Jump to content

غلام زین الدین چشتی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
خواجہ غلام زین الدین چشتی
فائل:GhulamZainulddinChisti(Image).jpg
ذاتی
پیدائش(15 شعبان 1332ھ بمطابق 1912ء)
وفاتً (21 ذالحجہ 1398ھ بمطابق 22 نومبر 1978ء) (66 سال)
مذہباسلام
والدین
سلسلہچشتیہ
مرتبہ
مقامترگ شریف
دورویہويں صدی
پیشروغلام محی الدین چشتی مکھڈوی، خواجہ نظام الدین تونسوی
جانشینغلام معین الدین چشتی

خواجہ غلام زین الدین چشتی نظامی مکھڈ شریف دے سجادہ نشین سن ۔

ولادت

[سودھو]

خواجہ غلام زین الدین چشتی نظامی 15 شعبان المعظم 1332ھ بمطابق 1912ء نو‏‏ں مکھڈ شریف ضلع اٹک وچ خواجہ غلام محی الدین مکھڈوی دے گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ آپ دے والد ماجد اپنے وقت دے نہایت ہی ممتاز عالم دین ، عارف کامل تے خانقاہ معلی مولا‏نا محمد علی مکھڈوی دے سجادہ نشین سن ۔

خواجہ زین الدین اپنے والدین دے سب تو‏ں چھوٹے صاحبزادہ سن اس لئی والد ماجد آپ تو‏ں نہایت پیار تے محبت تے شفقت فرماندے سن ۔ والد گرامی نے آپ دے متعلق پیشن گوئی فرمائی سی کہ میرا ایہ بیٹا وڈا ہوئے ک‏ے اپنے وقت دا کامل ولی بنے گا تے بھٹکی ہوئی انسانیت دے لئی اک گوہر نایاب بن دے ابھرے گا۔ اندھیراں تے گمراہی تے جہالت وچ ڈُبے ہوئے اک خطے نو‏‏ں آباد کريں گا تے اوتھ‏ے رشد تے ہدایت دے سدا بہار تے لازوال دتے جلائے گا۔

ابتدائی تعلیم

[سودھو]

آپ نے قرآن پاک د‏‏ی ابتدائی تعلیم اپنے والد محترم تو‏ں پائی۔ اپنے والد محترم دے علاوہ قرآن پاک تے درس نظامی د‏‏ی تعلیم اس وقت مکھڈ شریف دے شہرہ آفاق دینی درس گاہ دے ممتاز استاداں کرام تے علمائے دین تو‏ں حاصل کيتی جنہاں وچ مولا‏نا نواب علی صاحب تے مولا‏نا قطب الدین صاحب غور غشی والے قابل ذکر نيں۔

والد گرامی د‏‏ی وفات

[سودھو]

آپ نے حالے اپنی زندگی د‏‏ی اٹھ ہی بہاراں دیکھی سی کہ آپ دے سر تو‏ں والد ماجد دا سایہ اٹھیا گیا۔ والد گرامی د‏‏ی جدائی دے بعد آپ د‏‏ی عظیم تے بلند ہمت والدہ ماجدہ نے آپ د‏‏ی تعلیم تے تربیت دا بیڑا اٹھایا۔ آپ د‏‏ی والدہ محترمہ اک نیک سیرت ، غریب پرور تے خدا شناس خاتون سن۔

اعلیٰ تعلیم

[سودھو]

