وارڈر کریسن
اس صفحے وچ موجود سرخ روابط اوراس دے مضمون بارے ہور مواد مساوی زباناں دے ویکیپیڈیاواں خصوصاً انگریزی ویکیپیڈیا وچ موجود اے، ترجمہ[۱] کر کے ویکیپیڈیا اردو دی مدد کرن۔ |
وارڈر کریسن (جولائی 13، 1798ء - 6 نومبر، 1860ء) یروشلم وچ پہلا امریکی قونصل سی۔ اسنوں 1844ء وچ مقرر کیتا گیا سی۔ [۲]
زندگی تے کم
[سودھو]وارڈر کریسن (بعد ازاںمیکوئل بواز یسرویل بن اوراہام) فلاڈیلفیا ،پنسلوانیا وچ ، کویکر خاندان وچ پیدا ہويا۔ [۳] اوہ پیری کیرسن دی نسل توں سن جو ہرلیم، نواں یارک وچ آکے آباد ہوئے،جس دا پوتا سلیمان، 18واں صدی دے آغاز وچ فلاڈیلفیا ہجرت کر گیا سی۔ وارڈر کریسن دے والد، جان ایلیٹ کریسن (1773ء–1814ء) نے 1795ء وچ مریم وارڈر نال شادی کيتی۔
1830ء وچ اس نے اک کتابچہ بانی دے ’’عظیم بابل گررہیا اے ‘‘نے دا شائع کیا۔ ستارہ صبح یا عالی روشنی ، جس وچ انہاں نے وقت دے بدترین تے برے رجحانات دی مذمت کيتی تے تمام کویکراں نوں بہتر تے کم گمراہ کن زندگی گزارنے دی نصیحت کيتی۔ اوہ سخت اندرونی مذہبی خلفشار توں گزرے، حق دی تلاش وچ اوہ بوہت سارے فرقےآں وچ شامل ہويا۔
1840ء وچ ، اس نے اسحاق لیسرنال ملاقات کيتی تے اس دی یہودیت وچ گہری دلچسپی ظاہر کيتی۔ وارڈر کریسن نوں موردیکائی مینوئل نوح دیاں تحریراں نے اثر انداز کیتا ، جو اس گل اُتے یقین رکھدا سی کہ یہودی جلد ہی اپنےقومی وطن فلسطین وچ رہن گے۔ [۴]
17 مئی، 1844ء کو، اس دا تقرربطور امریکی ایلچی (کونسل) یروشلم ہويا ، اس منصب اُتے فائز ہونے والا اوہ پہلا شخص سی ۔ پر، اس تقرر نوں اس دے یروشلم وچ پہنچنے توں پہلے ہی منسوخ کر دتا گیا، جو اس دے لئی ناقابل فہم سی ۔ اوہ یروشلم روانگی دا ذکر ایويں کردا اے۔
’’ ميں نے 1844ء کےموسمِ بہار وچ دنیا وچ اپنی تمام ہردلعزیز اشیاء چھڈ دتیاں ميں نے اپنی نوجوانی دی بیوی تے چھ پیارے بچے (مینوں میری زندگی توں زیادہ پیارے)چھڈ دتے تے میری آسائش و سکون دی تمام اشیاء دا حامل بہترین مزرع (فارم) چھڈ دتا۔ ميں نے اس سب نوں حق دی جستجو وچ تے صرف حق دی خاطر چھڈیا۔‘‘
روانگی توں پہلے اوہ فلاڈیلفیاء دے مضافاتی علاقے گوائینیڈ وچ زراعت وچ مصروف رہیا۔
وہ یروشلم دے گردوپیش توں بہت متاثر ہويا تے یہودیت دی جانب مائل ہويا، اس نے اپنا ناں میکوئل بواز یسرویل رکھیا۔ 1844ء–1848ء وچ ، اوہ اسحاق لیسر دے جریدے اوسیڈینٹ (المغرب) دے لئی اکثر لکھدا، جس وچ اس نے یہود وچ عیسائیت دے فروغ دے لئی لندن انجمن دی تبلیغی تدابیر اُتے تنقید ورگی۔
دورانِ قیام یروشلم وچ اوہ سفاردی طبقے دے نیڑے تر ہُندا گیا۔ اوہ حاکھام(اردو مساوی:مولانا) یہییل کوہن تے اگلے سربراہ ربی، الیاشار دا دوست بنیا۔ 1848ء وچ ، اس نے قبول یہودیت دی کوشش کيتی۔ اس سال مارچ وچ ، اس دا ختنہ کیتا گیا تے یہودی ہويا۔ اوہ ستمبر 1848ء وچ اپنے معاملات دا بندوبست کرنے تے یروشلم وچ مستقل نقل مکانی دے لئی فلاڈیلفیا واپس آ گیا ۔
اس دے خاندان نے اسنوں اپنے عزائم پورے کرنے توں روکنے دی کوشش کيتی تے دعوی کیتا کہ اس نے اپنی عقل کھو دتی اے۔ اسکےاپنے بیٹے دے سوا سب توں رنجش پیدا ہوئی۔ مئی 1849ء وچ ، اس دی بیوی، الزبتھ ٹاؤنسینڈ تے اس دے بیٹے یعقوب نے عدالت وچ درخواست کيتی تے اسنوں پاگل قرار دتا۔ [۳] اس نے اس فیصلے کیخلاف اپیل دی تے 1851ء وچ چھ دن تک مقدمہ چلدا گیا، ایہ مقدمہ اپنے وقت وچ بہت مشہور ہويا۔ دونے فریقین دی جانب توں نامور وکیل کیتے گئے تے تقریبا سو گواہاں نوں بلايا گیا۔ نچلی عدالت دا فیصلہ بدلایا گیا سی تے کیریسن نوں الزامات توں بری کیتا گیا ۔ اس دے وکلا وچوں اک، ہوراشیو ہبل اصغرکے دلائل اسحاق لیسر دے تبصرے دے نال 1863 ء وچ اسحاق لیسر دے جریدے اوسیڈینٹ (المغرب) ،ماں شائع ہوئے سن ۔
فلاڈیلفیا وچ اپنے قیام دے دوران اوہ کنیسہمیکوی اسرائیل وچ باقاعدگی توں حاضری دیندا، یہودی سماجی سرگرمیاں وچ حصہ لیندا تے یہودی شریعت اُتے سختی توں عمل پیرا ہُندا۔ اس نے ’’ جریدے اوسیڈینٹ (المغرب) ‘‘ دے لئی لکھیا تے1851 ء وچ ، کلیدِ داؤد کلید شائع دی : داؤد سچا مسیحا یا یعقوب کے خدا دا وقف کردہ ۔
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Former Principal Officers and Consuls General". https://web.archive.org/web/20150921103949/http://jerusalem.usconsulate.gov/former.html.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ "Warder Cresson". https://www.jewishvirtuallibrary.org/warder-cresson.
- ↑ "Warder Cresson: From Shaker to Quaker to Orthodox Jew". http://personal.stevens.edu/~llevine/cresson.pdf.