مسعود راݨا

مسعود رانا Masood Rana
پیدائشی نام	مسعود احمد رانا
پیدائش	۹ جون 1938 (1938-06-09)سندھ، برطانوی ہند
وفات	سانچہ:تاریخ وفات اور عمرپنجاب، پاکستان
اصناف	پس پردہ گلوکار
پیشے	پس پردہ گلوکار
سالہائے فعالیت	1955–1995

مسعود رانا ، (7 اگست 1941 – 4 اکتوبر 1995) اک پاکستانی پلے بیک گلوکار سی۔ انہاں نے اپنی گلوکاری کیریئر دا آغاز 1962 وچ فلم انکالب تو‏ں کیتا تے تن دہائیاں تو‏ں وی زیادہ عرصہ تک اردو تے پنجابی دونے فلماں وچ ٹاپ مرد گلوکاراں وچ شامل ہوگئے۔ انہاں نے سب تو‏ں زیادہ تعداد وچ فلماں وچ گایا تے 1995 وچ اپنی وفات تک فلماں وچ اک انتہائی مصروف گلوکار رہ‏‏ے۔ [1]

مسعود رانا پاکستان دے مشہور ترین گلوکاراںوچو‏ں اک سن ۔ اوہ 9 جون 1938ء نو‏‏ں میرپور خاص دے اک زمیندار دے گھر وچ پیدا ہوئے ۔ انہاں نے 1962ء وچ گلوکاری شروع د‏‏ی تے پہلی فلم انقلاب دے لئی پہلا گانا گایا۔ اوہ اردو تے پنجابی فلماں دے صَف اوّل دے گلوکار سن ۔ اوہناں نے 500 تو‏ں ودھ فلماں لئی گانے گائے تے انہاں دے گائے ہؤے گانے پاکستان دے تمام وڈے اداکاراں اُتے فلم بند ہؤے جنماں ندیم، محمّدعلی،وحیدمراد،شاہد،غلام محی الدین، اعجاز، حبیب،سدھیر،اکمل، وغیرہ قابل ذکر ني‏‏‏‏ں۔ اوہناں دا انتقال 4 اکتوبر 1995ء نو‏‏ں ہويا۔ انہاں نے مشہور فلماں آئنہ، دل میرا دھڑکن تیری، خواب اور زندگی، چراغ کہاں روشنی کہاں، ہمراہی، بدنام، چاند اورچاندنی، نازنین، نیند ہماری خواب تمہارے، آنسو، بہاروں پھول برساؤ، دل لگی، شرافت، شرارت، یہ راستے ہیں پیارکے، مجاہد، نائلا، کون کیسی کا، بھیّا، سنگدل، پاکدامن، احساس، دامن اور چنگاری، میراماہی، مرزاجٹ، دھی رانی،مکھڑاچن ورگا، وریام، اج دا مہینوال، وارنٹ، بادل وغیرہ دے لئی گانے گائے جو بے انتہا مقبول ہوئے۔ اوہناں نے کافی سارے قومی نغمے وی گائے جیہڑےانتہائی جوشیلے انداز وچ گائے نيں ۔ اوہناں نوں پاکستانی رفیع کا خطاب بھی دتا گیا۔

مڈھلا جیون

رانا نے اپنے گائیکی کیریئر دا آغاز 1955 وچ ریڈیو پاکستان ، حیدرآباد تو‏ں کیتا تے ندیم بیگ تے اخلاق احمد دے نال 1960 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ کراچی وچ گلوکاری گروپ قائم کرنے وچ مدد ملی۔

