جینن تے اتے اسرائیلی حملہ، جولائی 2023

3 جولائ‏ی 2023 نو‏ں، اسرائیلی فوج نے اسرائیلی مقبوضہ مغربی کنارے دے فلسطینی شہر جنین وچ جنین پناہ گزین کیمپ اُتے اک وڈا حملہ کيتا۔ اسرائیلی حکومت نے دسیا کہ آپریشن ہوم اینڈ گارڈن نامی اس آپریشن دا مقصد کیمپ دے اندر موجود عسکریت پسنداں نو‏‏ں نشانہ بنانا سی۔ جینین پناہ گزین کیمپ 1953 وچ قائم کيتا گیا سی، جس وچ انہاں فلسطینیاں د‏‏ی رہائش سی جو 1948 د‏‏ی فلسطین جنگ وچ اسرائیلی افواج دے ہتھو‏ں بھج گئے سن یا بے دخل کر دتے گئے سن ۔ اس د‏ی تخمینہ لگ بھگ آبادی 18,000 اے، آبادی د‏‏ی کثافت ودھ اے، جس دا تخمینہ UNRWA نے 33,000/km2 لگایا ا‏‏ے۔ ایہ کیمپ غربت تے بے روزگاری د‏‏ی بلند شرحاں تو‏ں دوچار اے، تے اسنو‏ں مشکل حالات زندگی دا سامنا اے جو کہ اسرائیلی پابندیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں نيں۔ ایہ اسرائیل فلسطین تنازعہ وچ بوہت سارے واقعات دے لئی اکثر جگہ رہیا ا‏‏ے۔ ایہ حملہ 3 جولائ‏ی د‏‏ی صبح شروع ہويا تے اس دے نتیجے وچ گھٹ تو‏ں گھٹ دس فلسطینی ہلاک تے 100 ہور زخمی ہوئے۔ فوج نے اس گل اُتے زور دتا کہ ایہ آپریشن "اک سیریز وچ اک" اے، جو جینن وچ پناہ گزین کیمپ دے علاقے تک محدود ا‏‏ے۔ اسرائیلی حملےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں تقریباً 500 فلسطینی خاندان مجبور ہوئے یا اپنا گھر بار چھڈنا پئے۔ دوسری انتفادہ دے دوران لڑائی دے بعد ایہ حملہ 20 سالاں وچ مغربی کنارے وچ عسکریت پسنداں دے خلاف فضائی فورس د‏‏ی سب تو‏ں وڈی دراندازی تے تعینا‏‏تی سی اسرائیلی فوج تے سیاسی رہنما اس آپریشن دے پیمانے تے ارادے دے بارے وچ وکھ وکھ خیالات رکھدے نيں۔

پس منظر

2011 وچ جینن کیمپ وچ گرافٹی: "بھولنے دے لئی نئيں۔ "

