فلم فیئر ایوارڈز
فلم فیئر اعزاز Filmfare Awards | |
---|---|
اعزاز دی ٹرافی
| |
قسم انعام | فلم اعزاز |
ناں لـ | فلم فیئر اعزاز Filmfare Awards |
تتكون من | |
دیس | بھارت |
دین والا | فلم فیئر |
أول جائزة | ۲۱ مارچ ۱۹۵۴ء |
آخر جائزة | ۱۵ جنوری ۲۰۱۶ء |
صورة شريط الخدمة | |
ویب سائیٹ | www |
ترمیم |
فلم فیئر اعزاز بھارت دی ہندی بولی دی فلم انڈسٹری بالی وڈ توں تعلق رکھنے والی دونے جمالیاتی تے تکنیدیاں شخصیتاں دی بہترین کارکردگیاں نوں سراہنے دے لئی سالانہ دتے جانے والے فلمی اعزازات نيں۔ انہاں اعزازات دا انعقاد اک وڈے بھارتی میڈیا گروپ دتی ٹائم دی طرف توں ہوتااے۔ فلم فیئر اعزاز دی تقریب بھارت دی قدیم ترین بھارتی ہندی فلمی اعزاز وچوں اک اے۔[۱][۲][۳] اس اعزاز دا آغاز 1954ء وچ ہويا، جدوں نیشنل فلم ایوارڈ وی قائم ہويا سی ۔ ایہ اعزازات بالی ووڈ فلم انڈسٹری توں تعلق رکھنے والی شخصیتاں نوں انہاں دی کارکردگی پرعوام دے ووٹ تے جیوری ارکان دے ووٹ دی بنیاد اُتے دتی ہر سال دتے جاندے نيں۔
یہ تقریب ماضی وچ کئی نجی ادارےآں دی طرف توں سپانسر کيتی گئی سی۔ 1990 دی دہائی توں ایہ کئی سال دے دوران، ٹیلی ویژن دے ناظرین دے لئی لائیو نشر کیتا جا رہیا سی، لیکن بعد وچ نامعلوم وجوہات دی وجہ توں بند کے دتا گیا سی ۔ ہن اس تقریب دے انعقاد دے بعد اس تقریب دا ریکارڈ شدہ تے ترمیم شدہ ورژن، اک یا دو ہفتے دے وقفے دے اندر اندر ٹیلی ویژن اُتے دکھایا جاندا اے۔
1990 دی دہا ئی دے وسط تک، فلم فیئر اعزاز سب توں ممتاز تقریب سی لیکن اس ایوارڈ شو دی دیکھیا دیکھی بھارت وچ تے وی ہور فلمی ایوارڈ تقریبات منعقد ہونے لگاں، لیکن کئی بھارتی فلم ایوارڈز دے ہُندے ہوئے وی فلم فیئر دی اہمیت اپنی جگہ قائم رہی۔ 2000 دی دہائی دے بعد توں فلم فیئر ایوارڈز نوں مساوی طور اُتے آسکر کے درجہ دا ہندی فلم انڈسٹری ایوارڈ سمجھیا جانے لگیا اے۔[۲][۳][۱][۴]
تاریخ
[سودھو]اس اعزازات دی شروعات فلم فیئر میگزین وچ مقبول اداکار تے اداکاراواں دے لئی کرائے گئے قارئین دے ووٹنگ دی طرف 1953 وچ ہوئی سی جدوں تقریبا ویہہ ہزار قارئین نے اس وچ حصہ لیا سی ۔ ممبئی میٹرو تھیٹر وچ 21 مارچ 1954ء نوں ہونے والے پہلے ایوارڈ تقریب وچ صرف پنج ایوارڈ رکھے گئے سن جس وچ دو بیگھہ زمین نوں بہترین فلم، بہترین ہدایت کار دے لئی بمل رائے (دو بیگھا زمین)، بہترین اداکار دے لئی دلیپ کمار (داغ)، بہترین اداکارہ دے لئی مینا کماری(بیجو باورا) تے اسی فلم وچ بہترین موسیقی دے لئی نوشاد نوں اعزاز دتے گئے سن ۔ 1954ء وچ ہوئی فلم فیئر اعزاز دی تقریب نوں پہلے کلئیر ایوارڈ دے ناں توں متعارف کرایا گیا، جو ٹائمز آف انڈیا دے مدیر و مشہور فلم ناقد کلیئر مینڈونسا دے ناں اُتے رکھیا گیا سی، بعد وچ اس تقریب دا ناں فلم فئیر رکھ دتا گیا۔ پہلے فلم فئیر اعزاز (1954ء) دی تقریب وچ مہمان خصوصی بننے دے لئی ہالی ووڈ اسٹار گریگری پیک نوں مدعو کیتا گیا، لیکن کولمبو توں آنے والی انہاں دی پرواز تاخیر دا شکار ہو گئی تے اوہ تقریب وچ نئيں پہنچ سکے، پر، گریگری پیک نے ویلنگٹن کلب (جمخانہ)، ممبئی وچ ایوارڈ دے بعد دی عشائیے دی تقریب وچ شرکت کيتی سی۔[۵][۶]
