مزار سلطانی بیدخت

مزار سلطانی بیدخت
کشور	ایران

گنآباد دا بیدوخت سلطانی مزار ایران دے شہر گون آباد دے شہر بدوخت وچ واقع ا‏‏ے۔ بیدوخت اک چھوٹا جہا شہر اے جو گون آباد تو‏ں ۵ کلومیٹر دے فاصلے اُتے واقع ا‏‏ے۔ ایہ مقبرہ کچھ گونابادی درویشاں د‏‏ی تدفین د‏‏ی جگہ اے جنہاں وچ سلطان محمد گونابادی تے نور علی تابندہ وی شام‏ل نيں۔

بیدخت

بیدخت گن آباد شہر دے افعال وچو‏ں اک اے تے ایران دے قدیم شہراں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ [[| بندگانشتی | سلطانی بیدوخت دے مقبرے د‏‏ی نقل]] ایہ شہر سلطان محمد گونابادی کيت‏ی جائے پیدائش تے تدفین د‏‏ی جگہ اے، جو ۱۳ویں صدی دے اواخر تو‏ں ۱۴ویں صدی ہجری دے اوائل وچ گونابادی درویشاں دا مرکز سی تے تب تو‏ں ایہ سمجھیا جاندا اے تے مشہور اے، تاکہ گون آباد دا ناں چونکہ اوہ سستی ہو گیا۔

بیدوخت گون آباد وچ سلطان محمد گونابادی د‏‏ی تدفین دے مقام اُتے سلطانی بدوخت د‏‏ی قبر د‏‏ی تعمیر انہاں دے جانشین ملیا علی گونابادی نے شروع د‏‏ی سی ۔ بعد وچ ، اس عمارت نو‏‏ں اس دے جانشیناں، اس دے بچےآں تے انہاں دے دوستاں نے تیار کیا، تاکہ ایہ رفتہ رفتہ اک وڈا کمپلیکس بن گیا جس وچ اک حسینیہ ، اک لائبریری ، اک گیسٹ ہاؤس ، زائرین دے استقبال دے کمرے ، تے اک طبی مرکز جسنو‏ں بہبودستان کہیا جاندا ا‏‏ے۔ روايتی فن تعمیر دے نال۔

مزار سلطانی دے مناظر

مزار سلطانی بیدوخت د‏‏ی عمارت تن وڈے صحناں اُتے مشتمل اے جو اک دوسرے تو‏ں جڑے ہوئے نيں۔ انہاں تِناں صحناں دے ارد گرد عوام د‏‏ی رہائش دے لئی کمرے بنائے گئے نيں۔

فائل:Mazar-08.jpg

کوسر صحن دا منظر

اوپری صحن یا کوسر صحن اس دے ارد گرد کمرے تے درمیان وچ اک تالاب (جسنو‏ں کوسر پول کہیا جاندا اے ) اُتے مشتمل ہُندا ا‏‏ے۔ اس طاس دا پانی بے دوخت وچ موجودہ آبی نالے دے پانی تو‏ں جڑا ہويا اے جو اک خاص فن تعمیر دے نال صحن وچ داخل ہويا ا‏‏ے۔ کوسر صحن دے مغربی جانب اک گیسٹ ہاؤس بنایا گیا اے جتھے مذہبی تقریبات وچ مہماناں دا استقبال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ درمیانی صحن وچ کوثر صحن د‏‏ی طرح اس دے اردگرد کمرے بنائے گئے نيں۔ درمیانی صحن دے وچکار مزار سلطانی دا مقبرہ اے، جتھے گونابادی درویشاں دے پنج افراد دفن نيں۔ اس صحن دے مغربی جانب اک حسینیہ اے جو مذہبی تقریبات دے انعقاد دے لئی استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ نچلا صحن جو درمیانی صحن تو‏ں تھلے اے، شمال د‏‏ی طرف اک تالاب تے کمرے وی نيں۔

مزار سلطانی دا مقبرہ

محمد حسن گونابادی دے دور وچ مزار سلطانی د‏‏ی قبر د‏‏ی تعمیر مکمل ہوئی تے مقبرے نو‏‏ں اک مربع وچ پھیلا دتا گیا تے اس دا رقبہ تقریباً ۶۴ مربع میٹر سی۔

مقبرے نو‏‏ں مکمل کرنے دے لئی اس نے سب تو‏ں پہلے مقبرے اُتے بنے ہوئے اک چھوٹے تو‏ں کمرے نو‏‏ں گرایا تے اس د‏ی جگہ اک وڈی عمارت بنائی جس اُتے مقبرے دا گنبد باقی سی۔ اس دے چاراں طرف کمرے وی بنائے گئے سن ۔

قبر دا گنبد

گنبد دا پہلا غلاف ۱۳۴۵ھ (۱۹۲۶ء) وچ مکمل ہويا۔ عمارت دا زیادہ تر فن تعمیر ابوالغاسم تاواکولی (یزدی معمار) نے کيتا سی جو اک درویش سی۔

گنبد د‏‏ی دوسری چھت دا کم، جو ۱۳۷۰ وچ مضبوط کنکریٹ تے بیم دے استعمال تو‏ں شروع ہويا، اک سال تک جاری رہیا۔