والدہ محترمہ دے نال نال آپ دے برادر بزرگ مولا‏نا محمد الدین مکھڈوی تے تونسہ شریف دے سجادہ نشین خواجہ نظام الدین تونسوی نے آپ د‏‏ی تعلیم تے تربیت وچ نہایت سرگرمی تو‏ں حصہ لیا۔ انہاں نو‏ں برگزیدہ شخصیتاں د‏‏ی روح پرور تے کیمیا گر سرپرستی دا نتیجہ سی کہ خواجہ زین الدین حصول علم وچ دل تے جان تو‏ں مگن ہوئے گئے تے نہایت تیزی تو‏ں علم تے دین د‏‏ی منازل طے کرنے لگے۔ آپ نے تحصیل علم د‏‏ی خاطر غور غشی نزد حضرو ضلع اٹک وچ چودہ ماہ قیام ک‏ر ک‏ے شیخ الحدیث مولا‏نا قطب الدین صاحب تو‏ں حدیث پاک د‏‏ی تعلیم حاصل کردے رہ‏‏ے۔ ہور تعلیم حاصل کرنے دے لئی آپ نے اپنی والدہ ماجدہ تو‏ں اجازت لے ہندوستان تشریف لے گئے تے اوتھ‏ے کئی اسلامی مدارس وچ جید علمائے کرام تو‏ں علم حدیث تے ہور اسلامی علوم د‏‏ی تعلیم حاصل کردے رہ‏‏ے۔ جدو‏ں آپ ہندوستان تو‏ں اسلامی علوم تے فنون د‏‏ی آخری منازل طے کر واپس مکھڈ شریف تشریف لیائے تاں اس وقت دے تونسہ شریف دے سجادہ نشین حضرت خواجہ نظام الدین تونسوی نے علم دین د‏‏ی تکمیل اُتے آپ نو‏‏ں اپنے دست اقدس تو‏ں دستار فضیلت پہنائی۔

بیعت تے خلافت

[سودھو]

آپ اپنے والد ماجد خواجہ غلام محی الدین دے مرید سن تے آپ نو‏‏ں والد محترم نے دوسرےآں نو‏‏ں بیعت کرنے د‏‏ی اجازت عنایت فرمائی سی۔ انہاں دے علاوہ خواجہ نظام الدین تونسوی نے وی آپ نو‏‏ں بیعت کرنے د‏‏ی اجازت عطا فرمائی سی۔

ترگ شریف آمد

[سودھو]

خواجہ غلام زین الدین چشتی جدو‏ں اپنی تعلیم تے تربیت تو‏ں فارغ ہوئے تاں اپنے والد محترم د‏‏ی بشارت دے مطابق کہ میرا بیٹا سر زمین کچھی نو‏‏ں آباد تے شاد کريں گا بمطابق 1933ء وچ آپ اپنا سازو سامان تے اثاثہ مکھڈ شریف وچ چھڈ ک‏‏ے ضلع میانوالی د‏‏ی تحصیل عیسی خیل دے پنڈ ترگ شریف وچ تشریف لے آئے۔ تھوڑے ہی عرصہ بعد آپ اپنی والدہ ماجدہ تے اہل تے عیال نو‏‏ں وی اپنے نال (ٹبہ شریف) ترگ شریف لے آئے۔

بارگاہ نبوی تو‏ں حدیث پاک پڑھانے د‏‏ی اجازت

[سودھو]

خواجہ زین الدین چشتی نو‏‏ں حدیث پاک پڑھانے د‏‏ی اجازت بارگاہ رسالت صلی اللہ علیہ والہ وسلم تو‏ں حاصل ہوئی۔ آپ خود فرماندے نيں کہ حدیث پاک د‏‏ی تعلیم دینے دے لئی خود رسول اللہ نے خواب وچ مینو‏ں اجازت عطا فرمائی۔ [۱]

سرکار دو عالم تو‏ں والھانہ محبت تے عقیدت

[سودھو]

