سیتو مادھو راؤ پگڈی

سیتو مادھو راؤ پگڈی
جم	27 اگست 1910   نلنگا
تاریخ وفات	14 اکتوبر 1994 (84 سال)
عملی زندگی
پیشہ	مورخ ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	مرہٹی
اعزازات
پدم بھوشن
باب ادب

سیتو مادھو راؤ پگڈی (27 اگست 1910ء – 14 اکتوبر 1994ء) اردو، فارسی، سنسکرت تے تریخ دے عالم سن ۔ اوہ عوام و خواص نو‏‏ں اردو شعر و ادب تو‏ں واقف کرانے والے ادیباں وچ نمایاں مقام رکھدے نيں۔

سوانح

سابق ریاست حیدرآباد دے باشندے سن ۔ ابتدائی و ثانوی تعلیم دے بعد عثمانیہ یونیورسٹی تو‏ں سیاسیات وچ اعلیٰ ڈگری حاصل کيتی۔ الہ آباد وچ کچھ عرصہ ریسرچ اسکالر دے طور اُتے کم کرنے دے بعد وطن پرت آئے تے سرکاری ملازمت اختیار کيتی۔ 1948ء وچ آئی۔ ای۔ ایس کرنے اُتے ریاست حیدرآباد وچ مالیات دے جوائنٹ سکریٹری مقرر ہوئے۔ پولیس ایکشن تے ریاست حیدرآباد دے سقوط دے بعد پہلے صوبہ ممبئی تے فیر ریاستاں د‏‏ی لسانی تشکیل دے بعد ریاست مہاراشٹر د‏‏ی سول سروس وچ آ گئے تے تعلیمات دے سکریٹری مقرر ہوئے۔ ساہتیہ سنسکردی منڈل (بورڈ آف لٹریچر اینڈ کلچر) دے سکریٹری تے مہاراشٹر دے مدیر مسئول د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردے ہوئے انہاں نو‏ں اپنی علمی و ادبی صلاحیتاں دے استعمال دے بھرپور مواقع حاصل ہوئے۔ اس دوران وچ انہاں نے صوفی مسلک اُتے اک کتاب لکھی۔

انہاں نے اردو د‏‏ی خودنوشت سوانح عمریاں اُتے مضامین لکھے تے فردوسی دے شاہنامہ تو‏ں ماخوذ حکایتاں نو‏‏ں وی مراٹھی وچ منتقل کیتا۔

ان د‏‏ی کتاب ”مرزا غالب تے اس د‏ی اردو غزلیں“ وچ حالی د‏‏ی ”یادگار غالب“ د‏‏ی مدد تو‏ں غالب د‏‏ی حیات و شاعری تے آغا محمد باقر دہلوی د‏‏ی شرح د‏‏ی مدد تو‏ں غالب د‏‏ی غزلاں د‏‏ی تشریح کيتی گئی اے جسنو‏ں ترجمہ نئيں کہیا جا سکدا۔ 1982ء وچ انہاں نے مہاراشٹر اردو اکادمی دے لئی اقبال د‏‏ی بانگ درا نو‏‏ں وی ايس‏ے طرح مراٹھی وچ منتقل کیتا ا‏‏ے۔ 1969ء وچ انہاں نے اپنی سوانح عمری "جیون سیتو" دے ناں تو‏ں لکھی اے

پگڈی نو‏‏ں شیواجی مہاراج، مرہٹہ سلطنت تے مغل مرہٹہ تعلقات دے موضوعات تو‏ں خصؤصی دلچسپی سی جس دے تحت انہاں نے مغلیہ دور د‏‏ی فارسی تواریخ نو‏‏ں مراٹھی وچ منتقل کیتا تے مستقل کتاباں وی لکھياں۔

خصوصا قابل ذکر نيں۔ ہندوستانی مسلماناں اُتے انہاں د‏‏ی اک کتاب ”بھارتیہ مسلما‏ن: شودھ آنی بودھ“ وی اہ‏م ا‏‏ے۔

مہاراشٹر اردو اکادمی نے انہاں د‏‏ی مراٹھی اردو خدمات دے لئی انہاں نو‏ں خصوصی انعام وی دتا سی ۔ عمر دے آخری برساں وچ اوہ نابینا ہوئے گئے سن مگر لکھنے پڑھنے دا شوق ایسا سی کہ کتاباں پڑھوا کر سندے تے املا کرا دے مضامین لکھواندے سن ۔ انہاں دا انتقال 14 اکتوبر 1994ء نو‏‏ں ممبئی وچ ہويا۔

تصنیفات

• صوفی سمپرادئے (1953ء)
• مرزا غالب تے اس د‏ی اردو غزلاں (1958ء)
• اردو شاعری دا تعارف (1961ء)
• منی کانچن (1961ء)
• رنگ بیڑے دا چڑھدا اے ایسی (1963ء)
• فردوسی د‏‏ی کہانیاں (1964ء)
• سندری سما گئی من وچ (1966ء)
• نین تیرے جادوگر (1971ء)
• ہری پہن دے ساڑی (1984ء)
• مغل تے مراٹھی (1963ء)
• مراٹھے تے اورنگزیب (1963ء)
• ہندوی سوراجیہ تے مغل (1966ء)
• شیوچرتر، اک ابھیاس (1971ء)

حوالے