ناراین سیتارام پھڈکے
| ناراین سیتارام پھڈکے | |
|---|---|
| جم | 4 اگست 1894 [۱]
|
| وفات | 22 اکتوبر 1978 (84 سال)[۲] |
| شہریت |  بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | لکھاری |
| پیشہ ورانہ زبان | مرہٹی |
| اعزازات | |
 پدم بھوشن (۱۹۶۲) |
|
 باب ادب
| |
ترمیم  | |
ناراین سیتارام پھڈکے (1894ء–1978ء) مراٹھی دے ناول نگار، افسانہ نگار، اولین انشائیہ نگار تے ناقد سن ۔
سوانح
[سودھو]ان دا جنم 4 اگست 1894ء نوں ضلع احمدنگر دے مقام کرجت وچ ہويا۔ ناسک، بارسی تے پونے وچ ابتدائی تعلیم دے بعد انہاں نے پونے ہی وچ ثانوی تے اعلیٰ تعلیم حاصل کيتی۔ بی اے کرنے دے بعد 1916ء وچ ایم۔ اے کیتا۔ 1920ء وچ مہاتما گاندھی دی تحریک عدم تعاون وچ حصہ لینے دے لئی کالج دی ملازمت توں استعفے دے دتا تے "کیسری" (مراٹھی) تے "مراٹھا" (انگریزی) اخبار وچ مدیر معاون دی حیثیت توں کم کرنے لگے۔ بعد وچ سیاست توں کنارہ کش ہوکے دوبارہ تدریس دا پیشہ اختیار کیتا تے دہلی، حیدرآباد، ناگپور تے کولہاپور دے کالجاں وچ فلسفہ و منطق تے نفسیات دے پروفیسر رہے۔ کولہاپور دے راجا رام کالج توں 1949ء وچ سبکدوشی اختیار کيتی۔
دوران ملازمت ہی انہاں نے ماہنامہ"رتناکر" (1925ء) تے ہفتہ وار "بھنکار" (1940ء) دا اجرا کیتا۔ 1951ء وچ انجلی پرکاشن دے ناں توں اشاعتی ادارہ قائم کیتا تے انجلی دے ناں توں رسالہ جاری کر کے سال وچ دو بار یعنی بسنت تے دیوالی دے موقع پراس دتی خصوصی اشاعتاں دا اہتمام کردے رہے۔ انہاں دے ناول ايسے رسالے وچ چھپدے رہے۔
پھڈکے اولین ادبی تخلیق اک کہانی "موم دا نقش" سی جو اس وقت دے اہم تے مقبول رسالے "کیول لوکل" (1912ء) وچ شائع ہوئی۔ انہاں دا پہلا ناول "اللہ اکبر" (1917ء) میری کوریلی دے نوال "ٹیمپرل پتے" توں ماخوذ سی لیکن اگے چل کے انہاں نے ناول نگاری نوں اپنا خاص میدان بنایا تے غیر معمولی طبع زاد لکھ کے مراٹھی وچ رومانی ناول نگاری دے عید دی بنیاد پائی۔ "قلابہ دی ڈنڈی"(1925ء)، "جادوگر" (1928ء)، "دولت" (1929ء)، "اٹک دے پار"(1931ء) تے "نرنجن" (1932ء)، جداں ناولاں وچ رومانی کشمکش، بیان کيتی کشش، کردار نگاری دی صفائی تے ذہانت بھری مکالمہ نگاری دے سہارے انہاں نے قارئین دا وسیع حلقہ پیدا کر ليا۔ اس دے بعد "ادھار" (1935ء)، "پرواسی" (1937ء) تے "آخری بغاوت" وچ انہاں نے رومان دے نال فکر نوں جوڑا ہور سنجیدہ موضوعات نوں برتنا شروع کیتا تے مہاراشٹر دی بعض تاریخی شخصیتاں نوں اپنے ناولاں وچ اجاگر کیتا۔ آزادی دے بعد انہاں نے جدید ہندوستان دی سیاسی تحریکات نوں بنیاد بنا کے جو ناول لکھے انہاں وچ 1942ء دی "ہندوستان چھڈ دو تحریک" اُتے مبنی "جھنجھاوت" (1948ء) تے کشمیر دی جنگ آزادی اُتے مبنی "جہلم" (1948ء) خاصے مشہور ہوئے۔ انہاں دے ہور ناولاں وچ "رتو سنہار" (1958ء)، "کوہوکوہو" (1960ء) تے "اک سی یوراج"(1961ء) قابل ذکر نيں۔ انہاں دا آخری ناول "ہیمو بھوپالی" رسالہ "انجلی" دے دیوالی نمبر (1978ء) وچ شائع ہويا۔ انہاں دے اک ناول "کلنک شوبھا" (1937ء) اُتے مراٹھی وچ فلم وی بنی سی۔
