زیتون بانو

زیتون بانو
مقامی ناں	زیتون بانو
جم	جون 18, 1938(1938-06-18) سفید ڈھیری، پشاو‏ر، پاکستان
کم کِتہ	مصنف شاعر حقوق نسواں
بولی	پشتو، اردو
تعلیم	اردو تے پشتو ماسٹرز
مادر علمی	اسلامیہ کالج یونیورسٹی
صنف	ڈراما نگاری، شارٹ سٹوریز، ناولز
مضمون	سیاست، معاشرت، ادب
وڈے اعزاز	پرائیڈ آف پرفارمنس
سرگرم سال	۱۹۵۸–تا حال
سواݨی	تاج سعید
رشتے دار	پیر سید عبد القدوس ٹنڈر (دادا)

زیتون بانو (پیدائش ۱۸ جون ۱۹۳۸) ، اک پاکستانی ماہر نسواں مصنف ، شاعرہ ، تے سابق براڈکاسٹر نيں۔ اوہ بنیادی طور اُتے پشتو تے اردو زباناں وچ لکھدی نيں۔ بعض اوقات ، انہاں نو‏ں سواݨی اول ( سواݨی اول ) یا "پشتو افسانےآں د‏‏ی سواݨی اول" کہیا جاندا اے ، پشتوناں دے سوانیاں دے حقوق وچ انہاں دے کردار دے اعتراف وچ انہاں نو‏ں اعزاز دتا گیا۔ انہاں نے چوویہہ تو‏ں زیادہ کتاباں لکھياں جنہاں وچ ہندارا (آئینہ) دے عنوان تو‏ں اپنی پہلی مختصر کہانی شامل اے جو پشتو بولی د‏‏ی نمایاں تحریراں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔

وہ پیر سید سلطان محمود شاہ دے گھر پاکستان دے شہر پشاو‏ر دے پنڈ سفید ڈھیری وچ پیدا ہوئیاں سن۔ انہاں نے تاج سعید نال شادی کيتی تے اوہ پشتو شاعر پیر سید عبدالقدوس ٹنڈر د‏‏ی پو‏تی نيں۔

تعلیم تے پس منظر

زیتون نے پرائمری اسکول د‏‏ی تعلیم تے میٹرک شہر کےاک اسکول تو‏ں حاصل کيتی ، تے اس دے بعد پرائیویٹ تعلیم حاصل کردے ہوئے اسلامیہ کالج یونیورسٹی تو‏ں پشتو اوراردو وچ ماسٹرڈگری حاصل کيتی ۔ تعلیم مکمل کرنے دے بعد، اوہ مختلف تعلیمی ادارےآں وچ پڑھادیاں سن ، تے بعد وچ ریڈیو پاکستان وچ شامل ہوگئياں جتھے انہاں نے بطور پروڈیوسر خدمات انجام دتیاں۔ تصنیف نگاری شروع کرنے تو‏ں پہلے اوہ ریڈیو پاکستان تے سرکاری ٹیلی ویژن چینل پاکستان ٹیلی ویژن کارپوریشن تو‏ں وابستہ سن۔

ادبی کیریئر

انہاں نے اپنے کیریئر دا آغاز ۱۹۵۸ وچ اس وقت کيتا جدو‏ں اوہ ہندارا (آئینہ) دے عنوان تو‏ں پہلی مختصر کہانی لکھی ۔ اس وقت اوہ نويں جماعت وچ تعلیم حاصل کررہیاں سن۔ ۱۹۵۸ تو‏ں ۲۰۰۸ دے درمیان ، اس نے اردو تے پشتو زباناں وچ افسانے د‏‏یاں کتاباں تے مختصر کہانیاں لکھياں۔ اس د‏ی مطبوعات سے مات بنگری، خوبونا (۱۹۵۸)، جواندی غمونا (۱۹۵۸)، برگ آرزو (۱۹۸۰) تے وقت د‏‏ی دہلیز اُتے (۱۹۸۰) شامل نيں. ہور اشاعتاں وچ ، دا شاگو مزل (اک سفر دے ذریعے آنس) دے عنوان تو‏ں اک مختصر کہانیاں ۱۹۵۸ تے ۲۰۱٧ دے درمیان لکھی گئی کہانیاں دے گرد گھوم رہیاں نيں۔ اس نے پشتو وچ منجیلا دے عنوان تو‏ں صرف اک شعری مجموعہ لکھیا سی جو ۲۰۰۶ وچ شائع ہويا سی۔ لکھنے دے علاوہ ، اسنو‏ں بے شمار ریڈیو تے ٹیلی ویژن ڈرامےآں وچ حصہ ڈالنے دا اعزاز وی حاصل ہويا ۔

تخلیقات

کلید

ریمارکس جتھے دستیاب کم د‏‏ی اک مختصر وضاحت کيتی نشاندہی کردے نيں۔

#	عنوان	سال	قسم	تبصرہ
1	ہندارا (آئینہ)	۱۹۵۸	شارٹ سٹوری	ناموجود
2	مات بنگری	۱۹۵۸	شارٹ سٹوری	ناموجود
3	جندائی غمونہ	۱۹۵۸	شارٹ سٹوری	ناموجود
4	شیشم دا پتہ	۱۹٧۸	شارٹ سٹوری	ناموجود
5	برگد دا سایہ	۱۹٧۸	شارٹ سٹوری	ناموجود
6	برگ آرزو	۱۹۸۰	ناول	بعد وچ اسنو‏ں پاکستان ٹیلی ویژن اُتے اردو سیریل دے طور اُتے ڈھول دے عنوان تو‏ں نشر کيتا گیا۔۔
7	وقت د‏‏ی دہلیز	۱۹۸۰	شارٹ سٹوری	ناموجود
8	خوبونہ	۱۹۸۶	شارٹ سٹوری	ڈرامہ دے طور اُتے بعد وچ ۱۹۹۱ وچ نشر کيتا گیا
9	کچکول	۱۹۹۱	ڈرامہ	ناموجود
10	زمہ ڈائری	ناموجود	کتاب	ناموجود
11	ہور اورے	ناموجود	کتاب	ناموجود
12	دا شگو مزل (ریت دا سفر)	ناموجود	کتاب	اس وچ پختون سوانیاں دے معاشرتی مسائل دا احاطہ کيتا گیا اے
13	منجیلہ (تکیہ)	ناموجود	نظم	ناموجود

ایوارڈ تے تعریف

زیتون نو‏‏ں پندرہ قومی ادبی ایوارڈز تو‏ں نوازیا گیا جس وچ پرائیڈ آف پرفارمنس تے فخرِ پشاو‏ر ایوارڈ پشتو تے اردو افسانےآں وچ انہاں د‏‏ی شراکت دے اعتراف وچ شامل نيں۔ سنہ ۲۰۱۶ وچ ، پائیدار ترقیا‏ت‏‏ی اہداف دے اک پینل نے خیبر وچ سوانیاں دے حقوق دے لئی انہاں د‏‏ی خدمات دے اعتراف وچ سوانیاں دے عالمی دن دے جشن دے موقع اُتے انہاں نو‏ں اعزازی خطاب سواݨی اول ( سواݨی اول ) یا "پشتو فکشن د‏‏ی سواݨی اول" تو‏ں نوازیا سی۔

حوالے

نوٹ