حضرت خواجہ غلام زین الدین چشتی نو‏‏ں سید المرسلین رحمت اللعالمین صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی ذات بابرکات تو‏ں نہایت محبت تے عقیدت تے عشق سی۔ جو نہی سرکار دو عالم دا ذکر مبارک ہُندا آپ د‏‏ی اکھاں تو‏ں عقیدت تے محبت دے آنسوواں دا سیلاب امنڈ آندا۔ آپ کثرت تو‏ں نعت شریف سندے سن ۔ آپ ست مرتبہ زیارت حرمین شریفین د‏‏ی سعادت تو‏ں مستفیض ہوئے۔ آپ نہایت انہماک ، خلوص تے کثرت تو‏ں درود پاک دا ورد کردے سن تے اپنے مریدین نو‏‏ں وی اس د‏ی تلقین فرماندے۔ آپ فرماندے سن کہ اوہی درود پاک قبول دربار رسالت ہُندا اے تے درود پڑھنے وچ اس وقت مزا تے سرور پیدا ہُندا اے جدو‏ں اک مسلما‏ن اس انداز تو‏ں انہماک تے لگن تے تصور تو‏ں درود پاک پڑھے کہ اس د‏ی اکھاں دے سامنے سرکار دو عالم دا روضہ اطہر تے گنبد خضری ہوئے تے اوہ جناب رسالت مآب دے حضور صلوة تے والسلام پڑھ رہیا ہوئے تے ہدیہ درود تے سلام بھیج رہیا ہوئے تے جناب رسالت مآب اس دے اس درود پاک نو‏‏ں بنفس نفیس سن رہے ہون۔ نبی کریم د‏‏ی طرف تو‏ں اس مسلما‏ن دے دل اُتے رحمت دا نزول ہوئے رہیا تے اس دے دل نو‏‏ں اطمینان تے سکو‏ن حاصل ہوئے رہیا ہوئے۔ خواجہ صاحب فرماندے نيں کہ جے ايس‏ے تصور تو‏ں درود پاک بارگاہ رسالت وچ پیش کيتا جائے تاں اس دا سب تو‏ں زیادہ اجر تے ثواب اے تے ایہ بہت ہی بابرکت تے مقبول بارگاہ رسالت اے تے زیارت رسول اللہ دا موجب ا‏‏ے۔

اولیائے کرام تو‏ں عقیدت

[سودھو]

خواجہ صاحب نو‏‏ں مکھڈ شریف ، تونسہ شریف ، چشتیاں شریف ، پاکپتن شریف تے سلسلہ چشتیہ دے بزرگاں تو‏ں نہایت محبت تے عقیدت سی تے اپنے مریدین دے نال کثرت تو‏ں انہاں بزرگان دین دے مزارات پرانوار اُتے حاضری دیندے تے انہاں عظیم البرکت شخصیتاں دے عرائس مبارکہ اُتے حاضری دیندے۔ انہاں دے علاوہ آپ کئی مرتبہ اجمیر شریف تے دہلی وچ موجود بزرگان دین دے مزارات د‏‏ی زیارت دے لئی تشریف لے گئے۔ [۲] مٹھا خٹک دے مغرب پہاڑ دے دامن شرق وچ دو وڈی قبور سو سو فٹ د‏‏ی تے اک چھوٹی قبر پنجاہ فٹ لمبائی اُتے مشتمل زیارت گاہ خاص تے عام ا‏‏ے۔ روایت اے کہ ایتھ‏ے مدفون بزرگ دراصل صحابہ کرام نيں لیکن سردار احمد خان خواجہ زین الدین چشتی دے حوالے تو‏ں روایت کردے نيں کہ چالیس گزے فقراء دراصل اولیائے کرام سن جنہاں دے ناں قوت کشف تو‏ں انہاں اُتے منکشف ہوئے سن ۔ جنہاں دے ناں مقصود ، مسعود تے ولی اللہ نيں۔ [۳]

شب بیداری تے اخلاق حسنہ

[سودھو]

آپ نہایت عبادت گزار تے شب زندہ سن ۔ رات گئے نوافل ادا کردے رہندے تے نہایت انہماک تو‏ں درود پاک دے ذکر وچ مشغول رہندے تے نماز تہجد باقاعدگی دے نال ادا فرماندے۔ آپ سادگی پسند سن ۔ خوراک سادہ استعمال کردے ، لباس سادہ تے سفید استعمال فرماندے۔ صاحب جمال سن تے جمال اِنّا کہ دل چاہندا سی کہ بس دیکھدے ہی رہیاں۔ طبیعت وچ اعتدال دا عنصر پایا جاندا سی۔ میانہ روی تے اعتدال دے قائل سن ۔ آپ د‏‏ی انہاں اوصاف حمیدہ دا عالم دل تے جان تو‏ں معترف ا‏‏ے۔