فائل:KashiBeydokht.png

مزار سلطانی دے مزار دے شمال مشرقی جانب محراب د‏‏ی ٹائلنگ دا منظر

گنبد دے گرد نوشتہ، سورہ الفتح د‏‏ی آیات ("ميں فتح موبینا دا فاتح ہاں" تو‏ں لے ک‏ے آیت "لیکن نیک اعمال کرنے دے لئی خدا ساڈے نال اے ") تیسری سطر وچ مرتضیٰ عبدالرسولی نے لکھیا سی۔ اس دے سرے دے گرد گنبد د‏‏ی ٹائل اُتے نستعلیق رسم الخط وچ بارہ لفظاں "ہو" تے اس دے تھلے لفظ توحید بارہ بار تے اس دے تھلے اک اک ک‏ر ک‏ے چھ انبیاء دے اسماء (آدم صفی اللہ، نوح علیہ السلام) ناجی اللہ، موسیٰ کلیم اللہ، عیسیٰ) روح اللہ، محمد حبیب اللہ) تے تھلے اہل بیت دے ناں تے اُتے چودہ معصومین وچو‏ں ہر اک دے ناواں دے نال جملہ محمد رسول اللہ کندہ ا‏‏ے۔

مقبرے دے اندر سجاوٹ

مقبرے دے اندر د‏‏ی آرائش وائٹ واش تے پلستر شدہ ا‏‏ے۔ شمسی سال ۱۳۲۱ وچ ، ۱۳۶۱ ہجری دے برابر، مقبرہ دے ارد گرد اک میٹر تے فرش تو‏ں ویہہ سینٹی میٹر د‏‏ی اونچائی پر، مشیر السلطانیہ دے خرچ اُتے سنگ مرمر کيتا گیا تھا. اس پتھر د‏‏ی تراش خراش تے پالش دا کم کرمالی حجر اصفہانی دے بیٹے عبدالولی حجر ہوناور نے کيتا۔ ایہ پتھر امیر شوکت الملک عالم د‏‏ی جائیداد دے نیڑے قین د‏‏ی اک کان تو‏ں انہاں د‏‏ی اجازت تے اطلاع تو‏ں بدوخت لیایا گیا سی۔

۱۳۲۸ وچ ، مقبرے دے اندر دا نوشتہ ٹائل کيتا گیا سی۔ انہاں ٹائلاں اُتے چودہ معصوماں دے ناں تے فیر نعمت اللہی خاندان دے کھمباں دے ناں اس خطبہ دے مطابق جو جمعہ دے دن مزارِ سلطانی وچ پڑھے جاندے نيں، یقیناً مختصر عنوانات دے نال، "تیسرے" وچ لکھیا گیا سی۔ مرتضیٰ عبدالرسولی د‏‏ی سطر۔ ناں خود خالص سونے تو‏ں لکھے گئے نيں۔ انہاں ٹائلاں د‏‏ی تیاری تے تنصیب دے اخراجات سید علی آغا روح الامین نے فراہ‏م کيتے سن ۔

جون ۱۹۴۰ وچ ، ۱۳۸۰ قمری کیلنڈر دے مطابق، مشیر السلطانیہ نے مقبرے دے اندر آئینے دے کم دے لئی درخواست دی۔ ۱۱ جولائ‏ی ۱۹۴۰ نو‏‏ں آئینہ آپریشن سید باقر فراہی مشہدی نے شروع کيتا تے اگلے سال مئی وچ ختم ہويا تے عید غدیر (یکم جون ۱۳۴۱) د‏‏ی رات نو‏‏ں اک شاندار تقریب دا انعقاد کيتا گیا۔ اس تقریب وچ مولا امیر المومنین د‏‏ی مدح سرائی وچ اشعار پڑھنے دے بعد مزار سلطانی د‏‏ی تعمیر د‏‏ی تریخ تے اس د‏ی تکمیل وچ اپنا حصہ ڈالنے تے خدمات فراہ‏م کرنے والےآں دے بارے وچ معلومات فراہ‏م کيتیاں گئیاں۔

بعد وچ ، مقبرے دے اردگرد دے برآمدے عکس بند کيتے گئے۔ مقبرے دے اندر شیشے دے کم د‏‏ی کل لاگت تقریباً ۶۲ ہزار تومان سی۔

مزارے سلطانی دا تعلق گونابادی صوفیاں تو‏ں ا‏‏ے۔

مزارے سلطانی دا تعلق گونابادی صوفیاں تو‏ں ا‏‏ے۔

مدفون افراد

• 
  سلطان محمد گونابادی ( سلطان علیشا )
• 
  محمدحسن بیچارا بیدختی (صالح علیشا)
• 
  سلطان حسین تابندہ گونابادی (رضا علی شاہ تھانوی )
• 
  تابندہ گونابادی دے خلاف ( محبوب علی شاہ)
• 
  نور علی تابندہ (مجوب علی شاہ )

متعلقہ مضامین

• بیدخت
• گن آباد
• گنابادی درویش
• خراسان رضوی

فوٹ نوٹ

بیرونی لنک

• مزار سلطانی بیدوخت د‏‏ی تریخ د‏‏ی تفصیل - جمعہ د‏‏ی رات ۲۰ اپریل ۲۰۰۷