عظیم تر البانیا
گریٹر البانیا اک غیر جانبدار [۱] تے قوم پرست تصور اے جو انہاں زمیناں نوں یکجا کرنے دی کوشش کردا اے جنہاں نوں بوہت سارے البانوی اپنے قومی وطن سمجھدے نيں۔ایہ انہاں علاقےآں وچ البانیا دی آبادیاں دی موجودہ یا تاریخی موجودگی دے دعوےآں اُتے مبنی اے۔[۲] موجودہ البانیہکے علاوہ ، ایہ اصطلاح پڑوسی ریاستاں دے علاقےآں دے دعوے نوں شامل کردی اے ، انہاں علاقےآں وچ کوسوو ، [a] سربیاکی وادی پریویزا ، جنوبی مونٹی نیگرو ، شمال مغربی یونانکے علاقے بطور البانیہ بطور چیمیریا ، تے ہور علاقے جو سلطنت عثمانیہ دے دوران ینینا دے ولایت دا حصہ سن ) ، تے شمالی مقدونیہ دا اک مغربی حصہ۔ [۳][۴][۵][۶][۷]
البانین اتھارٹی دے تحت اک وڈے علاقے نوں اک ہی علاقے وچ یکجا کرنے دا نظریاتی طور اُتے 19 ويں صدی دی اک تنظیم لیگ آف پرزرن نے تصور کيتا سی جس دا مقصد البانیہ دی آبادی والی زمیناں (تے ہور علاقےآں ، زیادہ تر مقدونیہ دے علاقے توں ملانا سی۔ ، ایپیروس تے مونٹی نیگرو) سلطنت عثمانیہ دے اندر اک واحد خودمختار البانی ولایت وچ ۔ [۸] اُتے ، عظیم البانیا دا تصور ، جداں کہ اس دی 1913 دی سرحداں دے اندر البانیہ توں زیادہ اے ، دوسری جنگ عظیم دے دوران صرف بلقان اُتے اطالوی تے نازی جرمن قبضے دے تحت نافذ کيتا گیا سی۔ [۹] اتحاد دا خیال 1913 وچ معاہدہ لندن دے واقعات وچ جڑ گیا اے ، جدوں تقریبا نصف البانیا دے علاقے تے 40 فیصد آبادی نويں ملک دی سرحداں توں باہر رہ گئی سی۔ [۱۰]
اصطلاحات۔
[سودھو]گریٹر البانیہ اک اصطلاح اے جو بنیادی طور اُتے مغربی علماء ، سیاست دان وغیرہ استعمال کردے نيں۔ البانیا دے قوم پرست "گریٹر البانیا" دے اظہار نوں ناپسند کردے نيں تے "نسلی البانیا" دی اصطلاح استعمال کرنا پسند کردے نيں۔ [۱۱] نسلی البانیہ ( سانچہ:Lang-sq ) اک اصطلاح اے جو بنیادی طور اُتے البانیا دے قوم پرستاں دی طرف توں انہاں علاقےآں نوں ظاہر کرنے دے لئی استعمال کيتا جاندا اے جنہاں دا دعویٰ البانیایاں دے روايتی وطن دے طور اُتے کيتا جاندا اے ، اس دے باوجود ایہ زمیناں بوہت سارے غیر البانی باشندے وی آباد نيں۔ [۱۲] دوسری اصطلاح استعمال کرنے والے اس علاقے دا حوالہ دیندے نيں جو چار عثمانی ولیئٹس توں چھوٹا اے ، جدوں کہ ہن وی البانیا ، کوسوو ، مغربی شمالی مقدونیہ ، جنوبی سربیا دے البانیا دے آبادی والے علاقےآں تے شمالی یونان دے کچھ حصےآں ( چیمیریا ) اُتے مشتمل اے جتھے اک تاریخی مقامی البانی سی۔ آبادی.[۱۱] البانیا دے قوم پرست اس گل نوں نظر انداز کردے نيں کہ انہاں علاقےآں وچ غیر البانیاں دی وی وڈی تعداد اے۔ [۱۱] البانی دی طرف توں استعمال اک ہور اصطلاح، "البانی قومی ملاپ" (ہے سانچہ:Lang-sq ).[۱۳]
تریخ
[سودھو]سلطنت عثمانیہ دے تحت۔
[سودھو]20 واں صدی دے آغاز دی بلقان جنگاں سے پہلے ، البانیہ سلطنت عثمانیہ دے تابع سن ۔ البانیا دی آزادی دی تحریک 1878 وچ لیگ آف پرزرن (کوسوو وچ قائم اک کونسل) دے نال ابھری جس دا ہدف سلطنت عثمانیہ دے فریم ورک دے اندر نسلی البانیاں دے لئی ثقافتی تے سیاسی خود مختاری سی۔ اُتے ، عثمانی لیگ دے مطالبات مننے دے لئی تیار نئيں سن ۔ لیگ دے ثقافتی اہداف دی عثمانی مخالفت نے بالآخر اسنوں البانیہ دی قومی تحریک وچ تبدیل کرنے وچ مدد کيتی۔
البانیا دی قوم پرستی مجموعی طور اُتے سلطنت عثمانیہ دے بتدریج ٹوٹنے تے بلقان تے عیسائی قومی تحریکاں دا ردعمل سی جس نے البانیا دی آبادی نوں خطرہ لاحق کيتا جو بنیادی طور اُتے مسلمان سن ۔ [۱۴] البانیا دی آبادی والے ولایت نوں عثمانی ریاست دے اندر اک وڈے وحدانی البانیا دے خودمختار صوبے وچ شامل کرنے دیاں کوششاں جاری سن جدوں کہ گریٹر البانیہ نوں ترجیح نئيں سمجھیا جاندا سی۔ [۱۴][۱۵][۱۶] عثمانی دور دے آخر وچ البانیہ دی قوم پرستی علیحدگی پسندی توں متاثر نئيں سی جس دا مقصد البانیا دی اک قومی ریاست بنانا سی ، حالانکہ البانیہ دے قوم پرستاں نے اک آزاد عظیم البانیا دا تصور کيتا سی۔ [۶][۱۴][۱۷] البانیا دے قوم پرستاں دا بنیادی طور اُتے انہاں حقوق دے دفاع اُتے توجہ مرکوز سی جو موجودہ ملکاں وچ سماجی ، ثقافتی ، تاریخی تے لسانی سن ، بغیر کسی خاص سیاست توں منسلک ہوئے۔ [۱۴][۱۵]
بلقان دیاں جنگاں تے البانیہ دی آزادی (1912–1913)
[سودھو]بلقان دیاں جنگاں دے دوران فوجی شکست دے ذریعے عثمانی حکومت دے خاتمے دی نزاکت نے البانیا نوں اسماعیل قمالی دی نمائندگی کردے ہوئے سلطنت عثمانیہ توں ولورہ وچ آزادی (28 نومبر 1912) دا اعلان کرنے اُتے مجبور کيتا۔ [۱۸] آزادی دا بنیادی محرک ایہ سی کہ بلقان البانیا دی آبادی والی زمیناں نوں یونان تے سربیا دے نال الحاق توں روکیا جائے۔ [۱۸][۱۹] اٹلی تے آسٹریا ہنگری نے اپنے خدشےآں دی وجہ توں البانیہ دی آزادی دی حمایت دی کہ البانیا دے ساحل والا سربیا بحیرہ ایڈریاٹک وچ اک حریف طاقت ہوئے گا تے اپنے اتحادی روس توں اثر و رسوخ دے لئی کھلا ہوئے گا۔ [۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷] جغرافیائی سیاسی مفادات دے علاوہ ، کچھ وڈی طاقتاں عثمانی بلقان البانیہ دی آبادی والی زمیناں نوں البانیہ وچ شامل کرنے توں گریزاں سن کیونجے ایہ خدشےآں سن کہ ایہ یورپ دی واحد مسلم اکثریتی ریاست ہوئے گی۔ [۲۸] روس-فرانسیسی تجاویز مرکزی البانیا اُتے مبنی کٹے ہوئے البانیا دے لئی سن جنہاں دی بنیادی طور اُتے مسلم آبادی سی ، جسنوں سربیا تے یونان نے وی سپورٹ کيتا سی جنہاں دا خیال سی کہ صرف مسلمان ہی البانی ہوسکدے نيں۔ [۲۹] جداں کہ زیادہ البانیان سربیا تے یونانی ریاستاں دا حصہ بن گئے ، البانیا دے علماء قوم پرستی دے نقطہ نظر دے نال آزادی دے اعلان نوں البانیا دی قوم پرست تحریک دی جزوی فتح توں تعبیر کردے نيں۔ [۳۰]
