دراب جی ٹاٹا
| دراب جی ٹاٹا | |
|---|---|
.jpg) | |
| جم | 27 اگست 1859 [۱] |
| وفات | 3 جون 1932 (73 سال)[۱] |
| مدفن | بروک ووڈ قبرستان |
| شہریت |  برطانوی ہندستان
|
| والد | جمسیٹ جی ٹاٹا |
| رشتے دار | دیکھو ٹاٹا پروار |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | گونول اینڈ کائیس کالج، کیمبرج |
| پیشہ | کاروباری شخصیت |
| اعزازات | |
.svg){kind=small} نائٹ بیچلر |
|
ترمیم  | |
سر دوراب جی ٹاٹا (27 اگست 1859 – 3 جون 1932) اک بھارتی وپاری سی، اتے ٹاٹا گروپ دے اتہاس اتے ترقی دی اک پرمکھ ہستی سی۔ بریٹیش بھارت وچ صنعت وچ پائے یوگدان لئی اس نوں 1910 وچ نائیٹس وجوں اعزازی کیتا گیا سی۔
مڈھلی زندگی اتے سکھیا
[سودھو]دوراب ہیرابائی اتے پارسی زوراسٹریئن جمشیدجی نسرونجی ٹاٹا دا وڈا پتر سی۔ اس دی ماسی، جیربائی ٹاٹا، جو کہ اک بمبئی وپاری، دورابجی سکلتوالا نال ویاہ کروایا۔ اس دا شوہر شارپرجی سکلتوالا دا چچیرا بھرا سی جو بعد وچ بریٹیش پارلیمنٹ دا کمیونسٹ سدسّ اک بن گیا۔[۲]
ٹاٹا نے 1875 وچ انگلینڈ جان توں پہلاں بمبئی دے پروپرائیٹری ہائی سکول توں اس دی پرائمری سکھیا حاصل کیتی۔ اس نے 1877 وچ گونول اتے کیئس کالج، کیمبرج وچ داخلہ لیا جتھے اوہ سن 1879 وچ بمبئی پرتن توں پہلاں دو سال رہا۔ اس نے اپنی پڑھائی سینٹ زیویئرز کالج، بمبئی وکھے جاری رکھی، جتھے اس نے 1882 وچ ڈگری حاصل کیتی۔
گریجوئیٹ ہون توں بعد، دوراب نے بمبے گیزٹ وچ اک صحافی دے طور اُتے دو سال کم کیتا۔ 1884 وچ، اوہ اپنے پیؤ دی فرم دے سوتی وپار منڈل وچ شامل ہویا۔ اس نوں پہلاں پونڈیچیری بھیجیا گیا، پھر اک فرینچ کلونی بھیجیا گیا، ایہہ مقرر کرن لئی کہ کی اک سوتی ملّ اتھے لابھکاری ہو سکدی اے۔ اس توں بعد، اس نوں ناگپور بھیجیا گیا، امپریس ملّ وکھے سوتی وپار بارے سکھن لئی جو اس دے پیؤ ولوں 1877 وچ قائم کیتا گیا سی۔
ویاہ
[سودھو]دورابجی دے پیؤ جمشیدجی کاروبار دے مدنظر دکھنی بھارت وچ میسور سٹیٹ گئے سن اتے اوہناں نے اک پارسی اتے اس راج دے پہلے بھارتی انسپیکٹر-جنرلیکٹر سکھیا دے ڈاکٹر ہارمسجی بھابھا نال ملاقات کیتی سی۔ بھابھا دے گھر جان ویلے، اس نے بھابھا دی اکلوتی جوان دھی میہربائی نوں مل کے منظوری دتی سی۔ بمبئی واپس پرتدیاں، خاصکر بھابھا پروار نال ملاقات کرن لئی جمشیدجی نے دوراب نوں میسور سٹیٹ بھیجیا۔ دوراب نے اجیہا ہی کیتا اتے 1897 وچ میہربائی نال ویاہ کروایا۔ اس جوڑے دے بچے نہیں سن۔
میہربائی دا بھرا جہانگیر بھابھا اک وکیل سی۔ اوہ سائنسدان ہومی جے بھابھا دا پیؤ سی اتے اس طرحاں دوراب ہومی بھابھا دا پھپھڑ سی۔ اس خاندانی رابطہ دے چلدیاں ٹاٹا گروپ نے بھابھا دی کھوج اتے ٹاٹا انسٹیچیوٹ آف پھنڈامینٹل رسرچ سمیت بھابھا ولوں قائم کھوج ادارےآں نوں فنڈ حاصل کیتے۔
وپاری کیریئر
