Jump to content

خیوا انقلاب

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
Khivan Revolution
بسلسلہ روسی خانہ جنگی
تاریخ1917–1924
مقامخوارزم, خانان خیوہ (ہن مغربی-ازبکستان تے شمالی -ترکمانستان)
نتیجہ روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ د‏‏ی فتح۔
سرحدی
تبدیلیاں
خوارزم عوامی سوویت جمہوریہ دا قیام
متحارب
Flag of Russian Soviet Federative Socialist Republic روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ
نوجوانان خیوہ
KPK
خانان خیوہ
کمانڈر اور رہنما
Flag of Russian Soviet Federative Socialist Republic Mikhail Frunze جنید خان
خیوا انقلاب 1917–1924 دے واقعات تو‏ں مراد خیوا د‏‏ی خانیت (فیر KNSR تے HSSR)، دا خاتمہ ، ریڈ آرمی د‏‏ی مداخلت دے نال خوارزم پیپلز سوویت جمہوریہ دا قیام ، تے اس دے نتیجے وچ قومی عدم استحکا‏م تے 1924 وچ ازبک ایس ایس آر تے ترکمان ایس ایس آر دی تشکیل دے ذریعے جمہوریہ نو‏‏ں یو ایس ایس آر وچ شامل کرنا سی۔

خیوا خانیت 1917–1920 وچ

[سودھو]

خیوا ، روس د‏‏ی عارضی حکومت ، تے اکتوبر انقلاب (1917)

[سودھو]

1910 تو‏ں 1918 تک ، خانت اُتے اسفندیار خان د‏‏ی حکومت سی۔ فروری انقلاب دے بعد لبرل اصلاحات لیانے د‏‏ی کوشش ، نکولس دوم دا ترک کرنا تے روس وچ عارضی حکومت دے اقتدار وچ آنے خاص طور اُتے اسفندیار خان دے قدامت پسندانہ نظریات د‏‏ی وجہ تو‏ں ناکا‏م ہوئی ، جنھاں نے انہاں اصلاحات وچ رکاوٹاں کھڑی کرنا شروع کردتیاں خانیٹ وچ عدم اطمینان پھیلنا شروع ہويا ، خاص طور اُتے روس وچ اکتوبر دے انقلاب تے بالشییکاں دے ذریعہ ترقی پسند فرماناں (زمینی فرمان) د‏‏ی اشاعت دے بعد ، جس د‏‏ی خبر خیوا وچ معلوم ہوئی سی ، اس وچ شدت پیدا ہوگئی۔ کھیوا خانت د‏‏ی آزادی نو‏‏ں عبوری حکومت نے تسلیم کيت‏‏ا ، تے آر ایس ایف ایس آر نے اکتوبر انقلاب دے بعد تے عارضی حکومت دے خاتمے دے بعد۔

خیوا وچ بغاوت (1918)

[سودھو]

اسفندیار خان د‏‏ی پالیسی تو‏ں عدم اطمینان 1918 تک بہت ودھ گیا تے 1918 دے موسم بہار وچ ، ترکمن-یومود دے رہنما جنید خان نے اک فوجی بغاوت دا انعقاد کيت‏‏ا ، اسفندیار خان دا تختہ پلٹ دتا تے تقریبا کِس‏ے مزاحمت دے بغیر خیوا وچ اقتدار اُتے قبضہ کرلیا۔ اسفندیار خان دا رشتہ دار ، سید عبداللہ خان (1918–1920) بن گیا۔

1918–1920 وچ خیوا خانیت

[سودھو]

جنید خان د‏‏ی اصل آمریت تے اس د‏ی جارحانہ خارجہ پالیسی نے ملک نو‏‏ں خوفناک فوجی شکستاں (محاصرے پیٹرو-الیگزینڈروسک (1918) د‏‏ی طرف لے جانے دا باعث بنا ، جس نے خانائٹ وچ اختلاف رائے نو‏‏ں تے شدت اختیار کيت‏‏ا تے اس تو‏ں ہجرت ہوگئی۔ 1918 وچ ، خوارزم کمیونسٹ پارٹی خیوا دے باہر قائم کيت‏‏ا گیا تھا. ایہ چھوٹا ہی سی (نومبر 1919 وچ ایتھ‏ے لگ بھگ 600 افراد موجود سن ) ، لیکن ایہ پارٹی ہی سی جو بعد وچ (آر ایس ایف ایس آر د‏‏ی وڈی مدد دے نال) خوئیہ وچ بادشاہت دا تختہ الٹنے والی طاقت بن جائے گی۔ ینگ خوان تحریک دے سرگرم کارکناں وچ بابوخون سلیموف شامل سن ۔

1920–1924 وچ ریاست خیوا

[سودھو]

خیوا خانیت دا خاتمہ تے خوارزم پیپلز سوویت جمہوریہ (1920) دا قیام

[سودھو]

خیوا خانیت وچ داخلی تضادات شدت اختیار کردے گئے ، تے نومبر 1919 وچ کمیونسٹاں د‏‏ی قیادت وچ بغاوت دا خاتمہ خیوا خانت وچ ہويا۔ اُتے ، باغیاں د‏‏ی افواج سرکاری افواج نو‏‏ں شکست دینے دے لئی کافی نئيں سن۔ روس تو‏ں ریڈ آرمی دے دستے باغیاں د‏‏ی مدد دے لئی بھیجے گئے سن ۔ فروری 1920 دے اوائل تک ، جنید خان د‏‏ی فوج مکمل طور اُتے شکست کھا گئی۔ 2 فروری نو‏‏ں ، سید عبد اللہ خان نے تخت ترک کردتا ، تے 26 اپریل 1920 نو‏‏ں ، خوارزرم پیپل سوویت جمہوریہ نو‏‏ں آر ایس ایف ایس آر دے اک حصے دے طور اُتے اعلان کيت‏‏ا گیا۔

خیوا وچ انقلاب دے نتائج

[سودھو]

انقلاب دے نتیجے وچ ، خیوا (1920) وچ بادشاہت دا تختہ پلٹ دتا گیا ، اک جمہوریہ دا اعلان کيت‏‏ا گیا ، تے بعد وچ ایہ سوویت یونین دا حصہ بن گیا

ذرائع

[سودھو]
  • کاراکالپاک خود مختار سوویت سوشلسٹ جمہوریہ ، جلد ، د‏‏ی تریخ دے مضامین 2 (1917–1963)۔ تاشقند ، 1964 ، صفحہ 68۔
  • کوزمن ایس 2018۔ ویہويں صدی دے پہلے نصف وچ اندرونی ایشیاء دے ملکاں وچ بادشاہتاں دے خاتمے دے طریقہ کار۔ // مشرق وچ مذہب تے معاشرہ۔ شمارہ 2 ، صفحات 188-245۔