم کار، ادیب، فلسفی تے مخطوطات دے ماہرین وچوں نیں ۔ فکر اسلامی، تصوف، فلسفہ، عربی دی تاریخ

لکھتاں

جمال الدين فالح كيلاني نے مختلف موضوعات اُتے کتاباں تصنیف کیتیاں نیں ، انہاں دے چھ ناول تے اک افسانیاں دا مجموعہ شائع ہویا اے، اس دے علاوہ تصوف، فکر اسلامی، فلسفہ، تراث عربی تے مخطوطات دے موضوع اُتے کئی کتاباں تصنیف دی نیں تے متعدد کتاباں نوں مدون کرکے شائع کیتا اے۔ مختلف موضوعات اُتے انہاں دی مطبوعہ کاوشاں حسب ذیل نیں  :

• 1- كتاب جغرافیۃ الباز الاشہب : قراءہ ثانیہ فی سیرہ الشیخ عبد القادر الكیلانی وتحقیق محل ولادته وفق منهج البحث العلمی "دراسہ تاریخیہ" مراجعہ وتقدیم الدكتور عماد عبد السلام رؤوف، طبع فی المغرب، والكتاب دراسہ اكادیمیہ اثارت نقاشا كبیرا بین صفوف المثقفین والباحثین، لكون الكتاب نفى ولادہ الإمام الجیلانی فی الطبرستان مؤكدا ولادته فی جیلان العراق قرب المدائن، والكتاب لاقى قبولا جیدا بین اوساط مؤرخ|المؤرخین والباحثین، مما جعل للكتاب شهرہ واسعہ، ولقد طبع اربع طبعات ومترجم إلى عدہ لغات، كا أردو ترجمہ، سید وحید القادری عارفؔ ..
• 2- كتاب الشیخ عبد القادر الكیلانی رؤیہ تاریخیہ معاصرہ، تقدیم الدكتور عماد عبد السلام رؤوف، مؤسسہ مصر مرتضى للكتاب العراقی – بغداد 2011 وله طبعہ ثانیہ فی الولایات المتحدہ 2014.
• 3- كتاب بهجہ الاسرار ومعدن الانوار فی مناقب الباز الاشهب، دراسہ وتحقیق: تقدیم الدكتور حسین امین شیخ المؤرخین – طبع فی المغرب 2012.
• 4- كتاب التریخ الإسلامی رؤیہ معاصرہ، مراجعہ الدكتور حسین علی محفوظ، دار المعرفہ 2009.
• 5- كتاب من الشك إلى الیقین، دراسہ فی نسب الشیخ عبد القادر الجیلانی، بحث نقدی فی مصادر التریخ الإسلامی الوسیط، تقدیم الدكتور حسین علی محفوظ، دار الزنبقہ، القاهرہ، 2013.
• 6- كتاب هكذا تكلم الشیخ عبد القادر الكیلانی، عرض كلام الإمام الجیلانی بصورہ عصریہ، دار العالمیہ، داكا - بنغلادش، 2013.
• 7- كتاب تحقیق فتوح الغیب، للامام عبد القادر الجیلانی، دار العالمیہ، داكا - بنغلادش، 2013.
• 8- كتاب التریخ العثمانی تفسیر جدید، المنظمہ المغربیہ، الرباط، 2013 .
• 9- كتاب الامام احمد الرفاعی المصلح المجدد، بالاشتراك مع الدكتور زیاد الصمیدعی، المنظمہ المغربیہ، الرباط، 2013.
• 10-كتاب الرحلات والرحالہ فی التریخ الإسلامی، دار الزنبقہ، القاهرہ، 2013.
• 11-كتاب المدخل لتریخ الفلسفہ الإسلامیہ، دار المصطفى، القاهرہ، 2012.
• 12- كتاب فلسفہ الإستشراق القاهرہ، 2011 .
• 13-كتاب بدیع الزمان سعید النورسی، قراءہ جدیدہ فی فكره المستنیر، دار الزنبقہ، القاهرہ، 2013 .
• 14-كتاب دراسات فی التریخ الاوربی، تقدیم الدكتور كمال مظهر احمد،القاهرہ،2010.
• 15-كتاب ثورہ الروح، دار الزنبقہ، القاهرہ .
• 16-كتاب خراسان التاریخیہ : فی ضوء المصادر العربیہ الاسلامیہ، دار الزنبقہ، القاهرہ، 2013 .