سال 1985 دے فلم فئیر اعزاز فاتحین دا اعلان 1986 وچ کیتا جانا سی تے اس تقریب دے لئی دسمبر 1986ء وچ بربون اسٹیڈیم وچ انتظاما وی کیتے گئے مگر بدقسمتی توں مہاراشٹر دی حکومت تے 'بمبئی دی فلم انڈسٹری' دے درمیان بوہت سارے متنازع مسائل دی وجہ توں فلم انڈسٹری ہڑتال اُتے چلی گئی سی تے اس تقریب نوں ملتوی کے دتا گیا۔ تے ایہ تقریبات 1987ء وچ منعقد ہوئیاں، سال 1986 دے لئی کوئی ایوارڈ نئيں ہويا۔[۷]
بھارتی فلم انڈسٹری وچ ایوارڈز دی کئی تقریب دی وجہ توں اکثر ایہ سوال اٹھا یا گیا کہ "حقیقی" تے جیوری دی طرف توں دتے گئے منصفانہ فیصلےآں اُتے مبنی ایوارڈ کیہڑا نيں۔ اکثر فلم فئیر اعزاز دے فیصلےآں نوں وی تنقید دا نشانہ بنایا گیا، کہ اوہ میرٹ دی بنیاد اُتے ایوارڈ نئيں دے رہے سن، انہاں اُتے اک متعصب انتخاب دا الزام عائد کیتا گیا۔ لیکن، اس طرح دے مسائل ایوارڈ تقریب دے لئی اک عام رجحان اے۔[۸]
بالی وڈ انڈسٹری جس نوں ہن اک صدی توں زیادہ دا عرصہ ہو چکيا اے، بالی وڈ وچ ہر سال تقریبا اک ہزار فلماں سنیما دی زینت بندیاں نيں، ایہ خود وڈی صنعت تسلیم دی جاچکی اے تے اس انڈسٹری وچ بوہت سارے نويں تکنیک، ٹیلنٹ، کہانیاں تے ہور کارکردگیاں دی وجہ توں روز بروز اضافہ ہُندا جا رہیا اے۔ 1954ء دے فلم فئیر ایوارڈ دی ابتدا وچ اعزازات دی تعداد محض پنج سی لیکن اج، اس انڈسٹری دے 31 زمراں نوں اعزاز دتا جاندا اے۔ گزشتہ اک صدی توں ایہ ایوارڈ کسی وی تنازع دے بغیر ہر سال منعقد ہو رہیا اے۔[۹]
فلم فئیر اعزاز دی ٹروفی دا مجسمہ، اک عورت دا سیاہ مجسمہ اے جس دے دونے بازو اک رقص دی تعداد وچ دونے انگلیاں نوں چھو رہے نيں۔ اسنوں عام طور اُتے "سیاہ لیڈی" (یا "بلیک لیڈی") دے ناں توں وی پکاریا جاندا اے۔ فلم فیئر وسیع پیمانے اُتے "سیاہ لیڈی" دے لئی مشہور اے، نا صرف اوہدی خوبصورت مجسمہ دے لئی بلکہ ایہ ہر فاتح نوں پیش کیتا جانے والا عزت دا نشان اے۔ ایہ مجسمہ ٹائمز آف انڈیا دے آرٹ ڈائریکٹر والٹر لانگ ہیمر دی زیر نگرانی مجسمہ ساز این جی پنسارے نے ڈیزائن کیتا سی ۔ ایہ اک عام طور اُتے کانسی دا بنا ہُندا اے، اوہدی اونچائی 46اعشاریہ 5 سینٹی میٹر اے تے ایہ تقریباً پنج کلو وزنی اے۔[۱۰] اس ایوارڈز دے 25 سال مکمل ہونے اُتے مجسمہ نوں چاندی تے 50 سال مکمل ہون اُتے سونے توں ڈھالہ گیا۔[۱۱] سال 2000کے بعد توں فلم فیئر ٹرافی ایوارڈ گیلری دی طرف توں تیار کيتی جا رہی اے۔[۱۲]
