نیپال وچ خواتین
نیپال وچ خواتین (انگریزی: Women in Nepal) دا موقف تریخ دے مختلف ادوار وچ جدا گانہ رہیا اے۔ اُتے جدید دور وچ نیپال دے فعال مملکت تے حقوق نسواں دے لئی بیدار سماج دے طور اُتے ابھریا اے۔ اس دی اک جھلک یپالی پارلیمان دی جانب توں 2015ء خواتین دے حقوق دے لئی کم کرنے والی بدتا دیوی بھنڈاری دا صدر جمہوریہ منتخب کرنا اے۔ بدتا دیوی صدر دے عہدے اُتے منتحب ہونے والی ملک دی دوسری شخصیت نيں تے اپنے ملک دی اولین خاتون صدر نيں۔[۱] جدید دور وچ ملک وچ تعلیم تے ملازمتاں وچ خواتین دی حصے داری ودھ رہی اے۔
سماجی رویہ
[سودھو]نیپال دی مختلف برادریاں وچ ایسی خواتین نوں ناپاک تصور کيتا جاندا اے جو ’’حیض‘‘ توں متاثر ہُندیاں نيں تے انہاں نوں مکان دے ہور اراکین توں دور اک علحدہ جھونپئی وچ رکھیا جاندا اے۔ صدیاں پرانی اس روایت نوں اوتھے ’’چھوپاڑی‘‘ کہیا جاندا اے۔ اس روایت اُتے عمل کرنے دی وجہ توں ہر سال متعدد خواتین علحدہ جھونپئی وچ دھواں دی بہت زیادہ مقدار پھیپھڑے وچ چلے جانے (کیونجے اوہ جھونپئی نوں گرم رکھنے دے لئی اگ جلاندی نيں)، جنگلی جانوراں دا شکار یا فیر سپ دے ڈس لینے توں فوت ہوجاندیاں نيں۔[۲]
دنیا دے کئی ملکاں دی طرح نیپال وچ عوامی تھاںواں اُتے جنسی ہراسانی دے واقعات وی رو نما ہُندے رہے نيں۔ یپالی راجگڑھ کاٹھمنڈو وچ خواتین نوں عوامی حمل و نقل وچ جنسی تشدد تے ہراساں کیتے جانے دے واقعات توں محفوظ رکھنے دے لئی خصوصی بس خدمت شروع کر دتی گئی اے ۔شہر وچ چار 17 نشستی چھوٹی بساں چلائی گئیاں نيں، جنہاں اُتے 'صرف خواتین دے لئی' دے سائن بورڈز لگائے گئے نيں تے ایہ صرف صبح تے شام دے اوقات وچ شہر دے اہم تھاںواں اُتے چلا کرن گی۔[۳]
کم عمری وچ شادیاں
[سودھو]نیپال وچ کم عمری وچ شادی دا رجحان عام ہورہیا اے۔ نیپال ڈیموگرافک ہیلتھ سروے 2016ء دے مطابق 25 توں 49 سال دی تقریباً 50 فی صد لڑکیوں نے 18 سال دی عمر وچ ہی شادی کرلئی سی۔ کم عمری وچ شادی کرنے اُتے 50 سال پہلے پابندی عائد کيتی گئی سی تے شادی کيتی قانونی عمر 20 سال مقرر اے۔ لیکن اس اُتے عمل درآمد نئيں ہوئے رہیا اے۔[۴]
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]
|