ختنے تے جھگڑا
ختنہ اُتے تنازع (انگریزی: Circumcision controversies) موضوع بحث اس وجہ توں بنا اے کہ کیوں کہ مرداں تے خواتین دی ختنہ توں متعلق اکثر تنازعات ہُندے رہے نيں۔ انہاں تنازعات دی وجہ کدی مذہبی، کدی اخلاقی تے طبی رہی اے۔ ابراہیمی مذاہب وچ عمومًا ختنہ دا تصور، خصوصًا مرداں دی ختنہ دا تصور بہت عام اے۔ چنانچہ مسلماناں، یہودیاں تے مورموناں کِسے بالغ مرد دا بے ختنہ ہونا عملًا غیر متصور گل اے۔ اسلام توں وکھ ہوئے کے نو خیز مذہب بننے والے بہائیت دے مننے والے رسوم توں انکار کردے نيں، حالانکہ اوہ اک خدا نوں مندے نيں محمد صلی اللہ علیہ و سلم نوں پیغمبر مندے نيں۔ اوہ اس دے اگے بہاءاللہ نوں پیغمبر مندے نيں تے ختنہ نوں لازمی نئيں مندے۔ اُتے عام طور توں مسیحیت دے مننے والے ختنہ توں انکار کردے نيں۔
مرداں تے عورتاں دی ختنہ اُتے تنازع[سودھو]
مرد دی ختنہ اُتے تنازع[سودھو]
جدید دور وچ انٹرنیٹ اُتے ختنہ اُتے مخالفت کرنے دے لئی کئی فورم قائم کیتے گئے نيں۔ انہاں ہی وچوں ڈاکٹرز اپوزنگ سرکم سیشن (انگریزی: Doctors Opposing Circumcision (D.O.C.)) اے۔ انہاں دی مخالفت کيتی وجوہ اس طرح نيں:
O ریاستہائے متحدہ امریکا نوں چھڈ کے کوئی وی ملک روز مرہ طور اُتے اپنے کم عمر بچےآں دی غیر مذہبی بنیاداں اُتے ختنہ کرواندا رہندا اے ۔
O حشفہ توں جڑا چمڑا بالکل فطری اے تے ایہ جنسیت وچ اک اہم کردار نبھاندا اے ۔
O ختنہ توں کوئی منصفانہ فائدہ حاصل نئيں ہُندا بلکہ ایہ مضرت رساں اے، درد تے تکلیف، جراحی دے نشان تے ماں تے نولود دے بندھن نوں کمزور کرنے والا اے۔
O دنیا بھر طبی ذمے داران ختنہ نوں طبی طور اُتے غیر ضروری تے غیر اخلاقی قرار دیندے نيں۔[۱]
خواتین دی ختنہ اُتے تنازع[سودھو]
مرداں دی ختنہ دے علاوہ عالمی سطح اُتے خواتین دے ختنہ اُتے تنازع اے۔ اس تعلق توں حدیثاں نوں حنفی تے اہل حدیث دے لوک ضعیف قرار دیندے نيں۔ اس وجہ توں عام سنیاں دے درمیان اس دا رواج کم اے۔ اُتے شافعی لوک اس دے قائل نيں۔ خاص طور اُتے مصر وچ ایہ عام اے تے اس اُتے انسانی حقوق دے کارکن کافی احتجاج کردے نيں۔ بھارت وچ بوہرہ لوکاں پایا جاندا اے، جس دے خلاف انہاں دی برادری دے کچھ لوک اٹھیا کھڑے ہوئے نيں۔ عالمی ادارہ صحت نے اس تعلق توں چند حقائق نوں اپنی ویب سائٹ اُتے جاری کیتے نيں:
O خواتین دی ختنہ وچ ایداں دے طریقے شامل نيں جو دانستہ طور اُتے نسوانی جنسی اعضا نوں زخمی یا تبدیل شدہ بنا سکدے نيں، جو غیر طبی وجوہ دی بنا اُتے نيں۔
O اس طریقے توں لڑکیوں تے خواتین نوں کچھ وی فائدہ نئيں اے ۔
O انہاں طریقےآں توں شدید خون دے بہاؤ تے پیشاب کرنے وچ دشواری ہوئے سکدی اے تے بعد وچ پھوڑاں، انفیکشن تے زچگی وچ پیچیدگی تے نومولود دی موت دا خطرہ لگیا رہندا اے ۔
O افریقہ، مشرق وسطی تے ایشیا دے 30 ملکاں وچ 200 ملین لڑکیوں تے عورتاں دی ختنہ کيتی گئی اے ۔
O خوانین دی ختنہ اکثر کم عمر لڑکیوں تے 15 توں کم عمر لڑکیوں دی کيتی جاندی اے ۔
O ایہ عورتاں دے انسانی حقوق دی پامالی اے۔ [۲]