دوسری جنگ عظیم
[سودھو]7 اپریل 1939 نوں بینٹو مسولینی دی سربراہی وچ اٹلی نے طویل عرصے تک دلچسپی تے وسیع جنگ دے دوران اثر و رسوخ دے بعد البانیا اُتے حملہ کيتا ۔ [۳۱] اطالوی فاشسٹ حکومت دے اراکین جداں کاؤنٹ گالیازو سیانو نے البانیا دی بے راہ روی دا تعاقب کيتا کہ ایہ البانیاں دے درمیان اطالویاں دی حمایت حاصل کرے گا جدوں کہ بالکان فتح دے اطالوی جنگی مقاصد دے مطابق وی ہوئے گا۔ [۳۲] کوسوو دے البانیا دے اطالوی الحاق نوں دونے علاقےآں دے البانیا دے لوکاں نے اک مقبول عمل سمجھیا۔ [۳۳] مغربی مقدونیہ نوں وی اٹلی نے انہاں دے محافظ البانیہ وچ ضم کر ليا۔ [۳۴][۳۵] نويں حصول شدہ علاقےآں وچ ، غیر البانیاں نوں البانی اسکولاں وچ پڑھنا پڑدا سی جو فاشزم دے نال نال قوم پرستی اُتے مشتمل نصاب پڑھاندے سن تے انہاں دے ناواں تے کنیتاں دے لئی البانیہ دی شکلاں اپنانے اُتے مجبور کيتا جاندا سی۔ [۳۶] البانیا وچ معاشرے دے ہور شعبےآں دے نال کمیونزم دی مخالفت کرنے والے زمیندار اشرافیہ ، لبرل قوم پرستاں دے ارکان بالی کمبٹار تنظیم تے اطالویاں دے تحت باہمی تعاون دی حکومت بنانے دے لئی آئے سن جنہاں نے بطور قوم پرست گریٹر البانیہ نوں بچانے دی کوشش کيتی۔ [۳۷][۳۸][۳۶]
بوہت سارے کوسوو البانی باشندے سرب کمیونٹی نوں نکالنے وچ مصروف سن ، خاص طور اُتے 1919 دے بعد دے سربیائی تے مونٹی نیگرن کالونسٹ ، [۳۹] اکثر ضبط شدہ البانی املاک اُتے آباد سن ۔ [۴۰] البانیاں نے سربیا تے یوگوسلاو دی حکمرانی نوں غیر ملکی دے طور اُتے دیکھیا ، [۴۰] تے ریمیٹ دے مطابق انہاں نے محسوس کيتا کہ کوئی وی چیز شوبینزم ، بدعنوانی ، انتظامی بالادستی تے استحصال توں بہتر ہوئے گی جو انہاں نے سربیائی حکام دے تحت تجربہ کيتا سی۔ [۴۱] البانیاں نے وڈے پیمانے اُتے محور قابضین دے نال تعاون کيتا ، جنہاں نے انہاں توں عظیم البانیا دا وعدہ کيتا سی۔ [۴۰] یوگوسلاو دی حکمرانی دے خاتمے دے نتیجے وچ البانیا دے لوکاں نے انتقامی کارروائیاں کيتياں ، کچھ مقامی ولنیٹری ملیشیا وچ شامل ہوئے جنہاں نے سربیا دی بستیاں نوں جلا دتا تے سرباں نوں ہلاک کر دتا جدوں کہ انٹربی سرب تے مونٹی نیگرن کالونیاں نوں سربیا وچ ملٹری کمانڈر دے علاقے وچ کڈ دتا گیا۔ [۴۲][۴۳][۳۵] انہاں اقدامات دا مقصد اک یکساں گریٹر البانیا ریاست بنانا سی۔ [۴۳] کوسوو وچ اطالوی حکام نے اسکولاں ، یونیورسٹی دی تعلیم تے انتظامیہ وچ البانی بولی دے استعمال کیتی اجازت دی۔ [۴۴] البانیا دے درمیان اوہی قوم پرست جذبات جنہاں نے کوسوو تے اس دے البانیاں نوں اک وسیع ریاست وچ شامل کرنے دا خیرمقدم کيتا اس نے اطالویاں دے خلاف وی کم کيتا کیونجے البانیا وچ غیر ملکی قبضے نوں تیزی توں مسترد کيتا گیا۔ [۴۵] کوسووین البانیاں نوں مزاحمت وچ شامل کرنے دی کوشش ، شمالی البانیا دے شہر بوجان وچ اک اجلاس بالبی کمبوتر دے ممبراں تے البانی کمیونسٹاں دے درمیان بلايا گیا جس وچ مشترکہ جدوجہد تے نويں توسیع شدہ حدود دی دیکھ بھال اُتے اتفاق کيتا گیا۔ [۴۶] اس معاہدے دی یوگوسلاو دی جانب توں مخالفت کيتی گئی سی تے بعد وچ اسنوں منسوخ کر دتا گیا جس دے نتیجے وچ محدود کوسووین البانین بھرتی ہوئے۔ [۴۶] کچھ بالی کمبٹار ممبران جداں کہ شبان پولزوہ اس خیال دے نال فریق بن گئے کہ کوسوو البانیہ دا حصہ بن جائے گا۔ [۴۷] جنگ دے خاتمے دے نال ، انہاں وچوں کچھ کوسووین البانیاں نے یوگوسلاو دی حکمرانی کيتی واپسی توں دھوکہ دہی محسوس کيتی تے کئی سالاں توں کوسوو وچ البانیا دے قوم پرستاں نے دونے جانبداراں تے بعد وچ نويں یوگوسلاو فوج دے خلاف مزاحمت کيتی۔ [۴۸][۴۷][۴۹] البانیا دے قوم پرستاں نے یوگوسلاویہ وچ انہاں دی شمولیت نوں اک قبضے دے طور اُتے دیکھیا۔ [۵۰]
البانیا دی فاشسٹ پارٹی 1939 وچ اطالوی پروٹیکٹوریٹ آف البانیہ دی حکمران جماعت بن گئی تے وزیر اعظم شفقت ورلاسی نے البانیہ تے اٹلی دے ممکنہ انتظامی اتحاد دی منظوری دے دتی ، کیونجے اوہ کوسوو ، چمیریا تے ہور دے اتحاد دے لئی اطالوی تعاون چاہندا سی۔ گریٹر البانیا وچ "البانیا دی غیر معقولیت" درحقیقت ، اس اتحاد نوں 1941 دے موسم بہار توں یوگوسلاویہ تے یونان دے محوری قبضے دے بعد احساس ہويا۔ البانیہ دے فاشسٹاں نے مئی 1941 وچ دعویٰ کيتا سی کہ تقریبا تمام البانیہ دی آبادی والے علاقے البانیا دے نال متحد نيں۔ [۹][۵۱]
مئی 1941 تے ستمبر 1943 دے درمیان ، بینیٹو مسولینی نے نسلی البانی باشندےآں دی آبادی والی تقریبا all تمام زمین نوں البانیا دی کوئسلنگ حکومت دے دائرہ اختیار وچ رکھیا۔ اس وچ کوسوو دے علاقے دے کچھ حصے ، وردار مقدونیہ دے کچھ حصے تے مونٹی نیگرو دے کچھ چھوٹے سرحدی علاقے شامل سن ۔ مغربی یونانی ایپیرس وچ (البانیاں نے چامیریا دے طور اُتے نامزد کيتا اے ) اک البانی ہائی کمشنر ، زیمل ڈینو نوں اطالویاں نے مقرر کيتا سی ، لیکن ایہ علاقہ ایتھنز وچ اطالوی فوجی کمان دے کنٹرول وچ رہیا تے اس طرح تکنیکی طور اُتے یونان دا اک علاقہ رہیا۔
جب جرمناں نے اس علاقے اُتے قبضہ کر ليا تے اطالویاں دی جگہ لے لی ، انہاں نے مسولینی دی بنائی ہوئی سرحداں نوں برقرار رکھیا ، لیکن دوسری جنگ عظیم دے بعد البانیا دی سرحداں نوں اتحادیاں نے جنگ توں پہلے دی حالت وچ واپس کر دتا۔
