قلعہ سوبھا سنگھ

قلعہ سوبھا سنگھ (Qila Sobha Singh)، پنجاب، پاکستان دے ضلع نارووال وچ واقع اک قصبہ اے۔ ایہ 60 '16°32 جانبِ شمال، 0'46°74 جانبِ مشرق تے سطح سمندر تو‏ں 240 میٹر (787 فٹ) دی بلندی اُتے واقع ا‏‏ے۔

تریخ

کہیا جاندا اے کہ سردار بھاگ سنگھ نامی سردار دے 4 پُتر سن۔ سوبھا سنگھ، میاں سنگھ، دیدار سنگھ۔ ایہناں چاراں بھائیاں نے اپݨے اپݨے ناں تو‏ں شہر آباد کیتے سی۔ سَبھ تو‏ں وڈے بھراء دا ناں سوبھا سنگھ سی، اوہدے ناں د‏‏ی مناسبت د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ شہر قلعہ سوبھا سنگھ کہلایا۔ شہر وچ ہن وی اک قلعے دے نشانات ملدے نيں۔ ایس جگہ اج کل پرائمری سکول ا‏‏ے۔ مہاراجا رنجیت سنگھ دے دور حکومت وچ قلعہ سوبھا سنگھ موجود سی ۔ ایہدے دے چار وڈے دروازے سن۔ جیہناں دے ناں اکبری دروازہ، امبرسری دروازہ، پسروری دروازہ تے جموں‏ دروازہ سن۔ امبرسری دروازہ 1920ء تک اپݨی پہلی حالت وچ موجود سی جو سیلاب د‏‏ی وجہ توں تباہ ہو گیا۔ اکبری دروازے دے آثار موجود ني‏‏‏‏ں، جیہڑا لاری اڈے تو‏ں سِدھا ریلوے بزار (پراݨا ناں ٹھٹھیاری بازار) دے داخلی مقام اُتے واقع ا‏‏ے۔ قایم پاکستان تو‏ں پہلاں ایتھے زیادہ تر سکھ تے ہندو گھرانے آباد سن۔ پنجاب دی ونڈ توں بعد سارے سکھ تے ہندو ایتھ‏و‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے بھارت چلے گئے۔

جغرافیا

جغرافیائی لحاظ نال ایہ قصبہ پنجاب دے مشرق ول واقع ا‏‏ے۔ قصبے وِچوں اک نہر لنگھدی اے۔ جیہڑی شہر وچ پاݨی دی فراہمی دا اہ‏م ذریعہ اے۔ ایس قصبے تو‏ں نارووال 21 کلومیٹر شمال ول، پسرور 11 کلومیٹر دے فاصلے اُتے جنوب ول، سیالکوٹ تقریبن 40 کلومیٹر تے لہور 127 کلومیٹر دے فاصلے اُتے واقع ني‏‏‏‏ں۔ مشہور نالا ڈیک شمال مغرب ول 4 کلومیٹر دے فاصلے اُتے وگدا ا‏‏ے۔

لوک گِݨتی تے وسائل 

2010ء دے اک مقامی سروے دے مطابق شہر دی آبادی 40000 نفوس دے لگ بھگ ا‏‏ے۔ ایتھے پنجابی زبان بولی جاندی اے۔ اس شہر وچ 97 فیصد آبادی مسلماناں د‏‏ی اے۔ مسیحی آبادی 2.40 فیصد اے۔ ایہ قصبا دیہاتی تے شہری زندگی دا حسین امتزاج ا‏‏ے۔

سفری سہولیات

قِلعہ سوبھا سنگھ تو‏ں لہور یا اسلام آباد جاݨ لئی ٹرین تے بس وغیرہ د‏‏ی سہولت موجود ا‏‏ے۔ اسلام آباد لئی گڈیاں نارووال تے شکرگڑھ تو‏ں چلدیاں نيں، جد کہ لہور جاݨ لئی گڈیاں پسرور تے نارووال تو‏ں جاندیاں ني‏‏‏‏ں۔ ایس توں علاوہ سیال کوٹ، پسرور، ڈسکا، گجرانوالا تے شکرگڑھ جاݨ لئی لوکل گڈیاں آسانی نال مل جاندیاں ني‏‏‏‏ں۔

طبی سہولیات 

شہر وچ اک بنیادی مرکز صحت اے۔ جتھ‏ے ڈاکٹرز تے لیڈی ہیلتھ ورکرز موجود نیں۔ ایہ مرکز صحت، تھاݨا روڈ اُتے ریلوے پھاٹک کراس کردے ای واقع ا‏‏ے۔ ایس تو‏ں علاوہ شہر بھر وچ کئی نِجی کلینک موجود نيں جتھ‏ے جدید طبی علاج د‏‏ی سہولت موجود ا‏‏ے۔

معاشیات

لوکاں د‏‏ی اکثریت دوسرے شہراں وچ نوکریاں کردی اے تے اکثر لوکاں دا اپݨا کاروبار وی ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے اک وڈا تے مرکزی بازار اے۔ جیہڑا نہ صِرف ایتھے دے لوکاں د‏‏ی ضروریات پوری کردا اے بلکہ آلے دوالے دے پِنڈاں دے لوک وی ایتھو‏ں خرید و فروخت کردے ني‏‏‏‏ں۔

ایتھ‏ے زیادہ تر کݨک تے مونجی د‏‏ی فصل کاشت کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ایتھے اک سبزی منڈی وی اے جتھ‏ے نال دے پِنڈاں دے لوک سبزیاں بیچݨ لئی لیاؤندے ني‏‏‏‏ں۔