مجروح سلطانپوری

مجروح سلطانپوری
جم	1 اکتوبر 1919   سلطان پور
وفات	24 مئی 2000 (81 سال)  ممبئی
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  غنائی شاعر ،  نغمہ نگار ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	اردو
تحریک	انجمن ترقی پسند مصنفین
اعزازات
فلم فیئر ایوارڈز دادا صاحب پھالکے انعام
دستخط
	IMDB اُتے صفحات

مجروح سلطانپوری (۱٧ جون ۱۹۲۰ء – ۲۴ مئی ۲۰۰۰ء) اردو بولی دے مشہور شاعر تے نامور نغمہ نگار سن ۔ انہاں دا اصل ناں اسرار الحسن خان سی۔ اوہ ۱٧ جون ۱۹۲۰ء نو‏‏ں اترپردیش دے ضلع سلطانپور وچ پیدا ہوئے۔ اُنہاں دے والد اک سب انسپکٹر سن ۔

تعلیم

مجروح نے صرف ستويں جماعت تک اسکول وچ پڑھاتھا۔ اس دے بعد انہاں نے عربی تے فارسی د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی سی جس دے نال ہی انہاں نے ست سال دا کورس پورا کيتا سی۔ درس نظامی دا کورس مکمل کرنے دے بعد عالم قرار پائے سن ۔ اس دے بعد لکھنؤ دے تکمیل الطب کالج تو‏ں یونانی طریقہ علاج وچ تعلیم حاصل کيتی اورحکیم بن گئے۔

دنیائے حکمت تو‏ں میدان شعرگوئ وچ قدم

اک موقع اُتے سلطان پور وچ مشاعرہ منعقد ہويا۔ اس موقع اُتے مجروح نے غزل پڑھی جسنو‏ں سامعین نے بے حد سراہا۔ ایتھے تو‏ں حکمت پس منظر وچ چلی گئی تے شاعری میدان عمل وچ رہنما بن گئی سی۔ جگر مرادآبادی وی مجروح دے مصاحباں وچو‏ں اک سن ۔

مشاعراں تو‏ں فلمی دنیا دا رُخ

۱۹۴۵ء وچ مجروح اک مشاعرے وچ شرکت کيتی غرض تو‏ں ممبی آئے سن ۔ مشاعرہ گاہ وچ انہاں نو‏ں خوب سراہا گیا سی۔ مداح شردا ميں پروڈیوسر اے۔ آر۔ کاردار وی سن ۔ انہاں نے مجروح نو‏‏ں نوشاد تو‏ں ملایا۔ نوشاد نے مجروح نو‏‏ں اک دھن سنائی تے اس اُتے اک نغمہ لکھنے نو‏‏ں کہیا۔ مجروح نے اس دھن اُتے ایويں لکھیا:

جب اس نے گیسو بکھرائے

نوشاد نو‏‏ں ایہ گیت پسند آیا تے انہاں نے مجروح دے نال فلم شاہجہان دے گیت لکھنے دا معاہدہ کيتا۔ اس فلم دے گیت بے حد مقبول ہوئے۔

مجروح نے پنجاہ سال فلمی دنیا تو‏ں جُڑے رہ‏‏ے۔ انھاں نے۳۰۰ تو‏ں وی ودھ فلماں وچ ہزاراں گیت لکھے جو بے حد مقبول ہوئے سن ۔

انتقال

مجروح دا ۲۴ مئی ۲۰۰۰ کوانتقال ہوئے گیا سی۔

نمونۂ کلام

• مجھے سہل ہو گئیں منزلیں

مجھے سہل ہو گئیں منزلیں، وہ ہوا کے رُخ بھی بدل گئے ترا ہاتھ، ہاتھ میں آ گیا کہ چراغ راہ میں جل گئے

وہ لجائے میرے سوال پر کہ اُٹھا سکے نہ جھکا کے سر اُڑی زلف چہرے پہ اس طرح کہ شبوں کے راز مچل گئے

وہی بات جو وہ نہ کر سکے میرے شعر و نغمہ میں آ گئی وہی لب نہ میں جنہیں چھو سکا قدحِ شراب میں ڈھل گئے

اُنہیں کب کے راس بھی آ چکے تیری بزمِ ناز کے حادثے اب اُٹھ کے تیری نظر پھرے جو گِرے تھے گِر کے سنبھل گئے

میرے کام آ گئیں آخرش یہی کاوشیں یہی گردشیں بڑھیں اس قدر میری منزلیں کہ قدم کے خار نکل گئے ​

➖➖➖➖➖➖➖

*چلتے چلتے، یونہی کوئی مل گیا تھا

چلتے چلتے، یونہی کوئی مل گیا تھا سرِ راہ چلتے چلتے وہیں تھم کے رہ گئی ہے میری رات ڈھلتے ڈھلتے یونہی کوئی مل گیا تھا ۔۔۔

جو کہی گئی نہ مجھ سے وہ زمانہ کہہ رہا ہے کہ فسانہ بن گئی ہے میری بات چلتے چلتے یونہی کوئی مل گیا تھا ۔۔۔

شبِ انتظار آخر کبھی ہوگی مختصر بھی یہ چراغ بجھ رہے ہیں میرے ساتھ جلتے جلتے یونہی کوئی مل گیا تھا ۔۔۔ سرِ راہ چلتے چلتے ۔۔۔​

حوالے