رنگلا ڈوک
رنگلا ڈوک | |
دیس: | جنور |
برادری: | کورڈیٹ |
ٹولی: | ددپلانے |
پتی: | آگو مانس |
نکی پتی: | سکی نک |
ٹبر: | پرانی دنیا دے باندر |
ٹوکرہ: | ڈوک |
سائنسی ناں : | Pygathrix nemaeus |
پھرن تھاں رنگ وچ |
رنگلا ڈوک سارے آگومانساں وچوں سب توں رنگلا اے۔ ایہدے نویکلے دے ودھیا شنگھار باہجوں ایہنوں سجیا باندر آکھیا جاندا اے۔ ڈوک ویت نامی بولی دا شبد اے جیدا مطلب اے باندر۔[۱] ایہ رکھوسنا تے دن نوں پھرن والا باندر اے۔
وکھالہ
[سودھو]دوجے ڈوکاں ونگوں ایہ لما تے پتلا باندر اے۔ ایہ گٹیاں توں گوڈیاں تک رتہ ہوندا اے۔ بانہ تے کونی تک چٹی ہوندی اے۔ ایہدے ہتھ تے پیر کالے ہوندے نیں۔ مونہہ پیلا تے داڑھی چٹی ہوندی اے۔ اکھاں دیاں پلکاں نیلیاں تے پوچھل چٹی تے انت تے تکونی ہوجاندی اے۔
نر دا سر تے پنڈا رل کے 61 سینٹی میٹر (24 انچ) ہوجاندے نیں تے مادھ مدرے ناپ وچ 54.5 سینٹی میٹر (21.5 انچ) دی ہوندی اے۔ ایہدی پوچھل 55.8–76.2 سینٹی میٹر (22.0–30.0 انچ) لمی ہوسکدی اے۔[۲][۳] نر دا مدرا جوکھ 11 تے مادھ دا 8.44 کلو ہوسکدا اے۔
پسار
[سودھو]سارے ڈوک چڑھدے دکھنی ایشیاء دے واسی نیں اچیچا کمبوڈیا، ویت نام، چین تے لاؤس وچ۔ رنگلا ڈوک لاشس تے وشکارلے ویت نام دا ای واسی اے۔ ایہ تھلویں پدھرے تھانواں توں لے کے 2,000 میٹر (6,600 فٹ) اچے پہاڑاں تے، پت چڑے توں لے کے بارشی جنگلاں وچ تے وشکار توں لے رکھاں دیاں ٹیسیاں تے ہوندے نیں۔
ویہار
[سودھو]ڈوک سارے باندراں وانگوں رل مل کے رہنوالے جانور نیں۔ ایہ عام ول نال 4 توں 5 دی ٹولی وچ رہندے نیں پر 50 دیاں ٹولیاں وی ویکھیاں گیاں نیں۔ اک عام ٹولی وچ اک نر یا چوکھے نر ہوندے نیں تے نیڑے تریڑے ہر دو ماداواں نال اک نر ہوندا اے۔ سارے پرانی دنیا دے باندراں وانگوں ایہدی پوچھل انت تے موٹی نئیں ہوندی تے ایہ ایہنوں اپنی پدھر نوں ٹھیک رکھن لئی ورتدا اے۔ ایہ اپنیاں لتاں تے بانہواں نوں ٹرن لئی ورتدے نیں۔ ٹولی جدوں ٹردی اے اے نر اگے ہوندے نیں ماداواں وشکار تے نکے انت تے ہوندے نیں۔ ڈوک ہوا وچ چھالاں مارن دے گرو ہوندے نیں تے رکھاں دیاں ٹیسیاں تے ریندے نیں تے 6 میٹر(20 فٹ) تک چھال ماردے نیں۔ چھال ماردیاں ہتھ اگے تے باہر نوں تے سر توں اتے پیراں نال اگے زور لا کے چھال ماردے نیں تے پیراں پآر اگلی تھاں تے ڈگدے نیں۔
نر مادہ اگست توں دسمبر وچ ملدے نیں تے مادھ 165 توں 190 دن تک سنار ریندی اے تے فروٹاں دی رت توں کجھ پہلے اک نیانا جمدی اے۔ 4 توں 5 وریاں وچ نیانے وڈے ہوجاندے نیں۔ ڈوک 25 ورے تک جیندے نیں۔
کھان پین
[سودھو]نویں انگویر پتے ایہناں دے کھان پین دا وڈا انگ نیں۔ پھل تے فروٹ وی ایہدے کھان پین وج ہے نیں۔ ایہ باندر 50 دے نیڑے ونڈاں دے پتے کھاندے نیں نیں پر کسے جانور دا شکار نہیں کردے۔