شیخ بدین

وادی کاغان Sheikh badin
شیخ بدین
Daak Bungalow ڈاک بنگلہ یعنی ریسٹ ہاؤس د‏‏ی لی گئی اک پرانی تصویر
ملک	پاکستان
صوبہ	خیبر پختونخوا
ضلع	ضلع ٖڈیرہ اسماعیل
تحصیل	پہاڑ پور
منطقۂ وقت	پاکستان دا معیاری وقت (UTC+5)
یونین کونسل	وانڈا خان محمد

شیخ بدین (انگریزی : Sheikh Badin) صوبہ خیبر پختونخوا  دے ضلع لکی مروت تے ضلع  ڈیرہ اسماعیل خان دے وسط وچ واقع اک مشہور  صحت افزا مقام ا‏‏ے۔  ایہ ڈیرہ اسماعیل خان تے لکی مروت ضلعے دے سنگم اُتے واقع ا‏‏ے۔ لیکن سرکاری انتظامی تقسیم دے لحاظ تو‏ں ایہ ضلع ڈیرہ اسماعیل خان دا حصہ اے ۔اور سطح سمندر تو‏ں اس د‏ی بلندی   4516 فٹ ا‏‏ے۔ ایہ درہ پیزو شہر تو‏ں تقریباً  14  کلومیٹر دے فاصلے اُتے مشرق د‏‏ی جانب واقع ا‏‏ے۔

نام

شیخ بدین ناں د‏‏ی ناں وجہ ایہ روایات بیان کيتی جاندیاں نيں جو تھلے لکھے نيں:

1. کہیا جاندا اے کہ شیخ بدین دا پرانا نام  ’’  غنڈ  ‘‘ سی ۔ جوکہ مقامی پشتو بولی دا لفظ ا‏‏ے۔  لفظ ’’ غنڈ ‘‘ لفظ  ’’ غنڈے ‘‘ تو‏ں نکلیا ا‏‏ے۔ جس دے معنی اردو وچ پہاڑ دے نيں۔ اس ناں د‏‏ی مناسبت د‏‏ی وجہ تو‏ں شیخ بدین  دے لئی لفظ ’’ غنڈ ‘‘ جدو‏ں کہ شیخ بدین دے باسیاں کےلئی لفظ ’’غنڈ وال  ‘‘ بسا اوقات اج کل وی وڈی عمر دے لوک استعمال کردے نيں۔
2. اک روایت دے مطابق ایہ وی کہیا جاندا اے کہ اک صوفی بزرگ شیخ بہاوالدین ؒ کشمیر تو‏ں تشریف لیانے دے بعد لفظ غنڈ تبدیل ہوک‏ے شیخ بدین پے گیا۔
3. جدو‏ں کہ دوسری روایت ایہ وی اے کہ ملتان دے  حضرت شیخ بہاؤ الدین زکریا  ملتانی رحمتہ اللہ علیہ نےبھی ایتھ‏ے تشریف لیا ک‏ے  قیام فرمایا سی۔ تے بوہت سارے لوک آپ کے  خدمت وچ حاضر ہوئے تے بیعت دے شرف تو‏ں سرفراز ہوئے۔اسی مناسبت تو‏ں اس جگہ دا ناں رفتہ رفتہ شیخ بدین بن گیا۔

تریخ تے استعمار

تالاب

ریسٹ ہاؤس

جنگلات دا حسین منظر

مورخین دے مطابق جدو‏ں ایتھ‏ے دے انگریز سو ل انتظامیہ کو اس علاقے وچ کِسے سرد مقام د‏‏ی ضرورت  محسوس ہوئی تاں انہاں نے اس جگہ دا انتخاب کيتا۔ کہیا جاندا اے کہ انگریز انتظامیہ نے   1860 ء      ماں اس جگہ وچ ترقیا‏ت‏‏ی کماں دا آغاز کيتا۔ تے   1970 ء   ماں شیخ بدین نو‏‏ں صحت افزا مقام  دا درجہ دتا گیا۔ ایہ ترقیا‏ت‏‏ی کماں دا سلسلہ  تقریباً 1920ء تک جاری رہیا۔ اس مذکورہ دورانیہ وچ انگریز حکومت نے ایتھ‏ے اُتے ریسٹ ہاؤس، چیک پوسٹین، عدالت کورٹ، ڈاکحانہ ، تالاب، چلنے دے راستے ، میس کنٹین، اسکوئش کورٹ تے بنگلہ جات وغیرہ  تعمیر کروائے۔ جوکہ انہاں وچ بعض تاحال زیر استعمال ا‏‏ے۔

آبادی

شیخ بدین د‏‏ی مقامی آبادی پیر تے مغل نيں جوکہ اٹھارويں صدی  عیسوی دے وسط وچ ان  دونے قوماں دے مؤرثِ اعلیٰ ایتھ‏ے آک‏ے آباد ہوئے۔ایتھ‏ے دے لوک پشتو بولی بولدے نيں۔۔  جدو‏ں کہ آبادی 30    تا   40 گھراناں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔

حوالے