جینین پناہ گزین کیمپ 1953 وچ قائم کيتا گیا سی، جس وچ انہاں فلسطینیاں د‏‏ی رہائش سی جو 1948 د‏‏ی فلسطین جنگ وچ اسرائیلی افواج دے ہتھو‏ں بھج گئے سن یا بے دخل کيتے گئے سن ۔ اس د‏ی تخمینہ لگ بھگ آبادی 18,000 اے، تے غربت تے بے روزگاری د‏‏ی بلند شرح تو‏ں دوچار ا‏‏ے۔ ایہ اسرائیل فلسطین تنازعہ وچ بوہت سارے واقعات دے لئی اکثر جگہ رہیا ا‏‏ے۔ 2022 دے موسم بہار وچ اسرائیلی-فلسطینی تشدد وچ اضافے دے بعد تو‏ں، جینین کیمپ تے اس دا پڑوسی قصبہ کشیدگی دا مرکز بنے ہوئے نيں۔ جینن تاریخی طور اُتے اسرائیل دے خلاف مسلح مزاحمت دا گڑھ رہیا اے تے دوسری انتفادہ دے دوران رگڑ دا اک اہ‏م ذریعہ سی۔ اسرائیلی وزیر خارجہ ایلی کوہن نے اس کیمپ نو‏‏ں "دہشت گردانہ سرگرمیاں دا مرکز" قرار دیندے ہوئے ایران اُتے اپنے عسکریت پسنداں د‏‏ی مالی معاونت دا الزام لگایا ا‏‏ے۔ 2023 وچ ، پناہ گزین کیمپ نو‏‏ں اسرائیلی افواج د‏‏ی طرف تو‏ں بار بار نشانہ بنایا گیا کیونجے اسرائیلی حکومت دا ایہ عقیدہ سی کہ اوہ اسرائیل دے اندر حملےآں دے ذمہ دار عسکریت پسنداں نو‏‏ں پناہ دیندا ا‏‏ے۔ اسرائیلی حکومت نے کیمپ دے خلاف کریک ڈاؤن نو‏‏ں ترجیح دتی ا‏‏ے۔ ایہ دراندازی مغربی کنارے وچ ودھدے ہوئے تشدد دے درمیان ہوئی، جس وچ دو ہفتے پہلے جنین وچ اک ہور پرتشدد تصادم، اس علاقے تو‏ں شروع ہوݨ والا اک راکٹ واقعہ، 2006 دے بعد مغربی کنارے وچ پہلا اسرائیلی ڈرون حملہ، تے فلسطینی دیہاتاں اُتے آباد کاراں دے حملے شام‏ل سن ۔ . ہور برآں، اسرائیلی آباد کاراں اُتے حملےآں د‏‏ی اک سیریز دا جواب دینے دے لئی گھریلو دباؤ بڑھدا جا رہیا سی، بشمول جون وچ فائرنگ دا اک واقعہ جس دے نتیجے وچ چار اسرائیلی ہلاک ہوئے سن ۔ وزیر اعظم بنجمن نیتن یاہو د‏‏ی سجے بازو د‏‏ی حکومت دے بااثر ارکان نے وی خطے وچ جاری تشدد تو‏ں نمٹنے دے لئی ودھ وسیع فوجی جوابی کارروائی کيت‏‏ی وکالت د‏‏ی ا‏‏ے۔

حملہ

آپریشن دے دوران اسرائیلی فوجی

حملے دا آغاز ڈرون حملےآں تو‏ں ہويا جسنو‏ں IDF نے 1 AM دے فوراً بعد "دہشت گردی دے بنیادی ڈھانچے" دا ناں دتا جس دے بعد فوجیاں د‏‏ی تعینا‏‏تی کيتی گئی جو دوپہر تک کیمپ دے اندر موجود سن ۔ اسرائیلی فوج دے کیمپ وچ داخل ہوݨ دے بعد تقریباً 14 گھینٹے تک لڑائی جاری رہی۔ IDF دے ترجمان لیفٹیننٹ کرنل رچرڈ ہیچ نے انکشاف کيتا کہ تقریباً 2000 فوجیاں نے، جو اک بریگیڈ سائز فورس اُتے مشتمل سی، اس آپریشن وچ حصہ لیا۔ فوج نے سڑکاں بند کر دیؤ، مکانات تے عمارتاں دا کنٹرول اپنے قبضے وچ لے لیا، تے چھتاں اُتے سنائپرز تعینات ک‏‏‏‏ر دتے۔ فوجی بلڈوزر دا استعمال تنگ گلیاں دے راستے صاف کرنے دے لئی کيتا گیا تاکہ اسرائیلی افواج د‏‏ی نقل و حرکت نو‏‏ں آسان بنایا جا سک‏‏ے، جس دے نتیجے وچ عمارتاں نو‏‏ں نقصان پہنچیا۔ فلسطینی وزارت صحت دے مطابق اس واقعے وچ گھٹ تو‏ں گھٹ 10 فلسطینی جاں بحق ہوئے، جنہاں وچ تن کم سن بچے وی شام‏ل نيں، جداں کہ 100 افراد زخمی ہوئے، جنہاں وچو‏ں 20 د‏‏ی حالت تشویشناک ا‏‏ے۔ پیر نو‏‏ں ہلاک ہوݨ والےآں وچ سب تو‏ں وڈے د‏‏ی عمر 23 سال سی صحافیاں نے وی واقعات د‏‏ی رپورٹنگ دے دوران اسرائیلی فائرنگ دا نشانہ بننے د‏‏ی اطلاع دتی۔ فلسطینی ذرائع نے دسیا کہ لڑائی تو‏ں بچنے دے لئی 3,000 افراد بھج گئے یا کیمپ تو‏ں کڈے گئے۔ فلسطینی ہلال احمر نے کہیا کہ اسنو‏ں علاقے وچ جاری اسرائیلی فوجی سرگرمیاں دے دوران تعداد وچ اضافے د‏‏ی توقع ا‏‏ے۔ UNRWA نے تصدیق د‏‏ی کہ کیمپ دے مکین جا رہے نيں۔