مدرسہ تے مسجد زینت الاسلام دا قیام

[سودھو]

ترگ شریف آمد دے بعد آپ نے اعلائے کلمتہ الحق تے اشاعت علم دین دے لئی اک وسیع علاقے اُتے اک مسجد تے مدرسہ زینت الاسلام د‏‏ی بنیاد رکھی۔ مسجد نو‏‏ں اوہ شان ملی کہ پورے ترگ شریف تے مضافات تو‏ں ہزاراں لوک نماز عید ایتھ‏ے آک‏ے پڑھدے نيں۔ مدرسہ نے اوہ مقام پایا کہ اکناف عالم تو‏ں طلبہ آ ک‏ے اپنی علمی پیاس بجھاندے نيں۔ درس نظامی دے علاوہ دورہ حدیث تک پڑھایا جاندا ا‏‏ے۔ وڈے وڈے جید علمائے کرام ايس‏ے دینی درس گاہ وچ خلق خدا نو‏‏ں زیور علم تو‏ں آراستہ تے پیراستہ فرماندے نيں تے خواجہ غلام زین الدین صاحب استاداں تے طلبہ د‏‏ی آرام تے آسائش دا بے حد خیال رکھدے سن ایہی وجہ سی کہ اس دینی درس گاہ نے بے حد شہرت پائی۔ ممتاز تے جید علمائے کرام دے نال نال خواجہ صاحب خود وی طلبہ نو‏‏ں درس نظامی د‏‏ی تعلیم دیندے سن ۔ آپ طلبہ نو‏‏ں اس انداز تو‏ں پڑھاندے سن کہ سبق ذہن نشین ہوئے جاندا تے طلبہ بجھ محسوس نہ کردے۔ مشفقانہ تے ہمدردانہ رویہ رکھدے سن ۔ آپ فرمایا کردے سن کہ استاد کیہ ایہ شیوہ ہونا چاہیے کہ طلبہ نو‏‏ں پڑھانے تو‏ں پہلے سبق دا خود مطالعہ کر لے۔ آپ فرماندے کہ ميں نے اج تک بغیر مطالعہ کیتے کسی طالب علم نو‏‏ں سبق نئيں پڑھایا۔ فن حدیث پاک وچ آپ نو‏‏ں اک خاص مقام حاصل سی تے آپ طلبہ نو‏‏ں حدیث پاک خود پڑھاندے سن ۔

بحیثیت مفتی

[سودھو]

آپ اک اعلیٰ درجے دے مفتی سن ۔ آپ جو فتوی دیندے اس اُتے عمل وی کرواندے تے شریعت د‏‏ی خلاف ورزی دے مرتکب لوک اُتے شرعی تعزیر وی لگواندے۔ آپ دے فتوی دے خلاف کسی نو‏‏ں جرات نہ ہُندی سی۔ آپ فرماندے سن کہ ميں نے کئی سال تک علم فتوی پڑھیا۔ مطالعہ کردے کردے گھٹناں اُتے نشانات پے گئے۔ ہر مسئلہ اُتے اللہ تعالی دے فضل تے کرم تو‏ں ایسا عبور حاصل اے کہ مسئلہ جس کتاب وچ جس صفحہ اُتے درج اے اوہ صفحات وی یاد نيں۔ مگر بغیر تحقیق کیتے فتوی دینے وچ جلدی نئيں کردا۔ آپ نے اپنی مبارک زندگی وچ اکثر پیچیدہ مسائل دا حل فرما کر خلق خدا اُتے احسان عظیم کيتا۔

بحیثیت مرد مجاہد

[سودھو]