یوگوسلاو جنگاں
[سودھو]کوسوو لبریشن آرمی (KLA) اک نسلی البانی نیم فوجی تنظیم سی جس نے 1990 دی دہائی دے دوران کوسوو نوں یوگوسلاویہ سے علیحدگی تے اک عظیم البانیا کی تشکیل دے لئی کوسوو ، البانیہ تے پڑوسی مقدونیہ دی نسلی البانیا اقلیت دی تلاش دی سی۔ KLA نے البانیا دے تارکین وطن دے درمیان وڈی اخلاقی تے مالی مدد حاصل کيتی۔ [۵۲][۵۳][۵۴][۵۵]
KLA کمانڈر سلیمان سلیمی نے اصرار کیا: [۵۶]
“ | There is de facto Albanian nation. The tragedy is that European powers after World War I decided to divide that nation between several Balkan states. We are now fighting to unify the nation, to liberate all Albanians, including those in Macedonia, Montenegro, and other parts of Serbia. We are not just a liberation army for Kosovo. | ” |
1998 تک دے ایل اے دی کارروائیاں اک اہم مسلح بغاوت وچ تبدیل ہو چکیاں سن۔ یو ایس سی آر آئی دی رپورٹ دے مطابق ، "کوسوو لبریشن آرمی … حملےآں دا مقصد کوسوو دی نسلی سرب آبادی نوں 'صاف' کرنے دی کوشش کرنا اے۔ یو این ایچ سی آر نے اندازہ لگایا کہ 55،000 پناہ گزین جو مونٹی نیگرو تے وسطی سربیا بھج گئے سن ، جنہاں وچوں زیادہ تر کوسوو سرب سن ۔ [۵۷]
یوگوسلاو سکیورٹی فورسز ، پولیس ، سرکاری افسران تے نسلی سرب دیہات دے خلاف اس دی ماساں یوگوسلاو دے اک وڈے فوجی کریک ڈاؤن نوں جنم دتا جس دی وجہ توں 1998–1999 دی کوسوو جنگ ہوئی۔ یوگوسلاو سکیورٹی فورسز دی طرف توں سلوبوڈان میلوشیوک تے سرب نیم فوجیاں دی کوسوو دے اندر فوجی مداخلت نے کوسوار البانیاں دے پناہ گزین تے پناہ گزیناں دے بحران نوں جنم دتا جس دی وجہ توں نیٹو نوں فوجی مداخلت کرنا پئی تاکہ اسنوں نسلی صفائی دی جاری مہم دے طور اُتے وسیع پیمانے اُتے پہچانا جائے۔ [۵۸]
جنگ دا خاتمہ کمانووو معاہدے دے نال ہويا ، یوگوسلاو دی افواج بین الاقوامی موجودگی دے لئی راستہ بنانے دے لئی کوسوو توں دستبرداری اُتے رضامند ہو گئياں۔ [۵۹] کوسوو لبریشن آرمی اس دے فورا بعد ٹُٹ گئی ، اس دے کچھ ممبران پریویو ویلی وچ UÇPMB دے لئی لڑنے دے لئی جا رہے نيں تے ہور مسلح نسلی تنازعے دے دوران نیشنل لبریشن آرمی (NLA) تے البانیا دی نیشنل آرمی (ANA) وچ شامل ہو رہے نيں۔ مقدونیہ وچ [۶۰]
2000 – موجودہ
[سودھو]گریٹر البانیا دے لئی لڑنے دے لئی وکالت تے آمادگی رکھنے والیاں سیاسی جماعتاں 2000 دی دہائی دے دوران البانیہ وچ ابھری۔ [۶۱] اوہ نیشنل لبریشن فرنٹ آف البانینز (KKCMTSH) تے پارٹی آف نیشنل یونٹی (PUK) سن جو دونے نے 2002 وچ ضم ہو کے متحدہ قومی البانی محاذ (FBKSh) تشکیل دتا جس نے البانین نیشنل آرمی (AKSh) عسکری گروپ دے لئی سیاسی تنظیم دے طور اُتے کم کيتا۔ تے کچھ ناپسندیدہ KLA تے NLA ممبراں اُتے مشتمل سی۔ [۶۲][۶۱] بین الاقوامی سطح اُتے دہشت گرد سمجھے جانے والے دونے زیر زمین چلے گئے نيں تے اس دے ارکان 2000 دی دہائی دے دوران کوسوو ، سربیا تے مقدونیہ وچ مختلف پرتشدد واقعات وچ ملوث رہے نيں۔ [۶۲][۶۳][۶۴] 2000 دی دہائی دے اوائل وچ ، لبریشن آرمی آف چمیریا (یو سی سی) اک اطلاع دتی گئی نیم فوجی تشکیل سی جس دا مقصد شمالی یونان دے علاقے ایپیروس وچ فعال ہونا سی ۔ [۶۵][۶۶] صرف سیاسی منظر وچ سرگرم سیاسی جماعتاں موجود نيں جنہاں دا اک قوم پرست نقطہ نظر اے بادشاہت پسند لیگلٹی موومنٹ پارٹی (PLL) ، قومی اتحاد پارٹی (PBKSh) بلی کمبٹار دے نال ، اک ایسی جماعت جو انتخابی حد توں گزر کر پارلیمنٹ وچ داخل ہوئے۔ [۶۱][۶۷] ایہ سیاسی جماعتاں ، جنہاں وچوں کچھ اک عظیم البانیا دی وکالت کردیاں نيں ، بنیادی طور اُتے غیر اہم رہیاں نيں تے البانیا دے سیاسی منظر دے حاشیے اُتے رہیاں۔ [۶۷] کوسوو دے سوال وچ البانیا دے ووٹراں دے درمیان محدود اپیل اے جو عام طور اُتے بولدے نيں اوہ اک وڈی البانیا بنانے والی سرحداں نوں دوبارہ بنانے دی وکالت کرنے والی جماعتاں دے انتخاب وچ دلچسپی نئيں رکھدے نيں۔ [۶۱] 2012 وچ صد سالہ البانیا دی آزادی دی تقریبات نے سیاسی اشرافیہ دے درمیان قوم پرستانہ تبصرے نوں جنم دتا جنہاں دے بارے وچ وزیر اعظم سالی بریشا نے البانیہ دی سرزمین نوں پریوزا ، شمالی یونان تے پرییوو ، جنوبی سربیا توں البانیا دے پڑوسیاں توں ناراض قرار دتا۔ [۶۸] کوسوو وچ ، اک نمایاں کھبے بازو دی قوم پرست تحریک نے سیاسی جماعت بنائی Vetëvendosje (Self Determination) ابھر کر سامنے آئی اے جو بلقان وچ کوسوو-البانیہ دے قریبی تعلقات تے پان البانیہ دے خود ارادیت دے حامی نيں۔ [۶۹][۷۰] اک ہور چھوٹی قوم پرست جماعت ، بالی کومبیٹار کوسوو (بی دے کے) خود نوں دوسری جنگ عظیم دی اصل تنظیم دا وارث سمجھدی اے جو کوسوو دی آزادی تے پان البانی اتحاد دی حمایت کردی اے۔ [۶۱] گریٹر البانیا بنیادی طور اُتے سیاسی بیان بازی دے دائرے وچ رہندا اے تے مجموعی طور اُتے بلقان البانیہ دے لوک یورپی یونین دے انضمام نوں جرائم ، کمزور گورننس ، سول سوسائٹی تے مختلف البانی آبادیاں نوں اکٹھا کرنے دے حل دے طور اُتے دیکھدے نيں۔ [۷۱][۶۷]