مطالعہ تے تحقیق

له عشرات البحوث والدراسات و مئات المقالات المنشورہ فی الصحف و المجلات العراقیہ والعربیہ والعالمیہ منها:

• مقالہ عن كتاب الإمام شیخ عبد القادر جيلانی - تفسیر جدید فی مجلہ فكر حر 2009ء
• مقالہ مخطوطہ مهجہ البهجہ ومحجہ اللهجہ (كتاب) منشورہ فی جریدہ الصباح 2005ء
• مقالہ مصطفى جواد ومخطوطہ نادرہ عن الكیلانی جریدہ الصباح 2006ء]]
• مقالہ رشید عالی الكیلانی ابن دیالى المشورہ فی جریدہ العراق 2002ء
• مقالہ المقدادیہ اصل التسمیہ المنشورہ فی جریدہ العراق 2002ء
• مقالہ" الشرق الاوسط واصل التسمیہ" المنشورہ فی مجلہ كلیہ الآداب جامعہ عین شمس 2009ء
• مقالہ " براغماتیہ السید عبد الرحمن الكیلانی النقیب "،مجلہ فكر حر 2009ء
• مقالہ "الشیخ عبد القادر الجیلانی : جیلان العراق لا جیلان طبرستان"، مجلہ كلیہ الآداب جامعہ عین شمس 2009ء
• مقالہ " تفسیر الجیلانی – دراسہ فی نسبہ التفسیر للمؤلف"، مجلہ رؤى 2010ء
• مقالہ "المؤرخ هشام جعیط – دراسہ فی رؤیته للسیرہ النبویہ "، مجلہ رؤى 2010ء
• مقالہ "لقاء الامامین الغزالی والجیلانی - حقیقہ تاریخیہ"، مجلہ جامعہ عین شمس 2011ء
• مقالہ الفكر العربی والفكر الاستشراقی بین محمد اركون وادوارد سعید، مجلہ التربیہ، 2008ء
• مقالہ قراءہ فی كتاب قصہ الحضارہ، ل ویل دیورانت، مجلہ الدیار اللندنیہ، 2012ء
• مقالہ قراءہ فی كتاب دراسہ للتاریخ،ل ارنولد توینبی، مجلہ الرسالہ، القاهرہ، 2010ء
• مقالہ "تلمذہ الامام الرفاعی احمد بن علی الرفاعی على الامام الجیلانی -حقائق جدیدہ" مجلہ التراث 2011ء]] .

رکنیت

جمال الدین فالح کئی تریخ و آثار قدیمہ دی تنظیماں تے گروہاں دے رکن نیں  :

• رکن اتحاد المؤرخین العرب، بغداد (عرب مؤرخین دی یونین) 1996۔
• رکن الهیئہ العربیہ لكتابہ تریخ الانساب (تریخ انساب لکھنے دے لئی عرب اتھارٹی) 1998۔
• رکن جمعیہ المؤرخین والاثاریین فی العراق (مورخاں تے ماہرین آثار قدیمہ دی ایسوسی ایشن) 1995۔
• رکن الجمعیہ المغربیہ للتاریح والاثار (تریخ تے آثار قدیمہ دی مراکش ایسوسی ایشن) 1997۔
• رکن اتحاد المؤرخین العرب فی القاهرہ (قاہرہ وچ عرب مؤرخین دی یونین) 2004 .

انہاں دا فلسفہ

ڈاکٹر كيلاني مؤرخ رانكوی، جرمن مورخ لیوپولڈ وان رانک، اک تاریخی واقعہ دی دوبارہ تشکیل دا کم وی بالکل جگہ لے لی اے جس وچ کہیا دے رشتہ دار۔ تے ڈاکٹر ماہا ناجی امام خفاجي، اک اخبار دے بیان وچ اک مکالمہ انہاں نے کہیا کہ جس مسئلہ سمیت مسائل، حقیقی ذرائع دا حوالہ دیندے نیں تے قدیم ادب دے مسئلے تے مختلف تحقیقات، مسودات دی بازی دا مسئلہ تے انہاں نوں بکھیر دے نال منعقد اس نقطہ نظر اُتے۔ ڈاکٹر كيلانی مورخاں دا نقصان انہاں بجائے سائنسی طریقہ اپنانے دے کلیات تے موجود اے دے طور مورخ، تریخ دا مطالعہ تے حالات تے واقعات تے نئيں دے مطابق کرنے دے لئی اس دا اضافہ کر دیتی لیا۔ اوہ مداخلت جذبات دی مؤرخین خبردار کیتا تے فرقہ وارانہ تے سرگزشت ڈائی نوں کنٹرول تے ناول نقد دی تنقید سائنسی غیر جانبدار ... تے فیر، اک دوسرے نوں خبر شریک تمام چہراں توں خطاب اے کہ دی ثالث انداز انہاں دے حصےآں نیں چ تے انساناں دی اک تریخ، حکمرانی تے پالیسی، سب وچ سیاست پالیسی اے جس وچ دے طور اُتے تریخ دے لے وقت تے جگہ انسان دے لئی انسان "توں مختلف ہو جائے گا تے، اک مؤرخ، اک مؤرخ مفکر اک مؤرخ کلاسک نئيں ہو دیکھ کر تے جانچ پڑتال دے بغیر، جمع ناولاں وچ پھینک کرنے دے لئی بلاندا اے، لیکن جو کچھ عراقی تاریخی اسکول دے سرکردہ مورخاں ول توں دے لئی کہیا جاندا اے سائنسی بے یقینی اپروچ یادگار اکھ، رکھتا۔

