مہاراجا چندو لال

مہاراجا چندو لال لال
جم	سنہ 1766   برہانپور
وفات	15 اپریل 1845 (78–79 سال)  حیدرآباد
قومیت	ہندوستانی
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  سیاست دان

مہاراجا چندو لال (پیدائش: ۱۷۶۶ء— وفات: 15 اپریل 1845ء) حیدرآباد دکن د‏‏ی مشہور شخصیت سن جنہاں نے ریاست حیدرآباد دے وزیر اعظم د‏‏ی حیثیت تو‏ں فرائض سر انجام دیے۔چندو لال بیک وقت فارسی تے اردو دے شاعر وی سن ۔ اپنے عہد وزارت وچ چندو لال نے بیشتر اردو شاعر نو‏‏ں حیدرآباد دکن بلوایا تے اوتھے اُنئيں سکونت اختیار کرنے دے بہترین انتظامات کيتے۔

پیدائش

• ہور دیکھو: صدر المہام حیدرآباد

چندو لال د‏‏ی پیدائش ۱۷۶۶ء وچ برہانپور وچ ہوئی۔ اُنہاں دے والد دا ناں رائے نارائن داس سی جو رائے بریلی تو‏ں ہجرت کرکے حیدرآباد دکن پہنچے تے اوتھے سکونت اختیار کيتی۔ اُنہاں دے آبا و اجداد ہندو سن ۔ آبا و اجداد وچ راجا ٹوڈرمل وی شام‏ل سن جو مغل شہنشاہ جلال الدین اکبر دے وزیر مالیہ سن ۔ چندو لال دے خاندان نے ریاست حیدرآباد وچ نظام الملک آصف جاہ اول دے عہدِ حکومت (۱۷۲۴ء- ۱۷۴۸ء) وچ وزارت مالیہ دا ادارہ قائم کيتا۔ اِس خاندانہاں وچو‏ں آخری وزیر اعظم ریاست حیدرآباد مہاراجہ سر کشن پرشاد ہوئے۔ریاست حیدرآباد وچ اِس خاندان نو‏‏ں مال والا خاندان کہیا جاندا سی۔

وزیر اعظم و پیشکارِ ریاست حیدرآباد

• ہور دیکھو: میر اکبر علی خان سکندر جاہ، آصف جاہ سوم

نواب سکندر جاہ دے عہدِ حکومت وچ چندو لال دا بطور پیشکار مالیہ ریاست حیدرآباد ۱۱ مئی ۱۸۰۶ء نو‏‏ں تقرر کيتا گیا۔۱۸۱۹ء وچ چندو لال نو‏‏ں مہاراجا دا خطاب تفویض ہويا تے اک کروڑ روپئے انعام دتا گیا۔ ۱۸۲۲ء وچ ست ہزاری سوار دا منصب عطاء ہويا۔ ناصر الدولہ، آصف جاہ چہارم د‏‏ی طرف تو‏ں راجا راجگان دا خطاب تفویض ہويا۔ ۱۸۳۳ء وچ بطور وزیر اعظم تقرر کيتا گیا جس اُتے ۵ ستمبر ۱۸۴۳ء تک فائز رہ‏‏ے۔

شاعری

چندو لال دا تخلص شاداں سی۔ اُنہاں نے اردو تے فارسی وچ بیک وقت شاعری کيتی۔ اوہ اردو شاعری تے ادب تو‏ں بخوبی واقف سن ۔ انہاں د‏‏ی فیاضی دربار دے اردو شاعر تے مصنفاں نو‏‏ں اپنی طرف مائل کردی سی۔ انھاں نے دہلی دے ذوق تے بخش ناسخ جداں شاعر نو‏‏ں ریاست حیدرآبار آنے د‏‏ی دعوت دتی لیکن انھاں نے کچھ مسائل د‏‏ی وجہ تو‏ں آنے تو‏ں انکار کر دتا۔ وزیر اعظم دے منصب اُتے فائز ہوݨ دے باجود اوہ روزانہ مشاعرہ دا انعقاد کردے تے اس وچ حصہ لیا کردے سن ۔

وفات

چندو لال دا انتقال ۷۸ سال د‏‏ی عمر وچ ۱۵ اپریل ۱۸۴۵ء نو‏‏ں ہويا۔

يادگار

شہر حیدرآباد وچ اک محلہ اج وی چندو لال بارہ دری دے ناں تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• ریاست حیدرآباد
• میر اکبر علی خان سکندر جاہ، آصف جاہ سوم

حوالے