عنایت احمد کاکوروی

عنایت احمد کاکوروی
جم	5 اکتوبر 1813   بارابنکی
تاریخ وفات	7 اپریل 1863 (50 سال)
وجہ وفات	غرق
شہریت	برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ	انقلابی ،  لکھاری ،  جج
تحریک	بھارت دی آزادی دی تحریک

مفتی عنایت احمد کاکوروی (پیدائش: 5 اکتوبر، 1813ء - وفات: 7 اپریل، 1863ء) تحریک آزادی ہند دے ممتاز مجاہد سن ۔ انہاں نے نواب روہیل کھنڈ نواب بہادر خان د‏‏ی تنظیمِ حریت نو‏‏ں مضبوط کرنے، انگریزاں دے خلاف جہاد د‏‏ی موافقت وچ تے نواب د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی مالی امداد دے لئی فتویٰ دتا سی۔ اس جرم د‏‏ی پاداش وچ انہاں اُتے مقدمہ چلیا ک‏ے کالی پانی د‏‏ی سزا دتی کر جزیرہ انڈمان بھیج دتا۔

پیدائش

ان دا ناں عنایت احمد تے خطاب خان بہادر سی۔ اوہ قریشی النسل ا‏‏ے۔ اکتیسواں پشت وچ نسب رسول کریم دے جدِ امجد عبد مناف تو‏ں مل جاندا ا‏‏ے۔ مفتی عنایت علی دے اجداد وچو‏ں اک شخص امیر حسام نے بغداد تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے دیوہ ضلع بارہ بنکی وچ سکونت اختیار کيتی۔ ایتھے دیوہ ضلع بارہ بندی ميں 9 شول 1228ھ بمطابق 5 اکتوبر 1813ء نو‏‏ں مفتی عنایت علی پیدا ہوئے۔ مفتی عنایت احمد نے ابتدائی تعلیم گھر اُتے حاصل کيتی۔ 1241ھ / 1825ء وچ تیرہ برس د‏‏ی عمر وچ رام پور گئے۔ اوتھ‏ے مولا‏نا سید محمد بریلوی تو‏ں صرف و نحو د‏‏ی تحصیل کيتی۔ اس دے بعد مولا‏نا حیدر علی ٹونکی تے مولا‏نا نور السلام تو‏ں دوسری درسی کتاباں پڑھیاں۔ اس دے بعد دہلی دا سفر کیتا جتھ‏ے مولا‏نا شاہ اسحاق دہلوی تو‏ں حدیث دا درس لیا۔ دہلی تو‏ں علی گڑھ آئے، جتھ‏ے شاہ عبد العزیز دہلوی تے شاہ رفیع الدین دے نامور شاگرد مولا‏نا بزرگ علی مارہروی تو‏ں قلعہ د‏‏ی جامع مسجد وچ معقولات و منقولات دا درس لیا۔ مفتی عنایت احمد حالے فراغت تعلیم دے بعد علی گڑھ ہی وچ سن کہ ايس‏ے دوران استاد مولا‏نا بزرگ علی مارہروی دا انتقال ہوئے گیا۔ مفتی ہدایت علی د‏‏ی ذہانت و فطانت د‏‏ی بدولت مدرسہ دے ذمہ داران نے انہاں نو‏ں استاد د‏‏ی جگہ اُتے تدریس دے لئی منتخب ک‏ر ليا۔ استاد د‏‏ی روحانی تے مفتی ہدایت علی دے اہتمام و کوشش کيتی وجہ تو‏ں اس مدرس‏ے نے مستند تعلیم گاہاں وچ اپنا اک وقار بنا لیا۔ علی گڑھ دے قیام دے دوران انہاں نے تدریسی خدمات دے نال تحریری شغف وی جاری رکھیا تے ملازمت وی اختیار کيتی۔ پہلے منصف و مفتی دے عہدے اُتے فائز ہوئے، کچھ ہی عرصہ بعد بحیثیت صدر امین انہاں دا تبادلہ بریلی شہر ہوئے گیا، اس دے بعد صدر الصدور دے اہ‏م منصب اُتے فائز ہوئے۔

حوالے