قسیم الحق گیاوی
سید قسیم الحق گیاوی | |
---|---|
جم | سنہ 1942 |
تاریخ وفات | 11 ستمبر 1982 (39–40 سال)
|
قومیت | برطانوی ھند بھارت |
عرفیت | قسیم الحق قسیم گیاوی، قسیم گیاوی |
عملی زندگی | |
پیشہ | حافظ (قرآن) ، قاری ، شاعر ، نثر نگار ، لکھاری |
باب ادب | |
ترمیم |
سید قسیم الحق گیاوی (۱۹۴۲ء - ۱۹۸۲ء) اک ہندوستانی حافظ، قاری، نثر نگار، مصنف تے وکھ وکھ اصنافِ سخن نال تعلق رکھنے والے شاعر سن ۔
تعلیمی و تدریسی زندگی
[سودھو]قسیم ۱۳۶۰ھ بہ مطابق ۱۹۴۲ء نوں شہر گیا وچ اپنے نانا سید خیر الدین گیاوی دے ایتھے پیدا ہوئے۔[۱] انہاں دے والد سید نسیم الحق گیاوی اک طبیب سن تے آبائی وطن سورج گڑھ، ضلع مونگیر سی، تاریخی ناں "سید محمد اقبال غنی" سی، جس توں جم تریخ ۱۳۶۰ھ نکلدی اے۔[۱] مڈھلی سِکھیا اپنے نانا سید خیر الدین گیاوی دے پاس ہی گیا وچ حاصل کيتی[۱] تے نو سال دی عمر وچ چھ ماہ دی قلیل مدت وچ حفظ قرآن دی دولت توں مالا مال ہوگئے سن ۔[۲] ابتدائی فارسی و عربی دی چند کتاباں پڑھی سی کہ آبائی وطن سورج گڑھ منتقل ہوگئے تے اوتھے سید محمد یوشع حسینی دی بدولت انگریزی تعلیم شروع ہوئی، فیر ہائی اسکول تک پہنچ کے علالت دی وجہ توں تعلیمی سلسلہ منقطع ہوگیا۔[۱] فیر مدرسہ قاسمیہ اسلامیہ گیا آگئے تے اپنے وڈے ماموں قاری فخر الدین گیاوی دے زیر سر پرستی از سر نو مذہبی تعلیم شروع کی، دورِ قرآن، مشقِ قراءت، تے فیر عربی تعلیم دی طرف متوجہ ہوئے؛ مگر اس دی تکمیݪ نہ ہوسکی۔[۱] ۱۳۷۶ھ وچ مدرسہ قاسمیہ اسلامیہ گیا وچ بحیثیت محرر تقرر ہوگیا، دو سال دے بعد فیر تعلیمی شوق پیدا ہويا تاں دار العلوم دیوبند پہنچ کے حفظ الرحمن پرتاب گڑھی تے عتیق احمد دیوبندی جداں قراء توں قراءت حفص پڑھ کر گیا واپس آئے تے دوبارہ مدرسہ قاسمیہ وچ بحیثیت مدرسِ شعبۂ تجوید و قراءت و ناظمِ کتب خانہ تقرر عمل وچ آیا۔[۱] مدرسہ قاسمیہ دے علاوہ مدرسہ تعلیم القرآن رانی گنج تے مدرسہ محمودیہ شیرگھاٹی وچ وی تدریسی خدمات انجام دتیاں۔[۲]
شاعری و نثر نگاری
[سودھو]قسیم نے بچپن ہی توں شاعری شروع کر دتی سی، بسمل سنسہاروی و قمر مرادآبادی انہاں دے اساتذۂ سخن سن،[۱] انھاں نے شاعری دے تقریباً سبھی اصناف وچ طبع آزمائی کی؛ مگر غزل گوئی انہاں دا بنیادی میدان رہیا۔[۲] ہور اوہ اک نعت گو شاعر وی سن، ”جام عرفاں“ دے ناں توں انہاں دا نعتیہ مجموعۂ کلام شائع ہويا سی۔[۲] نثر نگاری وی انہاں دا خاص میدان رہیا، ”قسیم سورج گڑھوی“ دے ناں توں وی مزاحیہ و طنزیہ مضامین لکھدے رہے سن ۔[۳] انہاں دی لکھی کہانیاں ”کھلونا“ دہلی تے ”پھلواری“ دہلی وچ شائع ہويا کردی سی، ايسے طرح افسانے تے دینی مضامین وی لکھدے سن ۔[۱]
قلمی خدمات
[سودھو]قسیم دے چالیس سالہ مختصر زندگی وچ اک نثری مجموعہ تے پنج شعری مجموعے شائع ہوئے، جو تھلے لکھے نيں:[۴][۲][۳]
- جامِ عرفاں (نعتیہ مجموعۂ کلام)
- نقشِ اول (۱۹۶۷ء)
- نقشِ ثانی (۱۹۷۰ء)
- نقش و نغمہ (۱۹۷۵ء)
- نقشِ نامعتبر (۱۹۷۸ء)
- بیچارگانِ گیا (نثری مجموعہ)
- نذرِ عقیدت (فخر گیاوی دی شعری مجموعہ دی ترتیب)
- درس حیات (فخر گیاوی دی تصنیف کيتی ترتیب)
وفات
[سودھو]قسیم 9[۵] یا ۱۱ ستمبر[۲] ۱۹۸۲ء[۶][۴] نوں محض عمر دے چالیسويں پڑاؤ اُتے پہنچ کے ٹرین توں پیر پھنسلنے دی وجہ توں حادثہ دا شکار ہو کے راہی ملک بقا ہوئے[۲] تے کریم گنج قبرستان، گیا وچ مدفون ہوئے۔[۵]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ ۱.۴ ۱.۵ ۱.۶ ۱.۷ حکیم سید احمد اللہ ندوی پروفیسر (1968ء). "قسیم گیاوی", تذکرہ مسلم شعرائے بہار (حصہ چہارم), پہلا (in ur), کراچی: انٹرنیشنل پریس, 23-27.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ ۲.۴ ۲.۵ ۲.۶ سید فردالحسن فرد. "قسیم الحق گیاوی", بے چارے لوک: تحقیقی مقالے, 2015ء (in ur), پٹنہ: ارم پبلشنگ ہاؤس, 191-196.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ڈاکٹر قمر اعظم ہاشمی. "قسیم الحق گیاوی", بہار دے نظم نگار شاعر, 1979ء (in ur), پٹنہ: بہار اردو اکادمی, 395-397.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ڈاکٹر سید شاہد اقبال (2000ء). "154-قسیم گیاوی، سید قسیم الحق", وفیات مشاہیر بہار )1947ء توں 1999ء تک دا اشاریہ(, پہلا (in ur), دریا گنج، نويں دہلی: اپلائیڈ پبلیکیشنز پرائیویٹ لمٹیڈ, 41.
- ↑ "قسیم الحق گیاوی مرحوم", مصحفِ تریخ, 2008ء (in ur), پٹنہ: ارم پبلشنگ ہاؤس, 54.
- Pages with non-numeric formatnum arguments
- 1942 دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1982 دیاں موتاں
- 11 ستمبر دیاں موتاں
- صفحات تستخدم قالب:صندوق معلومات كاتب مع وسائط غير معروفة
- ۱۹۴۲ دے جم
- ۱۹۸۲ دیاں موتاں
- بہار دیاں ادبی شخصیتاں
- بہار (بھارت) دے شاعر
- بہاری شخصیتاں
- بہار (بھارت) دیاں شخصیتاں
- ضلع گیا دیاں شخصیتاں
- گیا، بھارت دیاں شخصیتاں