پھڈکے نے افسانے وی لکھے تے انہاں دیاں کہانیاں دے پچیس توں زیادہ مجموعے منظرعام اُتے آئے۔ جنکا اک انتخاب "باون کشی" دے ناں توں 1962ء وچ شائع ہويا۔ انہاں دے ناولاں دے علاوہ افسانےآں دے وی ترجمے انگریزی تے ہندوستان دی ہور زباناں وچ ہوئے نيں مگر بہ حیثیت افسانہ نگار انہاں دی شناخت زیادہ نمایاں نئيں ہوسکی۔ مراٹھی وچ ادب لطیف دے رحجان تے انشائیہ نگاری دے بانی دی حیثیت توں وی پھڈکے نوں اہم مقام حاسل اے۔ انہاں دے ذوق لطیف تے رنگین اسلوب دی نمایاں جھلکیاں انہاں دے انشائیاں وچ نظر آندی نيں۔"سرگوشیاں"(1933ء)،"نويں سرگوشیاں" (1937ء) تے "دھوئيں دے مرغولے"(1941ء) انہاں دے انشائیاں دے اہم مجموعے نيں۔
پھڈکے ادب برائے ادب دے قائل سن ۔ اپنے نقطہ نظر دی اشاعت و وضاحت دے لئی انہاں نے تنقیدی مضامین تے کتاباں لکھياں۔ کلٹن ہیملٹن دی "دی آرٹ آف فکشن" دے زیر اثر لکھی گئی کتاب "پرتھباسادھنا" (1931ء)تے "مختصر افسانہ نگاری، اصول تے تکنیک" (1952ء) وچ انہاں دا نظریہ ادب کھل دے سامنے آیا۔ اس دے علاوہ "ساہتیہ آنی سنسار" (1937ء) تے"پرتھباولاس" (1966ء) وچ انہاں نے اپنے موقف نوں واضح کرنے تے منوانے دی پرزور کوشش کيتی جو بہت کامیاب وی رہی تے انہاں دیاں تحریراں توں مراٹھی وچ "ادب برائے ادب" تے "ادب برائے زندگی" دے نظریات دا تفاوت تے تناظر روشن تے مستحکم ہوئے گیا تے ادبی دنیا دو مستقل گروہاں وچ تقسیم ہوئے گئی۔ انہاں وچ ادب برائے ادب دے حامل گروہ دے سب توں اہم نمائندے پھدکے دے معاصر ناول نگار وشنوسکھارام کھانڈیکر سن ۔ جدوں کہ ادب برائے ادب دے قائل گروہ دے سرخیل خود پھڈکے سن ۔
پھڈکے نے سوانحی کتاباں وی لکھی تے ترتیب دتی نيں۔ انہاں دی مرتبہ کتاب "بابوراو پینٹر: ویکتی آنی کلا" (1954ء) دے علاوہ مستقل لکھتاں وچ "کرلوسکر: ویکتی آنی کلا" (1964ء)، "ناٹیہ اچاریہ کھاڈلکر" (1972ء) اہم نيں۔ انہاں وچ مذکورہ شخصیتاں تے انہاں دے کارنامےآں دا ناقدانہ جائزہ پھڈکے دے انداز تحریر دے سبب یادگار ہوئے گیا اے۔
ان دی خودنوشتاں وچ "میری خدمت ادب دی یاداں" (1943ء)تے "میرا جیون: اک ناول" (1969ء) خاصی مقبول ہوئیاں۔ انہاں دے علاوہ "ميں تے میرے ناول" تے "مراٹھی انشائیے دا خالق کون؟" دے ذریعے انہاں نے اپنی ناول نگاری تے انشائیہ نگاری دا تفصیلی جائزہ لیندے ہوئے انہاں میداناں وچ اپنی اولیات نوں واضح کیتا اے۔ 1940ء وچ رتنا گیری وچ منعقدہ مہاراشٹریہ ساہتیہ سمیلن دی صدارت دا اعزاز انہاں نوں دتا گیا سی ۔ 1962ء وچ اوہ "پدم بھوشن" دے خطاب توں نوازے گئے۔ اکتوبر 1978ء نوں پونے وچ انہاں دا انتقال ہويا۔
حوالے
[سودھو]- ↑ Open Library ID: https://openlibrary.org/works/OL4565866A?mode=all — subject named as: Narayan Sitaram Phadke — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — مصنف: Aaron Swartz — اجازت نامہ: GNU Affero General Public License, version 3.0
- ↑ Open Library ID: https://openlibrary.org/works/OL4639041A?mode=all — subject named as: Narayan Sitaram Phadke — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — مصنف: Aaron Swartz — اجازت نامہ: GNU Affero General Public License, version 3.0