فلمی کیریئر

مسعود رانا نو‏‏ں پہلی کامیابی اس وقت ملی جدو‏ں معروف فلمی اداکار ساقی نے انہاں نو‏ں پروڈیوسر تے ہدایتکار اقبال شہزاد تے موسیقار ڈیبو تو‏ں متعارف کرایا۔ انہاں دا پہلا فلمی گانا فلم انقلاب وچ سی تے ایہ گانا مشق د‏‏ی تر تھاک فضا وچ نواں بچا ہويا اے جس نو‏‏ں میوزک ڈائریکٹر این دے راٹھور نے کمپوز کیتا سی لیکن انھاں اپنی وڈی کامیابی 1962 وچ اپنی دوسری فلم بنجران تو‏ں ملی سی جو میوزک ڈائریکٹر ڈیبو بھٹاچاریہ نے ترتیب دتی سی۔ انہاں نو‏ں فخر دے نال "پاکستانی رفیع" دے ناں تو‏ں تعارف کرایا گیا سی تے اوہ ہمیشہ اپنی ساکھ دے مطابق زندہ رہیا۔ انہاں نے انتہائی بلند آواز وچ مشکل گانے گانے وچ مہارت حاصل کيتی تے فلمی ٹائٹل تے تھیم گانے دے لئی میوزک ڈائریکٹرز د‏‏ی پہلی پسند سی۔

1964 وچ ، فلم داچی وچ پنجابی گانا تنگے والا خیر منگڈا اک مشہور گلی گانا سی جو میوزک ڈائریکٹر غلام احمد چشتی نے تشکیل دتا سی۔ اس دے بعد اوہ اردو تے پنجابی دونے فلماں وچ سب تو‏ں زیادہ دبنگ مرد گلوکار بن گئے جدو‏ں فلم ہماراہی (1966) وچ انہاں دے چھ گانے وڈے فلماں وچ بن گئے۔ مسعود رانا ہن وی پاکستانی فلماں وچ واحد مرد گلوکار نيں جنہاں نے اردو تے پنجابی زبانہاں وچو‏ں ہر اک وچ 300 تو‏ں زیادہ گانے گائے۔ انہاں نے 550 تو‏ں زیادہ فلماں وچ گایا تے انہاں نے 1995 وچ اپنی موت تک 1962 وچ اپنی پہلی فلم تو‏ں مسلسل کم کیتا۔ رانا احمد رشدی دے بعد سب تو‏ں کامیاب گلوکار سمجھ‏‏ے جاندے سن ۔ [2]

موت

رانا 4 اکتوبر 1995 نو‏‏ں ٹرین وچ سفر دے دوران دل دا دورہ پڑنے د‏‏ی وجہ تو‏ں چل بسا۔ انہاں نو‏ں کریم بلاک قبرستان ، اقبال قصبہ ، لاہور وچ سپرد خاک کردتا گیا۔

حب الوطنہ دے گیت

فلمی اسائنمنٹ دے علاوہ انہاں نے خوبصورت حب الوطنی دے گانے وی گائے نيں جو مقبول ہوئے تے اج وی پاکستان دے قومی دن چلائے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ فلم اگ دا دریا (1966) دے لئی ، انہاں نے گائے 'اے وطن اسيں اے تیری شما دا پروانون مین ، زندگی ہوش وچ اے جوش ہی ایماں وچ گائے۔ دوسرا گانا ستیو ، مجاہدیو ، جگ اتھا اے سرا وطن ، ساتھیو ، مجاہد مسعود رانا شوکت علی دے نال فلم دے لئی اے (مجاہد 1965)۔ ہندوستان دے نال 1965 د‏‏ی جنگ وچ پاکستان دے فوجیاں د‏‏ی ہمت تے قربانی دے اعزاز وچ ، انہاں نے موسیقی دے ہدایت کار تصدق حسین د‏‏ی تشکیل کردہ فلم ہمراہی (1966) وچ "یاد کاردا اے زمانہ انھی انو کو" گایا ، مظفر وارثی دے فلمی گیتاں دے گیت۔

باہرلے جوڑ

• Masood Rana Profile – IMDb.com, Retrieved 23 September 2015
• http://anisshakur.tripod.com/id67.html، Tribute to Masood Rana, Retrieved 31 October 2015