عبدالغفور قریشی
| عبدالغفور قریشی | |
|---|---|
| جم |
|
| وفات |
|
 باب ادب
| |
ترمیم  | |
عبدالغفور قریشی، پنجابی زبان تے ادب اُتے لکھی گئی کتاب پنجابی ادب دی کہاݨی دے لکھاری نیں۔ اوہ پہلے مسلمان سی جیہناں نے گرمگھی وچ گیانی دا اِمتحان پاس کیتا۔ پنجابی وچ اوہناں دا وڈا کم اوہناں دی کتاب 'پنجابی ادب دی کہاݨی' اے۔ ایہ کتاب یونیورسٹی دے سلیبس وچ لاگُو اے۔
نِجی زِندگی
[سودھو]عبدالغفور قریشی 28 اپریل 1928ء نوں ریاست ملیر کوٹلا وچ پَیدا ہوئے۔ بی اے پاس کرن توں بَعد اِنڈِیئن ایئر فورس وچ بھرتی ہوئے۔ پاک و ہند دی ونڈ مگروں ضلع بھکھر دے پنڈ 60/61 ایم ایل وچ آ وسے۔ فیر پاک آرمی وچ بھرتی ہو گئے تے 1968ء وچ ریٹائر ہوئے۔ اوہ پہلے مسلمان سی جیہناں نے گرمگھی وچ گیانی دا امتحان پاس کیتا۔ پنجابی ادب وچ اوہناں دا وڈا کم اوہناں دی کتاب ’’پنجابی ادب دی کہانی‘‘ اے۔ ایہ کتاب یونیورسٹی تے کالج دے سلیبس وچ لاگو رہی۔ پنجابی ادب دے کھوجکاراں لئی مولا بخش کشتہ دی کتاب ’’پنجابی شاعراں دا تذکرہ‘‘ توں بعد رہنمائی کرن والی دُوجی کتاب قریشی دی اے۔
کتاب پنجابی ادب دی کہاݨی
[سودھو]عبدالغفور قریشی دی کتاب ’’پنجابی ادب دی کہانی‘‘ پہلی واری نومبر 1972ء وچ اقبال صلاح الدین دی زیرِ نگرانی عزیز بک ڈپو، لاہور ولوں چھاپے چڑھی۔ ایس کتاب دا سائز 16 / 36×23 اے۔ ایہدے صفحے 648 نیں۔ کتاب دے پہلے 186 صفحے پنجاب تے پنجابی زبان بارے مضموناں لئی وقف کیتے گئے نیں۔ لکھاریاں دا تذکرہ 187 صفحے توں 640 صفحے تک کِھلریا ہویا اے۔ ایہدے مگروں اوہناں کتاباں دی فہرست پیش کیتی گئی اے جیہناں توں کتاب دا مواد حاصل کرن لئی مدد لئی گئی اے۔ ’’کتابیات‘‘ دے عنوان تھلے پنجابی، اردو تے ہندی مطبوعہ کتاباں توں اَڈ پنجابی ہتھ لِکھتی کتاباں (قلمی نُسخیاں) دا ذِکر وی کیتا گیا اے۔ لکھاریاں دا تذکرہ گرو گورکھ ناتھ توں شُرُوع ہو کے عبدالغفور درشن دے حالات تے کلام اُتے مُکدا اے۔ کل لکھاریاں دی گنتری 347 اے۔
عبدالغفور قریشی نوں پنجاب تے پنجابی بارے پرکھ پڑچول کرن دا شوق دیوانگی دی حَد تک سی۔ اوہناں نوں جے پنجابی دے کِسے طرحاں دے وی تحرِیری مواد بارے دَس پَے جان٘دی تاں اوہ اوہنوں حاصل کرن واسطے اپڑدے سی۔ ’’پنجابی ادب دی کہاݨی‘‘ لِکھݨ ویلے اوہناں اپنے ہم عصر پنجابی لکھاریاں دے حالات تے کلام جمع کرن لئی بڑی محنت کیتی۔ کئیاں نوں خط لِکھے کئیاں دے کول دور دراز دا سفر کر کے اُپڑے تے کئیاں بارے اوہناں دے بیلیاں مِتراں کولوں مَعلُومات لئی۔ ایس سِلسلے لئی اوہناں نے سرکاری تے نِجی لائبریریاں توں وی ڈھیر سارا مواد اکٹھا کیتا۔ ’’پنجابی ادب دی کہانی‘‘ وچ عبدالغفور قریشی نے مختلف پڑچولیاں تے نقاداں دیاں کتاباں اُتے تنقید وی کیتی اے۔ مجمُوعی حثیت نال اوہناں دی کتاب ’’پنجابی ادب دی کہانی‘‘ اک چنگا وادھا اے۔ ایہدی روشنی وچ کھوجی تے پارکھ اپنے مضمُوناں لئی کاڈھاں کڈھ سکدے نیں۔ عبدالغفور قریشی نے جیہڑا کم کیتا اے اوہدی حثیت اک مڈھلے کم دی اے۔ اوہناں دی ایس کتاب ’’پنجابی ادب دی کہاݨی‘‘ دا پہلا ایڈیشن (1972ء عزیز بک ڈپو، لاہور) تے دوجا (1989ء پاکستان پنجابی ادبی بورڈ، لاہور) ولّوں چھپیا۔
وفات
[سودھو]عبدالغفور قریشی 2009ء نوں ایس فانی جگ توں چلانا کر گئے۔