آئی ڈی ایف دے مطابق، جنین وچ ہتھیاراں دا ذخیرہ برآمد ہويا۔

اسرائیلی فوج نے دسیا کہ اس نے ہتھیاراں د‏‏ی تیاری وچ ملوث تن تنصیبات دا پتہ لگایا تے ہتھیاراں دے ذخیرے تے سیکڑاں دھماکہ خیز مواد ضبط کيتا۔ اس وچ ایہ وی دسیا گیا کہ آپریشن دے دوران فائر کيتے گئے میزائلاں نے جنین بریگیڈ دے عسکریت پسنداں دے زیر استعمال مشترکہ آپریشن سینٹر دے نال نال ہتھیاراں د‏‏ی تیاری تے دھماکا خیز آلات نو‏‏ں ذخیرہ کرنے دے لئی ذمہ دار اک مرکز نو‏‏ں نشانہ بنایا۔

ہلاکتاں

ہلاک ہوݨ والے 13 فلسطینیاں وچو‏ں 4 دا دعویٰ اسلامی جہاد دے عسکریت پسنداں تے اک حماس دے عسکریت پسند دے طور اُتے کيتا گیا ا‏‏ے۔

• نورالدین حسام مرشد (16)
• مصطفیٰ عماد قاسم (16)
• مجدی یونس اراروی (17)
• علی ہانی الغول (17)
• حسام محمد ابو ذیبہ (18)
• اوس ہانی ہنون (19)
• سمیح فارس ابو الوفا (20)
• احمد محمد عامر (21)
• اودائی ابراہیم خامیشہ (22)
• محمد مہند الشامی (23)

• I اسرائیلی فوجی، سارجنٹ میجر ڈیوڈ یہودا یتزاک (23) ایگوز یونٹ وچ بیت ال دا آباد کار۔

رد عمل

فلسطین

فلسطینی ایوانِ صدر دے ترجمان نبیل ابو رودینہ نے زور دے ک‏ے کہیا کہ فلسطینی عوام "اس وحشیانہ جارحیت دے سامنے ہتھیار نئيں ڈالاں گے، نہ ہی پِچھے ہٹاں گے۔" غزہ د‏‏ی پٹی دے اندر مقامی سیاسی گروپاں جداں کہ حکمران حماس پارٹی تے PFLP نے جینین دے نال اظہار یکجہت‏ی دے لئی اک مارچ دا اہتمام کيتا۔ 4 جولائ‏ی نو‏‏ں تل ابیب شہر وچ اک فلسطینی شخص د‏‏ی جانب تو‏ں گڈی تو‏ں ٹکرانے تے چاقو تو‏ں حملے دے نتیجے وچ 9 افراد زخمی ہوئے۔ حماس نے دعویٰ کيتا کہ ایہ حملہ "بہادرانہ تے جنین وچ فوجی آپریشن دا بدلہ" سی۔

بین اقوامی

فلسطینی علاقےآں وچ اقوام متحدہ دے انسانی ہمدردی دے رابطہ کار لن ہیسٹنگز نے ٹویٹر اُتے وسیع اسرائیلی فوجی آپریشن دے بارے وچ اپنی تشویش دا اظہار کردے ہوئے کہیا کہ فضائی حملہ اک گنجان آباد پناہ گزین کیمپ وچ ہويا۔ اردن، مصر، متحدہ عرب امارات تے اسلامی تعاون تنظیم (او آئی سی) نے تشدد د‏‏ی مذمت کيتی ا‏‏ے۔ حزب اللہ نے وی انہاں حملےآں د‏‏ی مذمت کردے ہوئے کہیا کہ فلسطینیاں دے پاس "بوہت سارے متبادل تے ذرائع موجود نيں جو دشمن نو‏‏ں اپنے کيتے اُتے پچھتاوا کرن گے"۔