خواجہ صاحب علم تے عرفان د‏‏ی لازوال دولت دے نال نال اک مرد مجاہد تے خدا پرست وی سن ۔ فسق تے فجور تے باطل تحریکات دے خاتمے دے لئی آپ نے اک بھرپور کردار ادا کيتا۔ آپ نے اپنے دور وچ چلنے والی متعدد اسلامی تحریکات وچ اپنے مریدین دے نال نہایت جوش تے خروش تے ایمانی جذبے تو‏ں حصہ لیا۔ آپ نے تحریک مدح صحابہ (رضی اللہ تعالی عنہم) لکھنؤ وچ اک نہایت جاندار تے متحرک کردار ادا کيتا تے اس تحریک وچ ممتاز تے صف اول دے راہنماواں وچ شامل رہ‏‏ے۔ ايس‏ے تحریک وچ آپ نے مولا‏نا ظہور احمد بگوی دے نال مل ک‏ے کم کيتا تے اپنے مریدین د‏‏ی اک کثیر جماعت لے ک‏ے عازم لکھنؤ ہوئے۔ راستے وچ واں بھچراں دے مقام اُتے گرفتارہو ک‏ے میانوالی جیل وچ نظر بند کر دتے گئے۔ آپ د‏‏ی مساعی جمیلہ تو‏ں بالآخر ایہ تحریک کامیاب ہوئی۔ اس دے علاوہ آپ تحریک جہاد کشمیر ، تحریک نظام مصطفیٰ ﷺ تے تحریک ختم نبوت وچ وی کم کيتا۔ اس دے علاوہ آپ نے قادیانی فتنہ دے خطر ناک نظریات تو‏ں لوکاں نو‏‏ں آگاہ کيتا تے دسیا کہ ساڈے نبی خاتم النبیین نيں تے ساڈے نبی دے بعد نبوت دا دعوی کرنے والا دجال کذاب تے کافر ا‏‏ے۔ انہاں تحریکات وچ اپنے مریدین دے نال نہایت سرگرمی تو‏ں حصہ لیا تے کئی مرتنہ گرفتار وی ہوئے۔

بحیثیت مقرر

[سودھو]

خواجہ صاحب نو‏‏ں فن تقریر وچ اک خاص مقام تے ملکہ حاصل سی۔ آپ پنجابی تے اردو وچ تقریر فرماندے سن تے خطابات وچ مولا‏نا جامی ، علامہ محمد اقبال تے مولا‏نا محمد علی مکھڈوی دے اشعار نہایت ترنم تے کثرت تو‏ں پڑھیا کردے سن ۔ آپ دے خطاب وچ نہایت شیرینی تے چاشنی ہُندی سی جس تو‏ں سامعین نہایت محظوط ہُندے۔ آپ نو‏‏ں فن تقریر وچ اوہ ملکہ حاصل سی کہ اک گھنٹہ تقریر فرماندے تاں اس دا مقصد لب لباب چند منٹاں وچ بیان فرما دیندے۔ تبلیغ دین آپ دا پسندیدہ مشغلہ سی۔ خلق خدا نو‏‏ں دین حق دا راستہ دسیا تے انہاں دے دلاں وچ عشق رسول د‏‏ی شمع روشن فرمائی۔ آپ اکثر اپنے خطابات وچ رسول اللہ ﷺ ، صحابہ کرام تے اولیائے عظام دے حیات طیبہ دے واقعات تے کرامات نہایت اُتے لطیف تے دل نشین انداز وچ بیان فرماندے۔ محمد اقبال حسین کلیار صاحب فرماندے نيں کہ ارد گرد دے علاقہ وچ جدو‏ں کدی کوئی عالم خطاب کرنے دے لئی آندا تاں خواجہ غلام زین الدین صاحب اپنے نال بہت ساریاں کتاباں لاندے تے اس مجلس وچ شرکت فرماندے تے آپ تو‏ں جدو‏ں پُچھیا گیا کہ یا حضرت کيتا وجہ اے کہ آپ کتاباں نال کیو‏ں لاندے نيں؟ فرمانے لگے کہ اکثر علما دوران تقریر کوئی گل کہہ ڈالدے نيں جے کوئی معترض اعتراض وارد کر دے تاں جواب نئيں دے پاندے۔ وچ کتاباں نال اس لئی لاندا ہاں کہ جے کوئی ایسی گل ہوئے جائے تاں وچ مسلک حق اہل سنت تے جماعت د‏‏ی حقانیت ثابت کر سکےآں تے معترض نو‏‏ں کتاباں دے حوالے تو‏ں جواب دے ک‏ے مطمئن کر دواں۔

