وگیان آشرم
وگیان آشرم (ماں: انگریزی: Vigyan Ashram [۱]) ، پونے ضلع دے پابلا پنڈ دا اک تعلیمی ادارہ اے۔ ڈاکٹر سری ناتھ شیش گیری کلباگ اوہ اس تنظیم دا بانی اے۔ اوہ مشہور کمپنی ہندوستان لیور دے شعبہ 'انجینئرنگ سائنس' دے سربراہ سن ۔ تعلیم اس دا مباشرت موضوع سی۔ انہاں نے 1983 دے آس پاس ویگن آشرم شروع کيتا سی۔ بوہت سارے بچے ، ایتھے تک کہ جے اوہ اسکول چھڈ دیندے نيں تاں ، زندگی وچ کامیاب ہوجاندے نيں۔ اوہ کم کردے ہوئے سیکھدے نيں۔ اس دا مطلب ایہ اے کہ کم دے ذریعے سیکھنا سیکھنے دا فطری طریقہ اے۔ ڈاکٹراں نے اس خیال دے نال سائنس آشرم قائم کيتا اے کہ جے معاشرے وچ زیادہ توں زیادہ بچے ايسے طرح سیکھ رہے نيں تاں ، ایہ سیکھنے دا بنیادی طریقہ ہونا چاہیدا۔ اوہ اک مشہور ماہر تعلیم اے ۔ جے پی۔ نائکی دے نال تبادلہ خیال کيتا گیا۔ پابل نوں ہندوستان دے اک نمائندہ دیہات وچوں اک دے طور اُتے منتخب کيتا گیا سی تے ایتھے توں ہی آشرم شروع کيتا گیا سی۔ بعد وچ ، ایتھے حقیقی تعلیم دی تریخ واقع ہوئی۔ آشرم دے نظام تعلیم دے سبب بہت سارے بچے جو روايتی طور اُتے ہوشیار نئيں نيں اوہ کاروباری بن جاندے نيں۔ ڈاکٹر سری ناتھ شیش گیری کالباغ بعد وچ ، ویگن آشرم دی دیکھ بھال میرا کالاباغ (اماں) یعنی انہاں دی اہلیہ نے کيتی۔ لیکن انہاں دا 18 مارچ 2016 نوں انتقال ہوگیا۔ ہن مکمل سائنس آشرم ڈاکٹر اے ۔ یوگیش کلکرنی نے اسنوں دیکھیا۔ یوگیش کلکرنی ویگن آشرم دے ایگزیکٹو ڈائریکٹر نيں۔ [۲]
آشرم دی مرکزی سانس 'کم کرکے سیکھنا' اے۔ اس نصاب وچ محکمہ برائے داخلہ تے صحت سائنس شامل اے جس وچ زراعت-جانوراں دی کھیتی ، فوڈ پروسیسنگ ، لیبارٹری ٹیسٹنگ وغیرہ شامل نيں ، انجینئرنگ ڈیپارٹمنٹ جس وچ فیکٹریکشن ، تعمیراتی ، کارپینٹری وغیرہ شامل نيں تے شمسی توانائی ، بائیو ٹیکنالوجی وغیرہ اُتے مشتمل توانائی ماحولیات اُتے مشتمل اے۔'وگیان آشرم' دے طلباء اصلی کم دے ذریعے ٹکنالوجی اُتے مبنی مختلف پروجیکٹس سیکھدے نيں۔ کم کردے ہوئے ، اوہ زرعی تکنیکاں نوں استعمال کرنا سیکھدے نيں جداں شمسی لیمپ بنانے ، ٹپکنے والی آبپاشی ، چھڑکنے والی آبپاشی ، نويں تعمیراتی تکنیک سیکھنا ، کھانے دی اشیاء بنانا وغیرہ۔ تعلیم کاروباری تعلیم اے۔ اُتے ، اک کم کردے ہوئے طلباء نوں مختلف شعبےآں وچ تصورات توں متعارف کروانے اُتے زور دتا جارہیا اے۔ مثال دے طور اُتے ، بجلی دے آلات دی مرمت دے دوران فزکس وچ تصورات سیکھے جا سکدے نيں۔ حیاتیات ، ریاضی وغیرہ جداں بوہت سارے مضامین وچ آئیڈیاز فصلاں دی نشوونما کردے وقت آسانی توں سیکھ سکدے نيں۔ کم کردے ہوئے ، انہاں نے اس تصور نوں سمجھایا تے طلبا نوں اس دی تعلیم دی۔ 'وجیان آشرم' نے ایداں دے طلبا نوں لیا کے ایہ تصور ثابت کيتا اے جو باقاعدگی توں کتاب مراکز تعلیم وچ دلچسپی نئيں رکھدے نيں تے اس وجہ توں اوہ تعلیمی ترقی نئيں کرسکدے نيں۔ سیکڑاں تربیت یافتہ افراد اپنے اپنے کاروبار چلا رہے نيں۔
وگیان آشرم وچ درس و تدریس دے طریقے
