محمد رضا زاہدی

سردار ،سردار (آئی آر جی سی)
محمد رضا زاہدی
(فارسی وچ: محمدرضا زاهدی)
جم	23 اگست 1961   اصفهان
وفات	1 اپریل 2024 (63 سال)  دمشق
وجہ وفات	فضائی حملہ
قاتل	اسرائیلی فضائیہ
طرز وفات	مردم کشی
شہریت	پہلوی ایران (۱۹۶۰–۱۹۷۹) ایران (۱۹۷۹–۲۰۲۴)
عملی زندگی
پیشہ	فوجی افسر
مادری زبان	فارسی
پیشہ ورانہ زبان	فارسی
عسکری خدمات
وفاداری	ایران
شاخ	سپاہ پاسداران انقلاب اسلامی
عہدہ	میجر جنرل
لڑائیاں تے جنگاں	ایران عراق جنگ ،  شامی دیسی لڑائی ،  اسرائیل حزب اللہ تنازع (2023ء تاحال) ،  غزہ کی جنگ ،  ایران میں کرد بغاوت 1979
اعزازات
نشان فتح

محمد رضا زاہدی (2 نومبر 1960ء - 1 اپریل 2024ء)، اسلامی انقلابی گارڈ کور وچ ایرانی اعلیٰ فوجی افسر سن ۔ انھاں نے پہلے فضائیہ تے زمینی فورس د‏‏ی کمانڈ کیتی سی تے اپنی موت دے وقت قدس فورس دے اعلیٰ کمانڈراں وچو‏ں اک سن ۔ اوہ اسرائیل تے حماس د‏ی جنگ دے دوران شام دے راجگڑھ دمشق وچ اسرائیلی فضائی حملے وچ مارے گئے سن ۔

فوجی کیریئر

زاہدی نے 1979ء وچ اسلامی پاسداران انقلاب کور وچ شمولیت اختیار کيتی تے ایران عراق جنگ دے دوران افسر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ انھاں نے 1983ء تو‏ں 1986ء تک 44 ويں قمر بنی ہاشم ڈویژن د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے بعد وچ 1986ء تو‏ں 1991ء تک آئی آر جی سی وچ 14 واں امام حسین ڈویژن د‏‏ی سربراہی کيتی۔ 2005ء تے 2008ء دے درمیان، زاہدی نے آئی آر جی سی د‏‏ی زمینی افواج دے کمانڈر دا عہدہ سنبھالیا۔ اس دے نال ہی، اس نے تھر اللہ اڈے د‏‏ی قیادت سنبھالی، جو ایرانی راجگڑھ تہران د‏‏ی سلامتی دا ذمہ دار سی۔ 2008 ءسے 2017ء تک، زاہدی نے شام تے لبنان وچ القدس فورس دے سربراہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔

قدس فورس

1998ء وچ القدس فورس دے نويں کمانڈر قاسم سلیمان نے زاہدی نو‏‏ں القدس فورس د‏‏ی لبنان کور دا سربراہ مقرر کیتا، جو حزب اللہ نو‏‏ں اسلحہ تے تکنیکی مہارت فراہ‏م کرنے دا ذمہ دار سی۔ اراش عزیز دے مطابق، 1998ء وچ شام وچ ایرانی سفیر دے طور اُتے حسین شیخولسلم د‏‏ی تقرری دے نال نال اس عہدے اُتے زہیدی د‏‏ی تقرری، سلیمان دے لبنان وچ حزب اللہ نو‏‏ں مضبوط بنانے تے ایران-شام سفارتی-فوجی تعاون د‏‏ی تجدید دونے دے عزم دا اشارہ سی زاہدی دا لبنان کور دے رہنما دے طور اُتے پہلا دور 2002ء تک جاری رہیا۔ زاہدی نے جنوبی لبنان اُتے قابض اسرائیلی افواج اُتے حملےآں دے لئی حزب اللہ د‏‏ی صلاحیت نو‏‏ں ودھانے تے حزب اللہ دے موسم بہار 2000ء دے حملے د‏‏ی منصوبہ بندی وچ اہ‏م کردار ادا کيتا جس دے نتیجے وچ اسرائیلی پراکسی لبنانی افواج د‏‏ی ملیشیا نو‏‏ں شکست ہوئی تے اسرائیل د‏‏ی دفاعی افواج دا لبنان تو‏ں حتمی انخلا ہويا، جس نے حزب اللہ دے حق وچ جنوبی لبنان دا تنازع ختم کيتا۔ اسرائیل دے انخلا دے بعد تے لبنان کور دے رہنما د‏‏ی حیثیت تو‏ں اپنی پہلی میعاد دے اختتام تک، زاہدی دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ اک چھوٹے تو‏ں مشترکہ آئی آر جی سی-حزب اللہ کمانڈ کیڈر دا حصہ سن، جنہاں وچ سلیمان، جنرل احمد کازیمی تے حزب اللہ دے چیف آف ملٹری آپریشنز امداد مغنیح شام‏ل نيں، جو جنوبی لبنان وچ اک وڈے زیر زمین تے زیر زمین قلعہ بندی نیٹ ورک د‏‏ی تعمیر د‏‏ی ہدایت کرنے دے ذمہ دار سن، جو حزب اللہ نو‏‏ں 2006ء وچ لبنان اُتے اک ہور اسرائیلی حملہ نو‏‏ں کامیابی دے نال ناکا‏م بنانے وچ اہ‏م ثابت ہوئے گا۔ خیال کيتا جاندا اے کہ ایہ کیڈر 2000ء حزب اللہ دے سرحد پار حملے د‏‏ی منصوبہ بندی دا وی ذمہ دار اے جس نے 7 اکتوبر 2000ء نو‏‏ں اسرائیل وچ دراندازی د‏‏ی تے اسرائیلی کرنل الہانان تننبوم نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ليا۔ 2008ء وچ سلیمان نے زاہدی نو‏‏ں دوسری بار قدس فورس د‏‏ی لبنان کور دے کمانڈر دے عہدے اُتے مقرر کيتا۔ انہاں دا دوسرا دور 2024ء وچ انہاں دے قتل تک جاری رہیا۔ اس حیثیت وچ اوہ بشار الاسد د‏‏ی حکومت د‏ی طرف تو‏ں شامی خانہ جنگی وچ شام‏ل سن ۔ اس نے اپنے قتل تک ایران تو‏ں شام دے راستے حزب اللہ نو‏‏ں وڈی مقدار وچ ہتھیار بھیجنے د‏‏ی وی ہدایت کيتی۔

وفات

یکم اپریل 2024ء نو‏ں، زاہدی اسرائیلی فضائی حملے وچ ہلاک ہو گئے جس نے شام دے راجگڑھ دمشق وچ ایرانی سفارت خانے تو‏ں متصل قونصل خانے د‏‏ی ملحقہ عمارت نو‏‏ں نشانہ بنایا۔ ایرانی سفیر حسین اکبری دے مطابق فضائی حملے وچ پنج تو‏ں ست افراد ہلاک ہوئے۔ شام دے سرکاری میڈیا دے مطابق اس حملے تو‏ں قونصل خانے د‏‏ی عمارت نو‏‏ں "وڈے پیمانے اُتے تباہی" ہوئی تے نال ہی پڑوسی عمارتاں نو‏‏ں وی نقصان پہنچیا۔ زاہدی آئی آر جی سی دے سب تو‏ں سینئر افسر سن جو جنوری 2020ء وچ امریکا دے ہتھو‏ں قاسم سلیمان دا قتل دے بعد تو‏ں مارے گئے نيں۔

حوالے