19 جولائی 2020 نوں ، البانی نژاد گلوکارہ دعا لیپا نوں شدید البانی قوم پرستی دے حامیاں توں وابستہ اک بینر دی تصویر شیئر کرنے دے بعد ردعمل دا سامنا کرنا پيا۔ [۷۲] ايسے بینر نے 2014 سربیا بمقابلہ تنازعہ نوں جنم دتا سی۔ البانیہ فٹ بال کھیل [۷۳] اس بینر وچ گریٹر البانیا دے غیر جانبدار نقشے نوں دکھایا گیا اے ، جدوں کہ کیپشن ، " آٹوکتھونس " ، البانیاں دی اصل دے الیرین نظریہ دی طرف اشارہ کردا اے۔ جواب وچ ، ٹویٹر صارفین ، انہاں وچوں بوہت سارے مقدونیہ ، یونانی ، مونٹی نیگرن تے سربیائی ، نے گلوکار اُتے نسلی قوم پرستی دا الزام لگایا۔ [۷۴][۷۵] پولیٹیکل سائنسدان فلورین بیبر نے لیپا دے ٹویٹ نوں "احمقانہ قوم پرستی" قرار دتا ، اک ایسا خیال جس وچ دعویٰ کيتا گیا اے کہ اک گروہ نوں زیادہ حقوق حاصل نيں کیونجے ایہ پہلے اوتھے موجود سی تے ایہ کہ ملک وچ نقل مکانی کرنے والےآں نوں کم قابل سمجھیا جانا چاہیے ۔ [۷۴]
فروری 2021 وچ ، یورو نیوز دے نال اک انٹرویو وچ ، کوسوو دے سابق وزیر اعظم ، البن کورتی نے کہیا کہ اوہ ذاتی طور اُتے البانیہ تے کوسوو نوں یکجا کرنے دے لئی ووٹ دین گے۔ [۷۶]
لوکاں دی رائے
[سودھو]گیلپ بلقان مانیٹر 2010 دی رپورٹ دے مطابق ، گریٹر البانیا دے خیال نوں البانیہ وچ 63 فیصد ، کوسوو (81 فیصد) تے جمہوریہ مقدونیہ (53 فیصد) وچ البانیاں دی اکثریت نے تائید کيتی ، حالانکہ ايسے رپورٹ وچ نوٹ کيتا گیا اے کہ زیادہ تر البانیاں دا خیال سی کہ ایسا ہونے دا امکان نئيں اے۔ [۷۷]
مارچ 2007 وچ شائع ہونے والے اقوام متحدہ دے ترقیاتی پروگرام (یو این ڈی پی) دے اک سروے وچ ، کوسوو وچ صرف 2.5 فیصد البانیا دے خیال وچ البانیا دے نال اتحاد کوسوو دے لئی بہترین حل اے۔ چھبانوے فیصد نے کہیا کہ اوہ چاہندے نيں کہ کوسوو اس دی موجودہ سرحداں وچ آزاد ہوئے۔ [۷۸]
جزیرہ نما بلقان وچ البانیا دا سوال 19 ويں صدی دے آخر تے 20 واں صدی دے اوائل وچ مغربی طاقتاں دے فیصلےآں دا نتیجہ اے۔ سان اسٹیفانو دے معاہدے تے 1878 دے برلن معاہدے نے البانیا دے آباد علاقےآں نوں دوسری ریاستاں نوں تفویض کيتا ، اس لئی لیگ آف پریزرین دا رد عمل سامنے آیا۔ [۷۹] اک نظریہ ایہ کہندا اے کہ برطانیہ ، فرانس ، جرمنی تے آسٹرو ہنگری 19 ويں صدی دے اواخر وچ یورپ وچ ٹُٹ پھوٹ دا توازن برقرار رکھنا چاہندے سن ۔حوالےدی لوڑ؟
مختلف گروہ کس ڈگری دی طرف کم کر رہے نيں تے اس طرح دے گروپس عظیم البانیا دے حصول دے لئی کيتا کوششاں کر رہے نيں ایہ متنازعہ اے۔ اس گل دا کوئی ثبوت نئيں اے کہ کچھ غیر نمائندہ انتہا پسند گروہ اس مقصد دے لئی کم کر رہے نيں۔ البانیا دی اکثریت اپنے پڑوسیاں دے نال امن توں رہنا چاہندی اے۔ اُتے ، اوہ ایہ وی چاہندے نيں کہ شمالی مقدونیہ ، سربیا ، یونان وچ البانیا دی نسلی آبادیاں دے انسانی حقوق دا احترام کيتا جائے۔ اک بہترین مثال مونٹی نیگرو دے وچکار دوستانہ تعلقات تے شمالی مقدونیہ وچ البانیہ دی آبادی دے انضمام دے لئی تعاون اے۔ حکومت ، قومی پارلیمنٹ ، مقامی حکومت تے کاروباری شعبے وچ البانیا دی نمائندگی اے ، تے البانیا (یا واقعتا کوئی دوسری اقلیت) آبادی دے خلاف نسلی یا مذہبی بنیاد اُتے منظم امتیازی سلوک دا کوئی ثبوت نئيں اے۔
2004 وچ کوسوو وچ Vetëvendosje تحریک تشکیل دتی گئی ، جو کوسووین امور وچ غیر ملکی مداخلت دی مخالفت کردی اے تے خودمختاری دے حق دے اک حصے دے طور اُتے عوام دی خودمختاری دے لئی مہم چلاندی اے۔ Vetëvendosje نے دسمبر 2010 وچ اک الیکشن وچ 12.66٪ ووٹ حاصل کیتے ، تے پارٹی دے منشور وچ البانیا دے نال اتحاد اُتے ریفرنڈم دا مطالبہ کيتا گیا۔ [۸۰]
2012 وچ ، سرخ تے سیاہ اتحاد ( سانچہ:Lang-sq البانیا وچ اک سیاسی جماعت دے طور اُتے قائم کيتا گیا سی ، اس دے پروگرام دا بنیادی حصہ تمام البانیایاں نوں انہاں دی آبائی زمیناں وچ قومی اتحاد اے۔ [۸۱]
2012 وچ ، البانیہ دی آزادی دی 100 واں سالگرہ دی تقریبات دے اک حصے دے طور اُتے ، وزیر اعظم سالی بریشا نے "البانیہ دی زمیناں" دے بارے وچ یونان دے پریوزا توں لے کے سربیا دے پریسیو تک ، تے مقدونیہ دے راجگڑھ اسکوپے توں مونٹی نیگرن دے راجگڑھ پوڈگوریکا تک گل کيتی۔ ، البانیا دے پڑوسیاں نوں ناراض کرنا۔ تبصرے اک پارچمنٹ اُتے وی لکھے گئے سن جو ویلور شہر دے اک میوزیم وچ آویزاں کیتے جاواں گے ، جتھے 1912 وچ سلطنت عثمانیہ توں ملک دی آزادی دا اعلان کيتا گیا سی۔۔ [۸۲]
دوسرے میڈیا وچ استعمال
[سودھو]یہ تصور اکثر استعمال کيتا جاندا اے ، خاص طور اُتے الیریڈا (شمالی مقدونیہ دا مجوزہ مغربی علاقہ) دے نال ، مقدونیہ تے سربیائی سیاست دے حلفےآں وچ قوم پرستاں دی طرف توں حمایت دے لئی بولیاں وچ ۔ [۸۳]
علاقے
[سودھو]ریاست/علاقہ/کمیونٹی | علاقہ | رقبہ (کلومیٹر 2 ) | کل آبادی۔ | البانی۔ |
---|---|---|---|---|
البانیہ۔ (Albanian proper) |
Albania</img> Albania | 28،748۔ | 2،821،977 [۸۴] | 2،312،356۔ (82% of total state pop.) |
کوسوو۔ (Kosovo Albanians) |
Kosovo</img> Kosovo [a] | 10،908۔ | 1،739،825۔ (2011 census) |
1،616،869۔ (93% of total state pop.) |
جنوب مشرقی تے مشرقی مونٹی نیگرو۔ (Albanian community in Montenegro) |
Montenegro</img> Montenegro : الکینج ، توزی ، گوسینجے ، پلاو تے روجے بلدیات۔ | 1،173-1،400۔ | 620،029 (2011 census) |
30،439۔ (4.9% of total state pop.) |
مغربی شمالی مقدونیہ۔ (Albanian community in North Macedonia) |
North Macedonia</img> North Macedonia : مغربی تے شمال مغربی علاقے۔ | 2،500–4،500۔ | N / A | 509،083 (2002 دی مردم شماری) |
پری ویو۔ (Albanian community in central Serbia) |