[سودھو]دوراجی جی اپنے پیؤ دے جدید آئرن اتے سٹیل صنعت دے وچاراں دی تکمیل وچ نیڑیوں شامل سی، اتے صنعت نوں بجلی بناؤن لئی پن بجلی دی زررت لئی سہمت ہویا۔ دوراب نوں 1907 وچ ٹاٹا سٹیل دی اجلاس دا سہرا دتا جاندا اے جس دی اس دے پیؤ نے قیام کیتی سی اتے 1911 وچ ٹاٹا پاور جو کہ موجودہ ٹاٹا گروپ دا مکھ حصہ اے۔
جنوری 1910 وچ دورابجی ٹاٹا نوں سر دورابجی ٹاٹا دی پدھوی، ایڈورڈ ستویں ولوں دتی گئی سی۔[۳]
غیر-وپاری دلچسپی
[سودھو]دورابجی نوں کھیڈاں دا بہت شوق سی، اتے اوہ بھارتی اولمپک لہر دا موہری سی۔ بھارتی اولمپک ایسوسی ایشن دے پردھان ہون دے ناطے، اس نے 1924 وچ پیرس اولمپک وچ بھارتی ٹکڑی نوں مالیات حاصل کیتا۔ ٹاٹا پروار، بھارت دے بہتے وڈے کاروباریاں دی طرحاں، بھارتی قوم پرست سی۔[۴]
موت
[سودھو]
میہربائی ٹاٹا دی 52 سال دی عمر وچ 1931 وچ خون دے کینسر نال موت ہو گئی سی۔ اس دی موت توں تھوڑھی دیر بعد، دورابجی نے خون دیاں بیماریاں بارے مطالعہ نوں اگے ودھاؤن لئی لیڈی ٹاٹا میموریال ٹرسٹ دا قیام کیتا۔
11 مارچ 1932 نوں، میہربائی دی موت توں اک سال بعد اتے اپنی خود دی موت توں تھوڑھی دیر پہلاں، اس نے اک ٹرسٹ فنڈ قائم کیتا جس دا مقصد سکھن اتے کھوج، تباہی توں چھٹکارا پاؤن اتے کھوج دی ترقی لئی "کسے تھاں، قومیت جاں دھرم دے کسے بھید توں بناں" ورتیا جانا سی۔ اس ٹرسٹ نوں اج سر دورابجی ٹاٹا ٹرسٹ وجوں جانیا جاندا اے۔ دورابجی نے اس توں علاوہ، بھارت دے پرمکھ سائنسی اتے انجینیئرنگ کھوج ادارہ، بھارتی سائنس ادارہ، بینگلرو دی قیام لئی فنڈ دین لئی بیج دی رقم حاصل کیتی۔
دورابجی دی 73 جون دی عمر وچ 3 جون 1932 نوں جرمنی دے بیڈ کسنگین وچ موت ہو گئی۔ اس نے اپنی بیوی میہربائی نال بروکوڈّ قبرستان، انگلینڈ وکھے دفنایا گیا اے۔
ایہہ وی ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb17807509p — subject named as: Dorab Tata — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ (1904) Oxford Dictionary of National Biography, Volume 48. Oxford University Press, 675–676. ISBN 0-19-861398-9.Article on Saklatvala by Mike Squires, who refers to Jamsetji as J.N. Tata.
- ↑ «London Gazette, 21 جنوری 1910».
- ↑ Claude Markovits, Indian Business and Nationalist Politics 1931–39: The Indigenous Capitalist Class and the Rise of the Congress Party (Cambridge University Press, 2002) pp 160–66
ہور پڑھو
[سودھو]- Choksi, R. "Tata, Sir Dorabji Jamshed (1859–1932)" in Oxford Dictionary of National Biography (2004) accessed 28 Jan 2012، a brief scholarly biography
- Nomura, Chikayoshi. "Selling steel in the 1920s: TISCO in a period of transition," Indian Economic & Social History Review (جنوری/مارچ 2011) 48: pp 83–116, سانچہ:DOI