صاحب سنگھ بھنگی

صاحب سنگھ بھنگی (موت 1811): سردار گجر سنگھ بھنگی دا پتر سی جس نے اٹھارھویں صدی دے پچھلے حصے وچ وشکارلے پنجاب دے گجرات علاقے وچ راج کیتا۔ ادوں پنجاب وکھ-وکھ ریاستاں وچ ونڈیا ہویا سی۔ اس دا ویاہ مہاراجہ رنجیت سنگھ دے دادا چڑھت سنگھ سکرچکیا دی دھی راج کور نال ہویا سی۔ احمد شاہ درانی دے پوتے شاہ زمان دا جدوں 1794 وچ پہلا حملہ ہویا تاں ایہہ اندازہ لگایا جاندا ہے کہ صاحب سنگھ دی ریاست دی سالانہ آمدن 13 لکھ روپئے سی۔ اس کول باراں قلعے ، 2000 پکے گھوڑ سوار اتے اس توں علاوہ ‘شاہ پسند` ناں دی مشہور توپ سی۔

دریا چناب دے کھبے کنڈھے دے علاقے تے قابض چٹھہ قبیلے دے مکھی حشمت خان چٹھہ خلاف جون 1797 وچ جدوں رنجیت سنگھ نے چڑھائی کیتی تاں صاحب سنگھ وی اس مہم وچ شامل ہو گیا سی۔ 1798 وچ شاہ زمان دے آخری حملے سمیں صاحب سنگھ نے 500 گھوڑ-سواراں سمیت رنجیت سنگھ دا ساتھ دے کے حملہ کیتا۔ جنوری 1799 وچ شاہ زمان دے پنجاب توں واپسی سمیں رنجیت سنگھ دے آدیش (حکم)انوسار(مطابق) صاحب سنگھ نے کشمیر ولّ بھیجی فوج دی اگوائی کیتی اتے 1806 وچ ستلج پارلے کھیتر وچ کیتی چڑھائی سمیں وی نال گیا۔ آس-پاس دے سکھ سرداراں دے صاحب سنگھ پرتی ویر-بھاوَ دے فلسروپ اس دی اپنی ساکھ تے شکتی مند پے گئی۔ رنجیت سنگھ نے اس دے علاقے نوں اپنے راج وچ شامل کرکے اس دے راج تے طاقت نوں ختم کر دتا۔ صاحب سنگھ دی ماں لچھمی دی وچولگی صدقہ اسنوں 1810 وچ اک لکھ روپئے دی جگیر منظور کیتی گئی اتے ایہہ اگلے سال ، اس دی موت تک اس کول رہی۔ صاحب سنگھ دے چلانے مگروں مہاراجہ رنجیت سنگھ نے اس دیاں دوواں تینویاں، دئیا کور تے رتن کور جو سکیاں بھیناں اتے سندرتا وچ مالا-مالا سن ، نال چادراں پا کے ویاہ کر لیا۔ دئیا کور دی ککھوں کشمیرا سنگھ تے پشورا سنگھ، اتے رتن کور توں ملتانا سنگھ پیدا ہوئے۔

ہور پڑھو

• لیکھک : س.س.بھ. اتے انُ. ہ.س.ک.، سروت : سکھ دھرم وشوکوش، پبلیکیشن بیورو، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ۔

باہرلے جوڑ

• [۱]