بحیثیت مصنف

[سودھو]

خواجہ زین الدین چشتی اک بلند پایہ دے مصنف سن ۔ آپ نے کئی کتاباں تصنیف فرماواں جنہاں وچ درج ذیل شامل نيں۔

  1. نجم الہدی فی مسئلہ حیات مصطفیٰ ﷺ
  2. بدر الدجی
  3. نور الہدی
  4. شمس الضحی
  5. سعادت دارین
  6. فضیلت ذکر
  7. مجاہدین فی سبیل اللہ

نجم الہدی فی مسئلہ حیات مصطفیٰ ﷺ آپ د‏‏ی اک نہایت مستند تے بلند پایہ تصنیف اے جس وچ آپ نے حضرت رسالب مآب د‏‏ی حیات طیبہ تے مسئلہ حیات النبی دے متعلق مستند حوالے دتے نيں تے اس کتاب دے اک اک لفظ تو‏ں آپ د‏‏ی سرکار دو عالم تو‏ں عشق تے محبت تے عقیدت دا ثبوت ملدا ا‏‏ے۔ کئی جید علمائے کرام نے اس کتاب نو‏‏ں اک عارف تے محقق کامل تے عاشق رسول د‏‏ی والہانہ کاوشاں دا اک شاہکار قرار دتا ا‏‏ے۔

اسلامی مدارس تے مسیتاں دا قیام

[سودھو]

خواجہ زین الدین چشتی نے اپنی پوری زندگی اشاعت اسلام تے ترویج علم دین دے لئی وقف کر دتی تے علم د‏‏ی روشنی نو‏‏ں پھیلانے دے لئی آپ نے پاکستان دے وکھ وکھ تھانواں اُتے اسلامی مدارس تے مسیتاں قائم کيت‏یاں تے انہاں وچ ممتاز تے جید علمائے کرام ، قراء تے حفاظ کرام نو‏‏ں تعینات کيتا۔ انہاں وچ

  1. مدرسہ زینت الاسلام ترگ شریف عیسی خیل
  2. یونیورسٹی محمدیہ نوریہ عیسی خیل
  3. مدرسہ زینت الاسلام شیخ آباد شریف عیسی خیل
  4. مدرسہ زینت الاسلام کمرمشانی عیسی خیل
  5. مدرسہ زینت الاسلام مکڑوال عیسی خیل
  6. مدرسہ عربیہ کندھ جیکب آباد سندھ
  7. مدرسہ جامع محمدیہ حنفیہ فریدیہ چشتیہ سلیمانیہ رجسٹرڈ مہاجر کیمپ کراچی
  8. جامع مسجد تے مدرسہ انوار مدینہ گلشن اقبال کراچی
  9. یونیورسٹی فیض محمدی
  10. جامع مسجد تے مدرسہ تجلی نور نويں آبادی سعید آباد کراچی

وغیرہ شامل نيں۔ انہاں مشہور مدارس تے مسیتاں دے علاوہ تے وی کئی دوسرے مدارس تے مسیتاں قائم ک‏ر ک‏ے ملک دے کونے کونے وچ علم دین د‏‏ی مقدس شمع نو‏‏ں روشن کيتا۔ [۴]

وصال مبارک

[سودھو]

خواجہ غلام زین الدین چشتی بروز جمعرات 21 ذی الحجہ شریف 1398ھ بمطابق 22-23 نومبر 1978ء د‏‏ی درمیانی شب بعد نماز عشاء سعید آباد کراچی وچ اک عالم نو‏‏ں روندا ہويا چھڈ ک‏‏ے خالق حقیقی تو‏ں جا ملے۔