یقین رکھتا اے، "کہ تریخ کل تے اج تے کل دا پتہ نئيں اے لیکن ایہ زندگی دا اک دریا غیب، ہسٹری پورے معاصر تریخ دے جس، ہاں انہاں دی سائنسی ڈویژناں ملنگ اصطلاح نوں جاندا اے، لیکن ہمارے تے ہمارے خدشات دے نال رہنے دے لئی تے اساں دی کہ قول اُتے مبنی اے ہماری پوری زندگی وچوں لئی اے سرگزشت تجربات دا سب توں بہتر اے تے کسے وی سال دے انتخاب جاں اپنے تساں وچ اک واقعہ تریخ دے ادوار جاں کسے تے دور دے آغاز دے دور دے اختتام دا تعین کرنے دے لئی کہ، ایسا لگتا اے، جتھے تک حق و حقیقت توں کیونجے تاریخی ترقی ہمیشہ اک بتدریج تے اک دوسرے توں بجتی اتیویاپی جاری رکھنے تے اہم تریخ دا حقائق سچل ڈھانچے کہ آئس نوک Zahir ول توں خصوصیات کیتا جائے گا پانی تے سطح دے نیچے وڈے پیمانے اُتے گھر تے اس دی وجہ توں روشنی حال تے مستقبل نوں دیکھنے دے لئی ماضی نوں منور اے، ایہ گہرائیاں وچ کودو تے تریخ تہذیب دے لئی اک انسانی طریقہ اے نوں دریافت کرنا چاہتے نیں انہاں لوگاں، ہمارے سیاسی نظام، معاشی، سماجی، مذہبی، سائنسی، گہری ماضی دی نسلاں دی مٹی وچ مسلسل دی جڑاں تے فرق ہمارے درمیان اس توں اُتے تے مغرب دے درمیان تے اساں ہن وی ماضی وچ رہ رہے نیں تے اوہ انہاں دے مفادات نوں پورا تے موجودہ تے مستقبل وچ انہاں دے رویاں دی حمایت کرنے دی تریخ دا فائدہ اٹھا رہے نیں . "

جوائز وتكریمات

كرم بالعدید من الشهادات التقدیریہ وكتب الشكر والتقدیر، من جهات متعددہ منها:

• المجمع العلمی العراقی 1996 .
• اتحاد المؤرخین العرب 1997 .
• جامعہ القرویین 1996 .
• الهیئہ العربیہ لكتابہ تریخ الانساب 2000 .
• الهیئہ العامہ للآثار 1997 .
• جامعہ بغداد 1999 .
• جامعہ موصل 2003 .
• جامعہ عین شمس 2009 .
• معهد التاریخ العربی والتراث العلمی 2010 .
• جامعہ سامراء 2014 .
• جامعہ صلاح الدین 2011 .
• جامعہ كیرلا 2012 .
• جامعہ اسکندریہ 2013 .
• الجامعہ الإسلامیہ العالمیہ (مالیزیا) 2014 .
• جامعہ منوفیہ 2014 .
• مركز الدراسات الاسلامیہ ـ قانسو 2014 .
• مركز احیاء التراث العلمی العربی 2014 .
• منحته IIOC College of Islamic Studies لندن _ المملكہ المتحدہ شهادہ دكتوراه فخریہ، برقم 735615/2014.

حوالے

باہرلےجوڑ

• جمال الدين فالح كيلاني علىفیس بک
• جمال الدین فالح کیلانی : مؤرخ و مفکر - انسائیکلوپیڈیا۔
• مناقشہ مع جمال الدین فالح الكیلانی -الدكتور محی هلال السرحان _{یوٹیوب اتے}۔
• كتاب جمال الدین فالح الكیلانی - قناہ العراقیہ منظرہ ◅ _{یوٹیوب اتے}۔
• مع جمال الدین فالح الكیلانی -قناہ صلاح الدین منظرہ ◅ _{یوٹیوب اتے}۔
• مركز دراسات عبد القادر الجیلانی : جمال الدین فالح الكیلانی۔
• اطلس التریخ الإسلامی۔
• مكتبہ المؤرخ الدكتور جمال الكیلانی بصیغہ ال PDF. Archived 2015-10-02 at the وے بیک مشین
• الموقع الرسمی للمؤرخ الدكتور جمال الدین فالح الكیلانی۔
• عراقی سرکاری موقع حبالہ

• سانچہ:CIA World Factbook link
• عراق برائے فروخت۔ یو ٹیوب