مفقود خواتین
مفقود سوانیاں (انگریزی: Missing women) دا ہندسہ ایہ دسدا اے کہ سوانیاں دی مجموعی تعداد وچ متوقع سوانیاں دے اعداد کِنے کم نيں۔ ایہ عمومًا مرد و سوانیاں دے جنسی تناسب دے ذریعے طے کيتا جاندا اے۔ اس دی وجوہ وچ جنس اُتے مبنی اسقاط حمل، مادہ بچہ کشی تے لڑکیاں دے لئی صحت دی دیکھ ریکھ تے غذائیت دی کمی اے۔ ایہ دعوٰی کيتا گیا اے کہ اوہ ٹیکنالوجیاں جو جنسی انتخاب نوں ہويا دے رہیاں نيں، اوہ 1970ء دے دہے مفقود مادہ بچےآں دے لئی ذمے دار نيں۔ [۱]
سبب[سودھو]
مفقود سوانیاں دے لئی عام طور توں دو وجہ دسیاں جاندیاں نيں: یا تاں انہاں دا رحم مادر ہی وچ قتل ہُندا یا فیر نومولود بچیاں ہی نوں مار دتا جاندا اے۔ بھارت وچ سن 2011ء وچ کرائی گئی مردم شماری دے مطابق اتراکھنڈ وچ لڑکیوں دی پیدائش دے عمل وچ واضح کمی نوٹ کيتی گئی اے۔ اک حکومتی سروے دے مطابق اس ریاست دے 132 پنڈ وچ گزشتہ تن مہینے دے دوران 214 بچے پیدا ہوئے، جنہاں وچوں اک وی لڑکی نئيں سی۔ اتراکھنڈ وچ ریاستی کمیشن برائے سوانیاں دی چیئرپرسن وجے بارتھوال نے ڈی ڈبلیو نوں دسیا اے کہ ابتدائی طور اُتے معلومات موصول ہوئیاں سن کہ انہاں دیہات وچ کچھ لڑکیاں وی پیدا ہوئیاں سن لیکن انہاں اعدادوشمار دی پڑتال دی ضرورت اے۔ اُتے کچھ ماہرین تے انسانی حقوق دے کارکنان دا کہنا اے کہ لڑکیوں دی پیدائش نہ ہونے دی وجہ دراصل انہاں دی جنس دا علم ہونے دے بعد رحم مادر وچ انہاں دا قتل اے۔[۲] اس طرح دے مسائل راجستھان، ہریانہ، دہلی وچ دیکھے گئے۔ مفقود سوانیاں دا مسئلہ چین تے دوسرے ملکاں وچ وی دیکھیا گیا اے۔
نفسیاتی پہلو[سودھو]
بھارت سمیت کئی ملکاں وچ لڑکیوں دے جنین نوں ضائع کرنے وچ کئی سماجی تے اقتصادی محرکات کار فرما نيں۔ سماج وچ لڑکیوں نوں ہن وی کمتر تے بجھ سمجھیا جاندا اے۔ سماجیات دے ماہرین دے مطابق اقتصادی ترقی دی راہ اُتے اس چلن اُتے کاری ضرب لگانے دی ضرورت اے ورنہ سماج دے لئی ایہ روش خطرناک ثابت ہوئے گی۔[۳]
ہور ویکھو[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ Sen, A (2003). "Missing women--revisited: reduction in female mortality has been counterbalanced by sex selective abortions". British Medical Journal 327 (7427): 1297–1299. doi:. PMID 14656808.
- ↑ اقتصادی بجھ، رحم مادر وچ ہی بچیاں دا قتل
- ↑ لڑکیوں دی کمی تے سماجی مسائل