Serbia</img> Serbia : Preševo ، Bujanovac تے جزوی طور اُتے Medveđa بلدیات۔ | 725-1،249۔ | 88،966۔ (2002 census data) |
57،595۔ (65% of Preševo Valley) |
Epirus / Chameria (Cham Albanians) |
Greece</img> Greece : Thesprotia تے Preveza (جنوبی تاریخی Epirus ) | N / A | N / A | N / A |
کوسوو
[سودھو]کوسوو وچ البانیا دی اکثریت اے ، جس دا تخمینہ تقریبا 88 فیصد اے۔ [۸۵] 2011 دی مردم شماری وچ البانیا دے لوکاں دی تعداد زیادہ دسی گئی اے ، لیکن شمالی کوسوو ، اک سرب اکثریتی علاقہ ، تے جنوبی کوسوو وچ رومانی تے سرب آبادی دے جزوی بائیکاٹ دی وجہ توں ، ایہ تعداد ناقابل اعتبار نيں۔ [۸۶]
مونٹی نیگرو
[سودھو]مونٹی نیگرو وچ غیر معقول دعوے سرحدی علاقےآں وچ نيں ، بشمول کرجا ، السنج ، توزی ( ملیشیا ) ، پلاو تے گوسینجے ، تے روجے ( سینڈاک )۔ [۸۷][۸۸] 2011 دی مردم شماری دے مطابق انہاں بلدیاتی ادارےآں وچ البانیا دا تناسب تھلے لکھے اے سینڈیک دے علاقے اُتے دعویٰ ، جتھے البانی کمیونٹی چھوٹی اے تے بوسنیاک کمیونٹی اکثریت اے ، دوسری عالمی جنگ وچ البانی ریاستی سرحداں تے عثمانی دور دے آخر وچ موجودگی اُتے مبنی اے۔
شمالی مقدونیہ
[سودھو]شمالی مقدونیہ دا مغربی حصہ اک ایسا علاقہ اے جس وچ اک وڈی نسلی البانی اقلیت اے۔ شمالی مقدونیہ وچ البانیا دی آبادی دا 25 فیصد اے ، جو 2002 دی مردم شماری وچ 509،083 اے۔ [۸۹][۹۰] البانیا دی اکثریت یا وڈی اقلیتاں والے شہراں وچ ٹیٹوو (ٹیٹووا) ، گوسٹیوار (گوسٹیواری) ، سٹرگوا (اسٹرگوا) تے ڈیبر (دیبر) شامل نيں۔ [۹۱]
1980 دی دہائی وچ ، البانیا دی غیر جانبدار تنظیماں ایس آر مقدونیہ ، خاص طور اُتے ونیکا ، کیسو ، ٹیٹوو تے گوسٹیوار وچ نمودار ہوئیاں۔ [۹۲] 1992 وچ ، اسٹروگا وچ البانیا دے کارکناں نے جمہوریہ الریڈا دی بانی دا اعلان وی کيتا ( سانچہ:Lang-sq ) [۹۳] مقدونیہ دے اندر خود مختاری یا وفاق دے ارادے تاں۔ اس اعلان دے صرف اک علامتی معنی سن تے اک خودمختار ریاست الیریڈا دے خیال نوں شمالی مقدونیہ دے نسلی البانی سیاستداناں نے سرکاری طور اُتے قبول نئيں کيتا۔ [۹۴][۹۵]
پری شویوو وادی
[سودھو]وسطی سربیا (کوسوو نوں چھڈ کے) وچ غیر معقول دعوے جنوبی پریویو وادی وچ نيں ، بشمول پریونیو ( سانچہ:Lang-sq ) ، Bujanovac ( سانچہ:Lang-sq ) تے جزوی طور Medveđa ( سانچہ:Lang-sq ) ، جتھے اک البانی کمیونٹی اے۔ 2001 وچ ، البانیہ دے لوکاں دی تعداد 70،000 سی۔ 2002 دی مردم شماری دے مطابق ، انہاں بلدیاتی ادارےآں وچ البانیا دا تناسب تھلے لکھے سی: Preševo – 31،098 (89٪)، Bujanovac – 23،681 (55٪)، Medveđa – 2،816 (26٪)۔
کوسوو جنگ دے بعد (1998–99) ، البانیا دی علیحدگی پسند لبریشن آرمی آف پریشو ، میڈویشیا تے بوجانوواک ( سانچہ:Lang-sq ، UÇPMB) نے سربیا دی حکومت دے خلاف شورش دا مقابلہ کيتا ، جس دا مقصد وادی پریسو نوں کوسوو وچ وکھ کرنا سی۔ [۹۶]
یونان
[سودھو]یونان وچ غیر معقول دعوی چیمیریا ، ایپیروس دے حصے ، جنینا دا تاریخی ولایت۔ [۳][۴][۵][۶][۷]
شمال مغربی یونان وچ تھیسپروٹیا دا ساحلی علاقہ جسنوں البانیاں نے امیریا کہیا اے بعض اوقات گریٹر البانیہ وچ شامل ہُندا اے۔ [۱۲] یونانی ریاست دی طرف توں منعقد کيتی گئی 1928 دی مردم شماری دے مطابق ، تھیسپروٹیا صوبے وچ تقریبا 20 20،000 مسلم کیمز سن ۔ انہاں نے انہاں دے اک وڈے حصے دے بعد دوسری جنگ عظیم دے اختتام اُتے البانیہ وچ پناہ طلب کرنے اُتے مجبور ہو گئے سن تعاون کيتا تے 1941–1944 دی مدت دے دوران نازیاں دے نال مل کے جرائم دی اک وڈی تعداد دا ارتکاب کیا.[۹۷] جنگ دے بعد دی پہلی مردم شماری (1951) وچ اس علاقے وچ صرف 123 مسلم لوک رہ گئے سن ۔ جلاوطن مسلم چیمز دے اولاد (وہ دعوی کردے نيں کہ ہن اوہ 170،000 تک البانیا وچ رہ رہے نيں) دا دعویٰ اے کہ دوسری جنگ عظیم توں پہلے 35000 مسلمان ہیم جنوبی ایپیریس وچ رہ رہے سن ۔ انہاں وچوں بوہت سارے فی الحال یونان دی جانب توں ضبط کيتی گئی جائیداداں دے معاوضے دے دعوے دے قانونی طریقے اپنانے دی کوشش کر رہے نيں۔ یونان دے لئی مسئلہ "موجود نئيں" اے۔ [۹۸]
بین الاقوامی بحران گروپ دی تحقیق
[سودھو]بین الاقوامی کرائسس گروپ نے پان البانیانزم دے مسئلے اُتے تحقیق دی تے اک رپورٹ شائع کيتی جس دا عنوان سی "پان البانیانیت: بلقان دے استحکام دے لئی کتنا وڈا خطرہ؟" فروری 2004 نوں [۹۹]
انٹرنیشنل کرائسس گروپ نے رپورٹ وچ البانیا تے یونانی حکومتاں نوں مشورہ دتا اے کہ اوہ 1945 وچ یونان توں بے گھر ہونے والے چیماں دے دیرینہ مسئلے نوں حل کرنے دی کوشش کرن ، اس توں پہلے کہ اسنوں ہائی جیک کر ليا جائے تے انتہا پسند قوم پرستاں دا استحصال کيتا جائے ، تے چیمز دی جائز شکایات جدوجہد وچ گم ہو جاواں۔ ہور قومی وجوہات نوں اگے بڑھانا۔ ہور ایہ کہ ، آئی سی جی دے نتائج توں پتہ چلدا اے کہ البانیا کوسوو دے نال ثقافتی تے معاشی تعلقات استوار کرنے تے علیحدہ ریاست دا درجہ برقرار رکھنے وچ زیادہ دلچسپی رکھدا اے۔ [۱۰۰]
ہور ویکھو
[سودھو]- البانیا دی قوم پرستی
- البانیہ دی قومی بیداری
- البانوفوبیا
- البانیہ دی تریخ
- بلقان دی تریخ
- کوسوو دی آزادی دی مثال
- لیگ آف پرزرن۔
نوٹس
[سودھو]a. | ^ سانچہ:Kosovo-note |
حوالے
[سودھو]حوالے
[سودھو]ذرائع
[سودھو]Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
- (2004) Reporting war: Journalism in wartime. New York: Routledge. ISBN 978-0-415-33997-1.