[سودھو]وگیان آشرم وچ طرح طرح دے کورسز نيں۔ جھارکھنڈ ، گجرات ، آندھراپردیش ، اترپردیش ، چھتیس گڑھ جداں کئی ریاستاں دے لڑکے لڑکیاں ایتھے تعلیم حاصل کرنے آندے نيں۔ ایداں دے طلباء نوں وظائف دتے جاندے نيں۔
آشرم 31 سال توں زیادہ عرصے توں پینڈو علاقےآں وچ سائنس تے ٹکنالوجی لیانے دے لئی کم کر رہیا اے۔ "تعلیم دے ذریعے پینڈو ترقی" دے مقصد نوں ذہن وچ رکھدے ہوئے ، جنوری 1983 وچ ، ڈاکٹر۔ سائنس آشرم سری ناتھ کلباگ نے قائم کيتا سی۔ پونے وچ ہندوستانی انسٹی ٹیوٹ آف ایجوکیشن دا سائنس آشرم مرکز اے۔ محکمہ 'سائنس آشرم' سائنس تے ٹیکنالوجی (ڈی ایس ٹی) ، 'آشا برائے تعلیم' ورگی متعدد تنظیماں دے مالی تعاون توں اپنا پروگرام چلا رہیا اے۔
ویجن آشرم وچ تدریسی طریقہ دی خصوصیات: -
- علم عملی تجربے دے ذریعے حاصل ہُندا اے۔
- ٹرینی روزانہ دی پریشانیاں نوں حل کرنے دے لئی تعلیمی لحاظ توں تیار کيتا جاندا اے۔
- برادری برادری نوں فراہم دی جانے والی خدمات دی ادائیگی کردی اے۔
- سیکھنے دے دوران ، ٹرینی مہارت وچ مہارت حاصل کرنے دی سطح تک پہنچ جاندا اے۔
پینڈو ترقی دے لئی ٹکنالوجی نويں ٹیکنالوجیز دے استعمال توں پیشرفت ممکن اے۔ نويں ٹکنالوجی توں اسيں ترقی نوں تیز کرسکدے نيں۔ اس ٹیکنالوجی نوں دیہات تک لے جانے دے لئی ، اس اُتے مبنی صنعتاں نوں شروع کرنا ہوئے گا۔ ویجن آشرم مناسب استعمال تے پائیدار ترقی دے لئی ٹکنالوجی دی نشوونما تے پھیلاؤ دے لئی کوشاں اے۔
وگیان آشرم دے کورسز
- غیر رسمی تدریسی پروگرام
- رسمی اسکولاں دے لئی پروگرام
- محکمہ ٹکنالوجی دی ترقی
ڈی بی آر ٹی (بنیادی رورل ٹیکنالوجی وچ ڈپلومہ)
[سودھو]غیر رسمی تعلیم پروگرام: جو وی طالب علم گھٹ توں گھٹ اٹھويں جماعت وچ پاس ہويا اے اوہ اس کورس دے لئی داخلہ لے سکدا اے۔ اس ڈپلوما کورس نوں نیشنل انسٹی ٹیوٹ آف اوپن اسکولنگ ، نويں دہلی نے تسلیم کيتا اے تے 10 جولائی توں 25 جون تک (300 دن) روزانہ 8 گھینٹے تک پڑھایا جاندا اے۔ ابتدائی طور اُتے ، تمام طلبا نوں چار گروپاں وچ تقسیم کيتا گیا اے تے ہر گروپ نوں چاراں محکمےآں وچ تن ماہ دی مدت دے لئی تربیت دتی جاندی اے۔
ا) انجینئرنگ: -
تھیوری- پیمائش ، فنکشن ، توانائی ، کمک دی قسم ، سادہ مشین ، چکنا کرنے والے مادے (لوہا ، لکڑی ، سیمنٹ ، مٹی) ویکٹر تے بنیاد ، کارکردگی دے تصورات۔ فولڈنگ کرسیاں ، کمرےآں دی تعمیر ، چھتاں دی تنصیب ، مرغی دے پنجریاں دی تعمیر ، فارم دے اوزاراں دی تیاری ، پانی دے ٹینکاں دی تعمیر ، دستکاری دی تعمیر ، بیت الخلا دی تعمیر ، مرغی دے لئی بروڈرز دی تیاری ، ورکشاپ دے مواد دی تیاری دا منصوبہ۔ جداں۔ بینچ دی آواز ، پائپ دی آواز ، سمندری کلیمپ ، ہیک آر ، پلر وغیرہ۔
ب) توانائی تے ماحولیات:
تھیوری - بجلی ، الیکٹرانک ، کنڈکٹر ، سیمیکمڈکٹر ، اوہم دا قانون ، بجلی ، سرکٹس ، سنگل فیز تے تھری فیز پاور سپلائی ، i. سی انجن ، شمسی توانائی ، پانی دے پمپ تے اس دیاں قسماں دا مطالعہ ، پمپ دا انتخاب ، سیپٹک ٹیک تے بائیو گیس پلانٹ ، لگانے ، کٹ آؤٹ ، زمینی پانی ، نقشے۔