2012 ء تک، ٹرافی وچ چند اک تبدیلیاں کيتیاں گئیاں لیکن 2013 وچ ، اک بہت وڈی تبدیلی ٹرافی نوں سہہ البعادی (تھری ڈی )جھلک دینے والابنایا گیا اے۔[۱۳] منتظمین نے اس تبدیلی دے لئی دو وجوہات داں کہ، اج دی دنیا وچ ٹیکنالوجی دے میدان وچ بہت ترقی دے نال نال آنے والے سالاں وچ بہت زیادہ اگے ودھانے گا جس نال ملن دے لئی ضروری ہو گیا سی، اس دے علاوہ، ایہ 2013 وچ ممبئی وچ فلم فیئر وچ ایوارڈ دے سیٹ دے موضوع توں مطابقت کرنے دی اک کوشش سی۔ جس دا مرکزی خیال، موضوع اک سو سال مستپہلے وچ کودنا سی ۔ لہذا، کیتا اک نويں بلیک لیڈی کرنے دے خیال توں بہتر اے ؟ [۱۴] فلم فئیر اعزاز پانے والے فاتحین ہمیشہ اس ٹروفی نوں ہتھوں وچ پھڑ کے جزباندی ہوجاندے نيں جو ایہ ثابت کردا اے کہ ایہ انہاں دی محنت دے نتیجہ وچ انہاں دے لئی حوصلہ افزائی تے اک پرجوش احساسنوں ظاہر کردا اے، بھارتی آبادی دی نظر وچ سیاہ شکل و صورت اک انسان وچ کشش دا اظہار نئيں اے لیکن اس بلیک لیڈی دے لئی کشش دا اظہار بہت حیران کن گل اے۔[۱۵]
ریڈ کارپیٹ (سرخ قالین ) فلم فئیر ایوارڈ دا اک حصہ اے جو مرکزی تقریب توں پہلے ہُندا اے۔ جدوں اداکار، اداکارہ، پروڈیوسر، ڈائریکٹر، گلوکاراں، موسیقاراں تے دوسرےآں نوں ہندوستانی سنیما وچ اہم کردار ادا کیتا اے متعارف کرایا جاندا اے۔[۱۶] ریڈ کارپیٹ (سرخ قالین ) دی روایت ہن کئی سالاں توں مروج اے تے ہور ایوارڈ ز دی تقریبات توں کسی طرح مختلف نئيں نيں۔ جداں کہ اسيں جاندے، ریڈ کارپیٹ (سرخ قالین ) دی اس تقریب وچ فنکار اک قالین اُتے چلدے نيں تاکہ اپنے لباس، بالاں دے طرز وغیرہ حاضرین تے میڈیا نوں دکھائاں ۔[۱۷] ایہ اک طریقہ وی اے جس وچ عوام اپنے پسندیدہ ستارےآں نوں چلدے پھردے دیکھ سکدے نيں تے ایہ وی جان سکدے نيں کہ فلم انڈسٹری دے افراد اک دوسرے دے نال کس طرح ملدے نيں، سامعین ہويا وچ ہتھ ہلاکر اپنے فنکار دا خیر مقدم کردے نيں تے فنکار وی ہتھ ہلا کے شکریہ ادا کردے نيں۔ اس تقریب وچ اخبار، رسائل تے نیوز چینل دے نمائندے، فنکاراں تے ہور شخصیتاں توں انہاں دے فلمی کردار تے کارکردگی دے بارے وچ سوال کردے نيں تے جاننا چاہندے نيں کہ فلم فئیر اعزاز (بلیک لیڈی )گھر لے جانے دا مستحق کون ہو سکدا اے۔[۱۸]
فلم فئیر اعزازات
[سودھو]فلم فئیر اعزازات دی تعادا ابتدا وچ 5 سی، ہن انہاں دی تعداد ودھ دے 31 ہو گئی اے۔ ایہ اعزاز آرٹسٹک اورٹیکنیکل دونے شعباں وچ دتے جاندے نيں۔ انہاں دے علاوہ خصوصی (اسپیشل )ایوارڈ تے ناقدین (کریٹیک )ایوارڈ وی دیاجاتااے۔ انہاں ایوارڈز دے لئی دو طرح دا ووٹنگ سسٹم بناہويا اے۔ اک تاں ماہرین (جیوری )کی کمیٹی اے اوردوسرے عوام نيں۔ دونے پہلوآں توں ایوارڈ دینے توں پہلے دیکھاجاتااے۔ انہاں ایوارڈز دی بھارت وچ بہت اہمیت اے۔ یہ ایوارڈز جنہاں شعباں وچ دتے جاندے نيں، ا ن دی ترتیب کچھ ایويں اے۔[۱۹]
- میرٹ (مقبول) ایوارڈز (14شعبے)
- کریٹکس (ناقدین) ایوارڈز (4شعبے)
- ٹیکنیکل (تکنیکی) ایوارڈز (12شعبے)
- اسپیشل (خصوصی) ایوارڈز (6شعبے)
مقبول اعزازات
[سودھو]- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین فلم