- Austin, Robert C. (2004). "Greater Albania: The Albanian state and the question of Kosovo", Ideologies and national identities: The case of twentieth-century Southeastern Europe. Budapest: Central European University Press, 235–253. ISBN 9789639241824.
- (2010) Political Handbook of the World. Washington D.C.: CQ Press. ISBN 978-1-60426-736-5.
- (2014) "Psychological Profile and Types of Leaders of Terrorist Structures – Generic Views and Experiences from the Activities of Illegal Groups and Organizations in the Republic of Macedonia", Perseverance of Terrorism: Focus on Leaders. Amsterdam: IOS Press, 84–102. ISBN 978-1-61499-387-2.
- (2007) Albania and the European Union: the tumultuous journey towards integration and accession. London: IB Tauris. ISBN 978-1-84511-308-7.
- Bugajski, Janusz (1994). Ethnic politics in Eastern Europe: A guide to nationality policies, organizations, and parties. Armonk: ME Sharpe, 116. ISBN 978-1-315-28743-0.
- Bugajski, Janusz (2002). Political Parties of Eastern Europe: A Guide to Politics in the Post-Communist Era. Armonk: M.E. Sharpe. ISBN 978-1-56324-676-0.
- Denitch, Bogdan Denis (1996). Ethnic nationalism: The tragic death of Yugoslavia. Minneapolis: University of Minnesota Press, 117. ISBN 978-0-8166-2947-3.
- Despot, Igor (2012). The Balkan Wars in the Eyes of the Warring Parties: Perceptions and Interpretations. Bloomington: iUniverse. ISBN 978-1-4759-4703-8.
- Endresen, Cecile (2016). "Status Report Albania 100 Years: Symbolic Nation-Building Completed", Strategies of Symbolic Nation-building in South Eastern Europe. Farnham: Routledge, 201–226. ISBN 978-1-317-04936-4.
- Fischer, Bernd Jürgen (1999). Albania at war, 1939–1945. London: Hurst & Company. ISBN 978-1-85065-531-2.
- Fischer, Bernd Jürgen (2007a). "King Zog, Albania's Interwar Dictator", Balkan strongmen: dictators and authoritarian rulers of South Eastern Europe. West Lafayette: Purdue University Press, 19–50. ISBN 978-1-55753-455-2.
- Fontana, Giuditta (2017). Education policy and power-sharing in post-conflict societies: Lebanon, Northern Ireland, and Macedonia. Birmingham: Palgrave MacMillan. ISBN 978-3-319-31426-6.
- Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. London: IB Tauris. ISBN 978-1-84511-287-5.
- Gingeras, Ryan (2009). Sorrowful Shores: Violence, Ethnicity, and the End of the Ottoman Empire 1912–1923. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-956152-0.
- Goldwyn, Adam J. (2016). "Modernism, Nationalism, Albanianism: Geographic Poetry and Poetic Geography in the Albanian and Kosovar Independence Movements", Mediterranean Modernism: Intercultural Exchange and Aesthetic Development. Springer, 251–282. ISBN 978-1-137-58656-8.
- Guy, Nicola C. (2007). "Linguistic boundaries and geopolitical interests: the Albanian boundary commissions, 1878–1926". Journal of Historical Geography 34 (3): 448–470. doi:. https://www.researchgate.net/publication/248584743.
- Hall, Richard C. (2010). Consumed by war: European conflict in the 20th century. Lexington: University Press of Kentucky. ISBN 978-0-8131-5995-9.
- Jelavich, Barbara (1983). History of the Balkans: Eighteenth and nineteenth centuries. Cambridge: Cambridge University Press, 361. ISBN 978-0-521-27458-6.
- Judah, Tim (2002). Kosovo: War and revenge. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-09725-2.
- Judah, Tim (2008). Kosovo: What everyone needs to know. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-970404-0.
- Ker-Lindsay, James (2009). Kosovo: the path to contested statehood in the Balkans. London: IB Tauris. ISBN 978-0-85771-412-1.
- Kola, Paulina (2003). The Search for Greater Albania. London: C. Hurst & Co.. ISBN 978-1-85065-596-1.
- Kostov, Chris (2010). Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto 1900–1996. Oxford: Peter Lang. ISBN 978-3-0343-0196-1.
- Koktsidis, Pavlos Ioannis; Dam, Caspar Ten (2008). "A success story? Analysing Albanian ethno-nationalist extremism in the Balkans". East European Quarterly 42 (2): 161–190. https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/20589/EEQPavlosCasparJune2008.pdf?sequence=1.
- Kronenbitter, Günter (2006). "The militarization of Austrian Foreign Policy on the Eve of World War I", Austrian Foreign Policy in Historical Context. New Brunswick: Transaction Publishers. ISBN 978-1-4128-1768-4.
- Meyer, Hermann Frank (2008). Blutiges Edelweiß: Die 1. Gebirgs-division im zweiten Weltkrieg. Berlin: Links Verlag. ISBN 978-3-86153-447-1.
- (2015) "From Southern Italy to Istanbul: Trajectories of Albanian Nationalism in the Writings of Girolamo de Rada and Shemseddin Sami Frashëri, ca. 1848–1903", Mediterranean Diasporas: Politics and Ideas in the Long 19th Century. London: Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4725-7666-8.
- Merdjanova, Ina (2013). Rediscovering the Umma: Muslims in the Balkans between nationalism and transnationalism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-046250-5.
- Ramet, Sabrina P. (1997). Whose Democracy? Nationalism, Religion, and the Doctrine of Collective rights in post-1989 eastern Europe. Lanham: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-8476-8324-6.
- Ramet, Sabrina P. (2006). The three Yugoslavias: State-building and legitimation, 1918–2005. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-34656-8.
- Ramón, Juan Corona (2015). "Kosovo: Estado actual de una balcanización permanente", Minorías y fronteras en el mediterráneo ampliado. Un desafío a la seguridad internacional del siglo XXI. Madrid: Dykinson, 259–272. ISBN 9788490857250.
- Rossos, Andrew (2013). Macedonia and the Macedonians: A history. Stanford: Hoover Institution Press. ISBN 978-0-8179-4883-2.
