مسجد شاہ چراغ
| مسجد شاہ چراغ | |
|---|---|
| مقبرہ | |
| قابل ذکر | |
ترمیم  |
مسجد شاہ چراغ شہر لاہور وچ مقبرہ حضرت شاہ چراغ دے مغرب وچ واقع اے۔
تعمیر دا سبب
[سودھو]یہ خان بہادر زکریا خان دے حکم توں تعمیر ہوئی کیونجے اس دی والدہ اس خاندان دی مرید سی تے اس نے وصیت دی سی کہ میری قبر اس جگہ ہو تے میرے زیور توں مسجد تعمیر کر دتی جائے۔
معماری
[سودھو]مسجد شاہ چراغ چونہ گچ اے جس دی پنج محراباں نيں تے پنج گنبد نيں۔
تریخ
[سودھو]سکھاں دے عہد وچ اس مسجد وچ بارود بھریا رہندا سی۔ جدوں ایہ انگریزاں دی عملداری وچ آئی تاں اسنوں رہائش گاہ دی حیثیت دے دتی گئی۔
میجر میگریگر ڈپٹی کمشنر اس وچ رہائش پزیر رہیا فیر اکاؤنٹنٹ دا دفتر قرار پائی۔
اب مسجد دا احاطہ علاحدہ اے تے مقبرے دا وکھ اے،
اوقاف دے دفاتر دے سامنے ہی چند سیڑھیاں اُتے نوں جاندی دکھائی دیندی نيں۔ سیڑھیاں چڑھ کر کھبے جانب حضرت شاہ چراغؒ دا مزار شریف اے تے کھبے جانب مسجد دی عمارت اے ۔سجے جانب مزار دے گنبد دی چار دیواری تے عمارت وچ عالمگیری عہد دی تعمیر دے اثرات واضح دکھائی دیندے نيں۔ مزار دی عمارت دے چاراں کونےآں اُتے انتہائی چھوٹے مینار نيں جنہاں دے تھلے محرابی طرز تعمیر دیواراں وچ نمایاں اے تے ایہ گل واضح دکھائی دیندی اے کہ کدی انہاں اُتے کاشی کاری دا کم ضرور موجود ہوئے گا۔ مگر ہن اوتھے اُتے سوائے سفیدی دے تے کچھ نئيں دیکھیا جا سکدا۔ انہاں دے اُتے مزار دا خوبصورت گنبد اے جس اُتے سبز رنگ دا روغن کر کے قدامت دے تمام نشان ختم کر دتے گئے نيں۔ اندرونی احاطے وچ اک توں ودھ قبور نيں تے اک قبر دے سرہانے ایہ تختی نصب اے ۔مرقد انوار ،سید عبدالرزاق، المعروف حضرت بابا شاہ چراغؒ لاہوری،گنبد دے اندرونی حصےآں وچ کاشی دے پرانے کم نوں از سر نو کيتا گیا اے جو کہ عہد رفتہ توں ہرگز میل نئيں کھاندے۔ مزار دے داخلی دروازے دے نال ہی باہر معلوماتی تختیاں نصب نيں۔ مزار دے اندرونی تے بیرونی احاطے وچ ہور افراد دی قبور وی دیکھی جا سکدیاں نيں۔ انہاں قبور دے نال مغربی سیدھ وچ اک قدیم درخت اج وی موجود اے۔ مسجد دے صحن وچ لوہے دے جنگلے نصب کرکے نمازیاں دی سہولت دے لئی پنکھے لگائے گئے نيں۔مسجد دی پنج پرانی محراباں اج وی پھُل پتیاں دے کم توں منقش ملدی نيں۔ لیکن کاشی دا تمام پرانا کم سفیدی دی تہاں وچ گم ہو چکيا اے۔ محراباں توں سجی عمارت طولانی سیدھ وچ زیادہ تے چوڑائی وچ انتہائی کم اے۔ محراباں دے نال تے اندرونی درمیانی عمارت مقطع اے۔ انہاں دی چھت دے تھلے توں اُتے نمایاں طور اُتے گنبد مترور تعمیر دا شاخسانہ دکھائی دیندے نيں۔ جدوں کہ چھت دے اُتے گنبد اردگرد دی عمارتاں دی چھتاں ہی توں دکھائی دے سکدے نيں۔اگر مسجد دی تمام موجودہ عمارت توں سفیدی نوں کھرچا جائے تے پرانی عمارتاں دے ماہرین دے ذریعے قدیم رنگ بحال کرنے دی کوشش کيتی جائے تاں مسجد اپنے ابتدائی ایام دی مانند دکھائی دینے لگے۔ مسجد دی پنج محراباں وچوں وسطی محراب کلاں اے تے ہور خورد، وسطی محراب دے ماتھے اُتے مشرقی سیدھ وچ کلمہ شریف تے دور جدید دی خطاطی وچ اللہ تے محمد ﷺ سجے تے کھبے سیدھاں وچ دیکھیا جا سکدا اے ۔لاہور دے عین وسط وچ ہائی کورٹ توں ملحقہ جی پی او چوک و سپریم کورٹ توں متصل حضرت شاہ چراغ لاہوری ؒ دا مزار مبارک اے تے نال ہی مسجد وی اے۔ انتہائی اہم جگہ اُتے واقع ہونے دی وجہ توں مسجد وچ نماز جمعہ تے نماز پنجگانہ دے اوقات وچ کافی رش ہُندا اے۔ مغلیہ خاندان دے دور وچ بننے والی اِس عظیم مسجد نوں تاریخی اہمیت حاصل اے ۔اِس مسجد تے مزار مبارک نوں ثقافتی ورثہ دی حثیت حاصل اے۔ راجہ رنجیت سنگھ نے اس مسجد نوں کافی نقصان پہنچایا