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین ہدایت کار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین اداکار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین اداکارہ
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین معاون اداکار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین معاون اداکارہ
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین منفی کردار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین مزاحیہ اداکار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین نواں اداکار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین نويں اداکارہ
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین نواں ہدایت کار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین موسیقار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین نغمہ نگار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین پس پردہ گلوکار
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین پس پردہ گلوکارہ
ناقدین (كرٹيک) اعزازات
[سودھو]تکنیکی اعزازات
[سودھو]- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین کہانی
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین لکھاری
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین مکالمہ
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین ایکشن
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین پس پردہ موسیقی
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین سنیماٹو گرافی
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین ایڈیٹنگ
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین کوریوگرافی
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین ساؤنڈ ڈیزائن
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین اسپیشل ایفکٹس
- فلم فیئر اعزاز برائے بہترین کاسٹیوم ڈیزائن
خصوصی اعزاز
[سودھو]دلچسپ حقائق
[سودھو]- فلم فیئر اعزاز اج وی بھارتی فلمی صنعت دا سب توں وڈا اعزاز منیا جاندا اے۔ اکیس مارچ 1954 نوں اس فلم فیئرایوارڈ دی بنیاد پائی گئی سی تے اسی سال ’دو بیگھ زمین‘ نے پنج ایوارڈ اپنے دامن وچ سمیٹ لئی سن ۔[۲۰]
- مشہور گلوکارہ لتا منگیشکر نے ایہ ایوارڈ لینے توں انکار کے دتا سی کیونکہ انہاں دا کہنا سی کہ ایوارڈ دی شکل اک بے لباس عورت دی اے۔ انہاں نوں ایہ ایوارڈ کپڑے وچ لپیٹ کے دتا گیا سی ۔[۲۰]
- وجیندی مالا نے فلم دیوداس وچ بہترین ساتھی اداکارہ دا ایوارڈ لینے توں انکار کے دتا سی کیونکہ انہاں دا کہنا سی کہ اس فلم دی ہیروئین سچتراسین دی بجائے اوہ نيں۔[۲۰]
ریکارڈز
[سودھو]سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والی فلم
[سودھو]- بلیک (2005) = کُل 11 اعزاز
- 'دل والے دی دلہنیا لے جان گے (1995) = کُل 10 اعزاز
- دیوداس (2002) = کُل 10 اعزاز