- Schmid, Alex P. (2011). The Routledge Handbook of Terrorism Research. New York: Routledge. ISBN 978-1-136-81040-4.
- Schwartz, Stephan (2014). "'Enverists' and 'Titoists' – Communism and Islam in Albania and Kosova, 1941–99: From the Partisan Movement of the Second World War to the Kosova Liberation War", Muslims and Communists in Post-transition States. New York: Routledge, 86–112. ISBN 978-1-317-99539-5.
- Seton-Watson, Robert William (1917). The Rise of Nationality in the Balkans. New York: E. P. Dutton and Company. ISBN 9785877993853.
- (1977) History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 2, Reform, Revolution, and Republic: The Rise of Modern Turkey 1808–1975. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29166-8.
- Stojarova, Vera (2010). "Nationalist parties and the party systems of the Western Balkans", Party politics in the Western Balkans. New York: Routledge, 42–58. ISBN 978-1-135-23585-7.
- Stojarová, Vera (2016). The far right in the Balkans. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-1-5261-1702-1.
- Tanner, Marcus (2014). Albania's mountain queen: Edith Durham and the Balkans. London: I.B.Tauris. ISBN 978-1-78076-819-9.
- Turnock, David (2004). The economy of East Central Europe, 1815–1989: Stages of transformation in a peripheral region. London: Routledge. ISBN 978-1-134-67876-1.
- Vaknin, Samuel (2000). After the Rain: How the West Lost the East. Skopje: Narcissus Publishing. ISBN 9788023851731.
- Venner, Mary (2016). Donors, Technical Assistance and Public Administration in Kosovo. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-1-5261-0121-1.
- Vickers, Miranda (2002). The Cham Issue – Albanian National & Property Claims in Greece. Swindon: Defence Academy of the United Kingdom. https://web.archive.org/web/20170201125258/http://www.da.mod.uk/Publications/categoryid/66/the-cham-issue-albanian-national-property-claims-in-greece-1131. Retrieved on ۳ اگست ۲۰۲۱.
- Vickers, Miranda (2011). The Albanians: A modern history. London: IB Tauris. ISBN 978-0-85773-655-0.
- Volkan, Vamik (2004). Blind trust: Large groups and their leaders in times of crisis and terror. Charlottesville: Pitchstone Publishing. ISBN 978-0-9852815-8-8.
- Zolo, Danilo (2002). Invoking humanity: War, law and global order. London: Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-8264-5656-4.
ہور پڑھو
[سودھو]- کینک ، جوون ایم گریٹر البانیا: تصورات تے ممکنہ [sic] نتائج ۔ بلغراد: انسٹی ٹیوٹ آف جیو پولیٹیکل سٹڈیز ، 1998۔
- جیکسک جی تے ووکووچ وی۔ Kneza Mihaila، Belgrade، 1963.
- Dimitrios Triantaphyllou. البانی فیکٹر ۔ ایلیمپ ، ایتھنز ، 2000۔
- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.9780876092576۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]- البانی کینیڈین لیگ انفارمیشن سروس (ACLIS)
- نقطہ نظر: البانیہ تے کوسووا از وان کرسٹو۔
- ہائی البانیہ از ایم ایڈتھ ڈرہم۔
- البانیہ دی شناخت بذریعہ انتونینا زیلیا زکووا۔
- دوسو بتاکوچ دی طرف توں کوسوو دی تریخ
- البانیہ تے کوسوو | گریٹر البانیا دے نال کیہ ہویا؟ ، دی اکانومسٹ ، 18 جنوری 2007۔
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Likmeta, Besar (17 November 2010). "Poll Reveals Support for 'Greater Albania'". Balkan Insight. http://www.balkaninsight.com/en/article/survey-greater-albania-remains-popular. "The poll, conducted by Gallup in cooperation with the European Fund for the Balkans, showed that 62 per cent of respondents in Albania, 81 per cent in Kosovo and 51.9 per cent of respondents in Macedonia supported the formation of a Greater Albania."
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Merdjanova 2013: "The Congress of Berlin in 1878 rejected the petition of the Prizren League to put the regions of Kosovo, Shkodra, Monastir and Janina into one political-administrative unit within the Ottoman Empire ..."
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Kola 2003.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Seton-Watson 1917: "The Albanian propaganda spread very rapidly, and by 1910 they had reached the stage of claiming the unification of the four vilayets inhabited by Albanians, as a kind of autonomous 'Great Albania'."
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ Austin 2004: "[The League of Prizren] also sought to set up the framework for a form of administrative autonomy within the Ottoman state for the four vilayets (provinces) with a sizeable Albanian population, Janina, Shkodër, Kosovo and Monastir (Bitola)."
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Vaknin 2000: "[The League of Prizren] fast adopted an expansive agenda, seeking to unify the four parts of Albania in the four vilayets (Kosovo, Shkoder, Monastir, Janina) into one political unit."
- ↑ Jelavich 1983.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ Zolo 2002. "It was under the Italian and German occupation of 1939–1944 that the project of Greater Albania... was conceived."
- ↑ Bugajski 2002."Roughly half of the predominantly Albanian territories and 40% of the population were left outside the new country's borders"
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ ۱۱.۲ Judah 2008.
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ Bogdani & Loughlin 2007.
- ↑ "Alternativat e ribashkimit kombëtar të shqiptarëve dhe të Shqipërisë Etnike..!" (in sq). Gazeta Ditore. 10 December 2012. http://gazetaditore.com/2012/12/10/alternativat-e-ribashkimit-kombetar-te-shqiptareve-dhe-te-shqiperise-etnike/.
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ ۱۴.۳ Puto & Maurizio 2015."Nineteenth-century Albanianism was not by any means a separatist project based on the desire to break with the Ottoman Empire and to create a nationstate. In its essence Albanian nationalism was a reaction to the gradual disintegration of the Ottoman Empire and a response to the threats posed by Christian and Balkan national movements to a population that was predominantly Muslim. In this sense, its main goal was to gather all 'Albanian' vilayet's into an autonomous province inside the Ottoman Empire. In fact, given its focus on the defence of the language, history and culture of a population spread across various regions and states, from Italy to the Balkans, it was not associated with any specific type of polity, but rather with the protection of its rights within the existing states. This was due to the fact that, culturally, early Albanian nationalists belonged to a world in which they were at home, though poised between different languages, cultures, and at times even states."
- ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ Shaw & Shaw 1977.
- ↑ Kostov 2010. "These scholars did not have access to many primary sources to be able to construct the notion of the Illyrian origin of the Albanians yet, and Greater Albania was not a priority. The goal of the day was to persuade the Ottoman officials that Albanians were a nation and they deserved some autonomy with the Empire. In fact, Albanian historians and politicians were very moderate compared to their peers in neighbouring countries.
- ↑ Goldwyn 2016.
- ↑ ۱۸.۰ ۱۸.۱ Gawrych 2006.
- ↑ Fischer 2007a.
- ↑ Vickers 2011.
- ↑ Tanner 2014.
- ↑ Despot 2012.
- ↑ Kronenbitter 2006.
- ↑ Ker-Lindsay 2009.
- ↑ Jelavich 1983.
- ↑ Guy 2007.
- ↑ Fischer 2007a.
- ↑ Volkan 2004.
- ↑ Guy 2007. "Benckendorff, on the other hand, proposed only a truncated coastal strip to form a central Muslim dominated Albania, in accordance with the common view amongst Slavs, and also Greeks, that only Muslims could be considered Albanian (and not even Muslims necessarily)."
- ↑ Gingeras 2009.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ Hall 2010.
- ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ Judah 2008.
- ↑ ۳۶.۰ ۳۶.۱ Rossos 2013.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ Ramet 2006.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ ۴۰.۲ Denitch 1996.
- ↑ Ramet 2006.
- ↑ Judah 2002.
- ↑ ۴۳.۰ ۴۳.۱ Ramón 2015.
- ↑ Fontana 2017.
- ↑ Fischer 1999.