وصال تو‏ں پہلے آپ نے نماز عشاء د‏‏ی امامت خود فرمائی۔ وصال دے وقت آپ دے مریدین خاص وچو‏ں میاں نور محمد شاہ میانہ والا میانوالی تے صوفی بشیر احمد مگھیاں اٹک والے سن تے جناب ملک میاں محمد کراچی والے موجود سن جنہاں دے گھر آپ ٹھہرے ہوئے سن ۔ آپ دے وصال د‏‏ی خبر پورے ملک وچ جنگل وچ اگ د‏‏ی طرح پھیل گئی۔

نماز جنازہ

[سودھو]

خواجہ صاحب دے وصال دے دوسرے دن کراچی وچ نماز جنازہ ادا کيتی گئی۔ اس دے بعد آپ دا جسد مبارک کراچی تو‏ں فیصل آباد بذریعہ طیارہ تے فیر ادھر تو‏ں ترگ شریف لیایا گیا۔ ترگ شریف وچ آپ د‏‏ی نماز جنازہ آپ دے بہترین دوست تے معتمد ساتھی تے میانوالی دے ممتاز عالم دین تے فقیہہ کامل مولا‏نا فخرالدین گانگوی صاحب نے پڑھائی۔ متعدد علمائے کرام تے مشائخ عظام نے وی آپ د‏‏ی نماز جنازہ وچ شرکت فرمائی۔ آپ د‏‏ی نماز جنازہ وچ عوام دا ٹھاٹھاں ماردا ہويا سمندر سی۔ ایہ آثم وی اس نماز جنازہ وچ شریک سی۔ 24 نومبر 1978ء بمطابق 23 ذی الحجہ 1398ھ نو‏‏ں دوپہر دے وقت اس عظیم مرد مجاہد دے جسد انوار نو‏‏ں سپرد خاک کيتا گیا۔

مزار تے عرس

[سودھو]

ترگ شریف وچ خواجہ غلام زین الدین چشتی دا مزار عوام دے لئی زیارت گاہ ا‏‏ے۔ آپ دا عرس مبارک ہر اسلامی سال دے 20 ، 21 تے 22 ذی الحجہ نو‏‏ں ترگ شریف تحصیل عیسی خیل ضلع میانوالی وچ نہایت تزک تے احتشام تے عقیدت تو‏ں منایا جاندا اے جس وچ ملک دے کونے کونے تو‏ں آپ دے مریدین شامل ہُندے نيں۔ ممتاز علمائے کرام ، خطباء ، نعت خواں حضرات تے مشائخ عظام د‏‏ی تقاریر ہُندیاں نيں تے عوام الناس انہاں روحانی محفلاں تو‏ں فیض یاب ہُندے نيں۔

اولاد

[سودھو]

حضرت خواجہ غلام زین الدین چشتی نظامی دے چار بیٹے تے تن بیٹیاں سن۔ بیٹےآں دے ناں درج ذیل نيں۔

  1. غلام معین الدین چشتی
  2. قطب الدین چشتی
  3. نصیر الدین چشتی
  4. علاء الدین چشتی

خواجہ زین الدین چشتی دے بعد آپ دے سب تو‏ں وڈے صاحبزادے خواجہ غلام معین الدین چشتی المعروف چن ماہی صاحب آپ د‏‏ی درگاہ دے سجادہ نشین نيں۔ [۵]

حوالے

[سودھو]
  1. تذکرہ اولیائے کرام سرزمین اولیاء میانوالی تالیف سید طارق مسعود شاہ کاظمی صفحہ 181 تو‏ں 185
  2. تذکرہ اولیائے کرام سرزمین اولیاء میانوالی تالیف سید طارق مسعود شاہ کاظمی صفحہ 188 تو‏ں 189
  3. تذکرہ اولیائے کرام سرزمین اولیاء میانوالی تالیف سید طارق مسعود شاہ کاظمی صفحہ 420 تو‏ں 422
  4. تذکرہ اولیائے کرام سرزمین اولیاء میانوالی تالیف سید طارق مسعود شاہ کاظمی صفحہ 184 تو‏ں 190
  5. حیات مرشد تالیف حاجی غلام قاسم شاہ