ضلع نارووال
| ضلع نارووال | |
| Narowal District | |
 | |
| دیس : | پاکستان 
|
| صوبا : | پنجاب 
|
| ڈویژن : | گجراں والا |
| ضلعی راجگڑھ : | نارووال |
| تحصیلاں : | 3 |
| رقبا : | 2337 مربع کلومیٹر |
| لوک گِݨتی : | 1709757 |
| بولی : | پنجابی |
تحصیلاں[لکھو]
ضلع نارووال پاکستان دے صوبہ پنجاب دا اک ضلع اے۔ اس دا مرکزی شہر نارووال اے۔ مشہور شہراں نارووال تے شکرگڑھ وچ شامل نيں۔ 1998ء دے ميں دی آبادی دا تخمینہ ۱۲٬٦۵٬۰۹٧ سی۔ ضلع نارووال وچ عمومی طور اُتے پنجابی، اردو وغیرہ بولی جاندیاں نيں۔ اس دا رقبہ ۲۳۳٧ مربع کلومیٹر اے۔
تحصیلاں[لکھو]
اسنوں انتظامی طور اُتے دو تحصیلاں وچ تقسیم کيتا جاندا اے۔ جو درج ذیل نيں۔
محل وقوع[لکھو]
چڑھدے سورج دی سرزمین ضلع نارووال وطن عزیز دے پنج دریاواں دی دھرتی پنجاب دے 36 ضلعے وچوں انتہائی شمال مشرقی گوشے وچ ریاست جموں دے سرسبز پہاڑاں دے نال واقع اے
نارووال دے جنوب مشرق وچ دریائے راوی دے نال بھارت دے ضلعے امرتسر تے گورداس پور جدوں کہ شمال مغرب وچ پاکستان دا ضلع سیالکوٹ تے جنوب دی جانب ضلع شیخوپورہ تے گوجرانوالہ واقع اے۔
تریخ[لکھو]
تریخ داناں دے مطابق ہندوستان وچ افغان بادشاہاں دے عہد سلطنت دے وقت ریاست راہ وری بشمول ریاست جموں کشمیر کولو نامی راجا دے زیر نگيں سی جو راجپوت نسل دے سورج ہنسی خاندان نال تعلق رکھدا سی۔
یہ علاقہ جتھے ہن نارووال شہر آباد اے کولو دی علمداری وچ سی۔ کولو دے تن بیٹے سن جس دے ناں پارو، تارو تے نارو سن تے نارو انہاں سب وچوں چھوٹا سی۔ ریاست راجوری راجہ دے تن بیٹےآں وچ تقسیم ہوئی تاں چونڈا، جوڑا سید ورانگلہ (نزد گورداسپور ایہ علاقہ جتھے ہن نارووال شہر آباد اے ) نارو دے حصے وچ آئے۔
یہ اوہی ناروسنگھ باجوہ سی جس نے اپنی ریاست دے صدر مقام دے لئی اپنے ساتھیاں دے مشورے توں ایہی جگہ منتخب کیتی۔ مشہور اے کہ ابتدائی نارو سنگھ نے متعدد تھانواں اُتے شہر آباد کرنے دی کوشش کيتی مگر ناکام ہويا۔
دسیا جاندا اے کہ اس دور وچ نارو سنگھ نوں اس وقت دے بزرگ پیشواواں نے اک زائچہ بناکر دسیا کہ اس وقت تک ایتھے شہر آباد نئيں ہوئے سکے گا جدوں تک سادات خاندان دا کوئی بزرگ اس دی بنیاد نہ رکھے گا۔
اسی دوران نارو سنگھ دی ملاقات لوہار کلاں علاقے دے رئیس توں ہوئے گئی جس نے اُسنوں لوہار کلاں دے سادات خاندان دے بارے وچ دسیا تے اوتھے حاضر ہونے دا مشورہ دتا چنانچہ نارو سنگھ اُس دے کہنے اُتے کلاں گیا تے پیر سید عنایت اللہ شاہ تے پیر سید شمس الدین نال ملاقات کردے ہوئے اپنا مدعا بیان کيتا۔
