پنجابی ادب
پنجابی ادب اوہ ادب اے جیہڑا پنجابی بولی وچ لکھیا گیا اے۔ ایہ خاص طور تے پنجاب کھیتر دے لوکاں تے پنجابی ڈائسپورا راہیں لکھیا گیا اے۔ ایس دے علاوہ پنجابی لکھن لئ کئ لِپیاں موجود نیں۔ جیہناں وچوں شاہ مکھی تے گرمکھی پرمُکھ نیں۔
پنجابی ادب دی تریخ[سودھو]
پنجاب دی دھرتی جگ دے مُڈھلے وسیباں وچوں اے۔ جِنا وسیب پُرانا ہُندا اے اونا ای اوہدی بولی پراݨی ہُندی اے۔ ایتھے دی لوکائی قبل از تریخ توں ای اُچ پدھر دا جیون جیوندی پئی اے۔ منکھ دی حیاتی کدی وی جذبیاں توں وکھ نئیں ہُندی۔ جذبیاں دا ہڑھ جدوں آپ مہارا اکھراں دا بانا پاؤندا اے تاں شاعری وجود وچ آؤندی اے۔ شاعری وچ خیال یا جذبہ اپنی بُنتر آپوں لیاؤندا اے ،ایس توں وکھّو وکھّ صنفاں بندیاں ہن۔ پنجابی شاعری دیاں صنفاں تاہیوں دھرتی، لوکائی تے شاعری دے موضوع نال میل کھاندیاں نیں۔ چنگے بھاگیں ایس پوتر بولی وچ صوفیاں نے اپݨے وچاراں نوں بیانیا ۔جیس پاروں پنجابی زبان دیاں صنفاں کلاسیک دا روپ دھار گئیاں ۔بابا فرید ؒ نے شلوک لکھے تے شاہ حسین نے کافی دا راگ الاپیا، سلطان باہو نے سی حرفی راہیں کُراہے پئی لوکائی نوں راہے پایا تے ہاشم شاہ نے دوہڑے وچ سسّی پنوں دے قِصّے نوں بیانیا۔ ایس توں اڈ باراں ماہ، ڈھولا، بولی، ٹپا، ماہیا تے کئی ہور صنفاں نے پنجابی زبان دی جھولی سکھنی نئیں ہون دِتّی۔ جدوں کہ غزل، نظم ، قصیدہ، مرثیا، مثنوی تے کچھ ہور اہجیاں صنفاں نے جیہڑیاں دوجیاں زباناں توں پنجابی وچ اپڑیاں تے ہُن ایہہ صنفاں وی اوپریاں نہیں سگوں اپنے وسیب دا حصّا ای جاپدیاں نیں۔
پنجابی نثر دیاں ونڈاں[سودھو]
پنجابی شاعری دیاں ونڈاں[سودھو]
- مضمون دے حوالے نال
حمد، نعت، منقبت، معراج نامہ، جنگ نامہ، مرثیا، قصیدہ
- ہئیت دے حوالے نال
غزل، قطعہ، مثنوی، دوہڑا، رباعی، سی حرفی، بارہ ماہ، کافی، نظم
پنجابی ادب دے مشہور لکھاری[سودھو]
بابا فرید الدین گنج شکر، شاہ حسین، سلطان باہو، حضرت بابا بلھے شاہ، سید وارث شاہ، میاں محمد بخش، خواجہ غلام فرید، شریف کنجاہی، ڈاکٹر سرفراز حسین قاضی، ڈاکٹر محمد بشیر گورایا، سجاد حیدر، فرخندھ لودھی، ڈاکٹر انعام الحق جاوید،منیر نیازی،،،