- ↑ ۴۶.۰ ۴۶.۱ Judah 2002.
- ↑ ۴۷.۰ ۴۷.۱ Judah 2002.
- ↑ Denitch 1996.
- ↑ Turnock 2004.
- ↑ Batkovski & Rajkocevski 2014.
- ↑ "see map". https://web.archive.org/web/20090226114618/http://terkepek.adatbank.transindex.ro/kepek/netre/226.gif.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ "Kosovo Liberation Army (KLA)". Encyclopædia Britannica. 14 September 2014. https://web.archive.org/web/20150906171517/http://www.britannica.com/topic/Kosovo-Liberation-Army.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Allan & Zelizer 2004.
- ↑ UNDER ORDERS: War Crimes in Kosovo – 4. March–June 1999: An Overview Archived 3 December 2012 at the وے بیک مشین. Hrw.org. Retrieved on 14 March 2013.
- ↑ "Kosovo war chronology". Human Rights Watch. https://web.archive.org/web/20100828081512/http://www.hrw.org/campaigns/kosovo98/timeline.shtml.
- ↑ Huggler, Justin (12 March 2001). "KLA veterans linked to latest bout of violence in Macedonia". The Independent (London). https://www.independent.co.uk/news/world/europe/kla-veterans-linked-to-latest--bout-of-violence-in-macedonia-686995.html.
- ↑ ۶۱.۰ ۶۱.۱ ۶۱.۲ ۶۱.۳ ۶۱.۴ Stojarova 2010.
- ↑ ۶۲.۰ ۶۲.۱ Banks, Muller & Overstreet 2010.
- ↑ Schmid 2011.
- ↑ Koktsidis & Dam 2008.
- ↑ Vickers 2002.
- ↑ Stojarová 2016.
- ↑ ۶۷.۰ ۶۷.۱ ۶۷.۲ Austin 2004.
- ↑ Endresen 2016.
- ↑ Schwartz 2014.
- ↑ Venner 2016.
- ↑ Merdjanova 2013.
- ↑ "Dua Lipa sparks controversy with 'Greater Albania' map tweet". 2020-07-20. https://www.bbc.com/news/world-europe-53483451. Retrieved on 2020-07-20.
- ↑ Maričić, Slobodan (19 July 2020). "Dua Lipa, Kosovo i Srbija: O Eplu, granicama i tome ko je prvi došao" (in sr). https://www.bbc.com/serbian/lat/balkan-53473793. Retrieved on 20 July 2020.
- ↑ ۷۴.۰ ۷۴.۱ Milton, Josh (2020-07-20). "Absolutely nobody had 'Dua Lipa comes out as an Albanian nationalist' on their 2020 bingo cards, so everyone is confused". https://www.pinknews.co.uk/2020/07/20/dua-lipa-albanian-greater-albania-nationalism-flag-tweet/. Retrieved on 2020-07-20.
- ↑ Savitsky, Shane (2020-07-20). "Dua Lipa courts controversy with tweet backing Albanian nationalism". https://www.axios.com/dua-lipa-albanian-nationalism-kosovo-tweet-f2dbf0d3-f044-4f52-a147-cabd39df632c.html. Retrieved on 2020-07-20.
- ↑ Crowcroft, Orlando (2021-02-16). "I would vote to unify Albania and Kosovo, says election winner Kurti" (in en). https://www.euronews.com/2021/02/16/i-would-vote-to-unify-albania-and-kosovo-election-winner-albin-kurti-tells-euronews. Retrieved on 2021-02-18.
- ↑ Balkan Insight Poll Reveals Support for 'Greater Albania' , 17 November 2010
- ↑ "Early Warning Report: Kosovo – Report # 15". United Nations Development Programme. October–December 2006. p. 16. https://web.archive.org/web/20070604223316/http://www.kosovo.undp.org/repository/docs/EWR15FinalENG.pdf.
- ↑ Jelavich 1983.
- ↑ "Lëvizja Vetëvendosje". Lëvizja Vetëvendosje. https://www.webcitation.org/6EWUqT29J?url=http://vetevendosje.org/repository/docs/Programme_Politique_Version_Courte.pdf. Retrieved on 1 January 2013.
- ↑ "Aleanca Kuq e Zi". https://web.archive.org/web/20111017163330/http://www.aleancakuqezi.al/. Retrieved on 1 January 2013.
- ↑ Albania celebrates 100 years of independence, yet angers half its neighbors Associated Press, 28 November 2012.سانچہ:مردہ ربط
- ↑ "Macedonia: Authorities Allege Existence of New Albanian Rebel Group" (in en). https://www.rferl.org/a/1100499.html. Retrieved on 2020-02-17.
- ↑ "Population and Housing Census 2011". INSTAT (Albanian Institute of Statistics). https://web.archive.org/web/20170803171148/http://www.instat.gov.al/en/themes/population/publications/books/2012/main-results-of-population-and-housing-census-2011.aspx.
- ↑ CIA. "The World Factbook". https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/kosovo/. Retrieved on 27 July 2010.
- ↑ CIA. "The World Factbook". https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/kosovo/. Retrieved on 27 July 2010.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Macedonian Census (2002), Book 5 – Total population according to the Ethnic Affiliation, Mother Tongue and Religion Error in webarchive template: Check
|url=
value. Empty., The State Statistical Office, Skopje, 2002, p. 62. - ↑ "The World Factbook – Central Intelligence Agency". https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/north-macedonia/.
- ↑ Unrepresented Nations & Peoples Organization, Yearbook 1995 Page 41 By Mary Kate Simmons سانچہ:آئی ایس بی این
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Ramet 1997.
- ↑ Bugajski 1994.
- ↑ "Macedonia: Authorities Allege Existence of New Albanian Rebel Group". https://web.archive.org/web/20170712072345/https://www.rferl.org/a/1100499.html.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Meyer 2008.
- ↑ "The Cham Issue – Where to Now?". https://web.archive.org/web/20080626234836/http://www.da.mod.uk/colleges/csrc/document-listings/balkan/07%2801%29MV.pdf. Retrieved on 2008-02-22. "Despite the Cham-induced controversy, during a visit to Albania in mid-October 2004, Greek President Konstantinos Stephanopoulos stated at a news conference that the Cham issue did not exist for Greece and that claims for the restoration of property presented by both the Cham people and the Greek minority in Albania belonged to a past historical period which he considered closed. "I don't know if it is necessary to find a solution to the Cham issue, as in my opinion it does not need to be solved," he said. "There have been claims from both sides, but we should not return to these matters. The question of the Cham properties does not exist," he said. When speaking of claims from both sides, Stephanopoulos was referring (also) to the Greek claims over Northern Epirus, which include a considerable part of southern Albania."
- ↑ "The Cham Issue – Where to Now?". https://web.archive.org/web/20080626234836/http://www.da.mod.uk/colleges/csrc/document-listings/balkan/07%2801%29MV.pdf. Retrieved on 2008-02-22. "Cham demonstrators was enough to galvanise Greece into defensive mode. The country embarked upon a series of military and diplomatic initiatives, which suggested a fear of Pan-Albanian expansion towards north-western Greece. Serbian and Macedonian media reports were claiming that new Pan-Albanian organisations were planning to expand their operations into north-western Greece to include Meanwhile, Chameria in their plans for the unification of "all Albanian territories." international observers were concerned that Kosovo politicians might start speculating with the Cham issue. The report observed that the "notions of pan-Albanianism are far more layered and complex than the usual broad brush characterisations of ethnic Albanians simply bent on achieving a greater Albania or a greater Kosovo." Furthermore, the report stated that amongst Albanians, "violence in the cause of a greater Albania, or of any shift of borders, is neither politically popular nor morally justified."
- ↑ "Pan-Albanianism: How Big a Threat to Balkan Stability?, Europe Report N°153, 25 February 2004". https://web.archive.org/web/20070509145704/http://www.crisisgroup.org/home/index.cfm?l=1&id=2523.