روایت اے کہ پیر سید عنایت اللہ شاہ نے اپنے فرزند ارجمند پیر سید حبیب اللہ شاہ دے ناں اک چھیويں لکھ کے نارو سنگھ نوں دے دتی تے کہیا کہ میرا بیٹا تواڈے نال جائے گا تے اوتھے شہر ضرور آباد ہوئے گا۔
ریئس نارو سنگھ طویل مسافت دے بعد جدوں ملتان پہنچیا تاں معلوم ہويا پیر سید حبیب اللہ شاہ واپس جاچکے نيں۔
روایت اے کہ ملتان وچ چند روز قیام دے دوران اسنوں خواب وچ شمس الدین ملے تے فرمایا کہ جا اساں اپنا فرزندحبیب اللہ شاہ توانوں عطا کر دتا اے انہاں دی عزت تے خدمت کرو تے درگاہ دے سجادہ نشین پیر سید حسن کبیر الدین توں وی سید حبیب اللہ شاہ نوں کہلوا لو، انشاء اللہ کامیابی ملے گی۔
کہندے نيں کہ اگلے روز نارو سنگھ سید حسن کبیر الدین پاس گئے تے سارا واقعہ بیان کيتا جس اُتے انہاں نے وی وکھ چٹھی بنام سید حبیب اللہ شاہ تحریر کيتی۔
ریئس نارو دریائے بیاس دے کنارے کنارے سفر دے مراحل طے کردے ہوئے براستہ دیپالپور بمقام کسوگھاٹی پرگنہ منصود پہنچے تاں اوتھے انہاں دی ملاقات پیر حبیب اللہ شاہ نال ہوئی تے دونے چٹھیاں انہاں دی خدمت وچ پیش کيتياں جس اُتے انہاں نے فرمایا کہ ایہ سب مینوں پہلے معلوم ہوئے چکيا سی تے وچ تواڈے نال چلاں گا۔
آپ نے شہر آباد کرنے دی غرض توں اوتھے توں اپنے ارادت منداں وچ بارہ قبیلے نوں اپنے ہمراہ چلنے نوں کہیا۔ بارہ قبیلےآں دے لوکاں نوں نال لےکے لوہارکلاں اپنے والد گرامی دی خدمت وچ حاضر ہوئے تے فیر موسم گرما دی اک صبح پیر سید عنایت اللہ شاہ نے اپنے فرزندجلیل پیر سید حبیب اللہ شاہ دے نال آئے لوکاں نوں ریئس نارو سنگھ دے نال رخصت کيتا۔
نارووال شہر کچہری روڈ جتھے اُتے پیر سید حبیب اللہ شاہ سبزواری دا مزار اے ايسے جگہ اُتے آپ نے اپنے قافلے دے ہمراہ قیام کيتا۔
ضلع نارووال دے بانی نارو سنگھ باجوہ دی مڑی وی نارووال وچ موجود اے
کہیا جاندا اے کہ اگلی صبح پیر سید صاحب نے اک بھورے رنگ دے بھنیسے نوں ذبح کيتا تے اس دا سر بنیاد اُتے رکھ دے نارو سنگھ دے مکان دی تعمیر شروع کر دتی تے اس طرح نارووال معرض وجود وچ آگیا۔
1928ء انگریز دے دور حکومت وچ نارووال نوں تحصیل دا درجہ دتا گیا تے آزادی دے بعد جولائی 1990ء وچ نارووال نوں ضلع دا درجہ دتا گیا۔
ودھدی ہوئی آبادی دے پیش نظر ضلع اک تجارتی مرکز بن چکيا اے۔ اس علاقے دا چاول بہت مشہور اے جو بیرون ملکاں وچ وی بھیجیا جاندا اے۔
ذاتاں[لکھو]
باجوہ ، نارو، سنگیال ملک، گجر، مہیس، تاجوکے گجر، لنگاہ، انصاری، سادات، مہر، جرپا، میو راجپوت، ککے زئی ، سلہریا، اعوان، چیمہ، مغل، وغیرہ نارووال وچ آباد نيں
حوالے[لکھو]
سانچہ:ضلع نارووال دی انتظامی تقسیم
| ||||||