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے ہدایت کار
[سودھو]- بمل رائے = 7
- یش چوپڑہ = 4
- راج کپور = 4
- سنجے لیلا بنسالی = 4
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے اداکار
[سودھو]- دلیپ کمار = 8
- شاہ رخ خان = 8
سب توں زیادہ ناقدین اعزاز حاصل کرنے والے اداکار
[سودھو]- امیتابھ بچن = 3
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والی اداکارہ
[سودھو]- نوتن = 5
- کاجول = 5
- مینا کماری = 4
- مادری دیکشیت = 4
سب توں زیادہ ناقدین اعزاز حاصل کرنے والی اداکار ہ
[سودھو]- تبو = 4
- منیشا کوئرالہ = 3
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے معاون اداکارہ
[سودھو]- پران = 3
- امریش پوری = 3
- امیتابھ بچن = 3
- ابھیشیک بچن = 3
- انیل کپور = 3
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والی معاون اداکارہ
[سودھو]- نروپا روئے = 3
- فریدہ جلال = 3
- جیا بچن = 3
- رانی مکھرجی = 3
- سپریا پاٹھک = 3
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے موسیقی ہدایت کار
[سودھو]- اے آر رحمان = 10
- شنکر جے کشن = 9
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے گیت کار
[سودھو]- گلزار = 11
- جاوید اختر = 8
سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والے پس پردہ گلوکار
[سودھو]سب توں زیادہ اعزاز حاصل کرنے والی پس پردہ گلوکارہ
[سودھو]- آشا بھوسلے = 7
- الکا یاگنک = 7
ایہ وی دیکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ AlLua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ "فلم فیئر ایوارڈز اپنی چمک کھورہے نيں"۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 مارچ 2011۔
فلم فیئر ہندوستان وچ آسکر کے مساوی نيں
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Pinto, Jerry (April 1997). "Tangy titbits from the Filmfare past". Filmfare. http://www.filmfare.com/site/apr97/fact1.htm. Retrieved on
- ↑ "A golden glow for Filmfare". The Hindu. PTI. 2005-01-28. https://web.archive.org/web/20181225233817/https://www.thehindu.com/2005/01/28/stories/2005012811310500.htm. Retrieved on ۲۶ جنوری ۲۰۱۱.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ شوبز دی دنیا دے بین الاقومی ایورڈز۔ روزنامہ دنیا
- ↑ ۲۰.۰ ۲۰.۱ ۲۰.۲ بھارتی فلمی صنعت دا سب توں مقبول ’فلم فیئر ایوارڈ‘۔ بی بی سی اردو
باہرلے جوڑ
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: فلم فیئر ایوارڈز |
- Times Syndication Service archives of photos of FILMFARE awards since the beginning.
- Filmfare Awards – Year wise انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس
- List of Filmfare Award Winners and Nominations, 1953–2005 Archived 2009-06-12 at the وے بیک مشین