پروجیکٹ : - ویلڈنگ مشین بنانا ، گھر دا ہلکا فٹنگ کرنا ، ڈی۔ سی ٹیوب سرکٹ ، ڈیزل انجنہاں دی مرمت ، موٹر اسٹیٹس کٹ بنانا ، بیٹری چارجر بنانا ، آٹے دی چکی دی کارکردگی نوں ناپنا ، کوئلہ کوئلہ ، مشین دی مرمت ، موٹر ریونڈنگ ، ڈیزل دا متبادل ایندھن تلاش کرنا (جداں۔ ارنڈی دا تیل ، کرنجے دا تیل) ، گھریلو آلات دی مرمت ، (جداں۔ مکسر ، پنکھا ، لوہا ، کولر ، ہیٹر) ، کیچمنٹ ایریا دا مطالعہ کرکے ڈیم بنانے دے لئی ، کنويں دے لئی سائٹ دا انتخاب کرن ، کھادی بناواں۔ پروجیکٹ دی معلومات: - کین کوئلہ بنانا [۳]
اجزاء: - قدرتی فضلہ (جداں گھاہ ، درخت دی لاٹھی) ڈبے ، وڈے دلال (پتے) داناں دی شاخ ، پانی۔
طریقہ: - پہلے کچرا اکٹھا کرن تے اس دا وزن کرلاں۔تمام کوڑے نوں جمع شدہ پائپ وچ ڈالاں تے اگ لگاواں۔تمام کچرے نوں اس طرح جلا داں کہ ایہ صرف 50٪ جل جائے۔ اسنوں دیکھو جدوں ایہ ٹھنڈا ہوجائے تاں کچرا اتار دتیاں راھ توں صرف کاربن ڈائی آکسائیڈ جمع کرن تے اِنّی ہی مقدار وچ بران لاں تے اسنوں مکس کرلاں تاکہ کوئلہ صحیح سائز وچ بن سکے۔ فوٹو: -
ج) زراعت تے جانوراں دی کھیتی: -
تھیوری - پودےآں ، جانوراں ، پرندےآں ، خوراک ، مختلف کھاتاں ، کیڑاں ، مٹی دیاں قسماں ، مصنوعی گوندی ، جمع ، بجٹ ، مرغیاں توں بیماریاں دی روک سیم ، مرغیاں دا مرض تے علاج ، بیلنس شیٹ ، نقد بہاؤ ، منافع توں متعلق معلومات ، آبپاشی دا طریقہ۔
پروجیکٹس - نرسریاں وچ پودےآں دی تیاری تے فروخت ، کسی اک فصل دا جائزہ ، ہائیڈروپونک ، مختلف اجزاء توں بائیو گیس دی پیداوار ، مرغی وچ اک بیچ بڑھاوا ، اک ماہ دے لئی ڈیری لین دین نوں سنبھالنا ، ا۔ آئی سنٹر وچ جانوراں دے مطالعے دا اک مہینہ ، جانوراں دے کھانے دے بطور کارخانے دے ذیلی مصنوعات دے استعمال دا مطالعہ ، کچن دے کچرے توں جانوراں دا کھانا بنیا۔
د) گھر تے صحت: -
تھیوری-حفظان صحت ، صحت ، بیماری توں بچاؤ دے اسباب ، بیماری دی روک سیم ، بچےآں دی نشوونما تے ضروریات ، متوازن غذا دے غلام تے مچھلی ، جین تے نسب ، صحت دے طریقےآں ، یوگا ، آپ دا جسم۔ پروجیکٹ: سلائی تے بنائی توں متعلق بنیادی معلومات ، بچےآں دا صحت سروے ، پانی صاف کرنے ، بلڈ گروپ تے ایچ بی چیک ، اسکول دے بچےآں دا بلڈ گروپ ، مٹی ٹیسٹ ، مختلف مصالحے تے چٹنیاں دی تیاری ، بیکری دی مصنوعات دی تیاری ، آملہ توں مختلف مصنوعات دی تیاری۔ ، مختلف اچار بنانا۔
IBT (بنیادی ٹیکنالوجی دا تعارف)
[سودھو]2) رسمی اسکولاں دے لئی پروگرام (IBT): -
تخلیقی صلاحیتاں ، کاروباری صلاحیتاں ، تخلیقی قوت دی ترقی ، خود اعتمادی ورگی خصوصیات نوں فروغ دینے دے لئی ، طلبا نوں اسکول دی سطح توں ہی 'پیداواری کم' وچ حصہ لینا چاہیدا۔ حالے ایہ سب کرنے دے لئی ، سائنس آشرم نے آئی بی ٹی شروع کردتی اے۔ اٹھويں توں دسويں دے طلباء 'ہتھ توں کم سیکھنا' دے اصول اُتے ایس ایس سی سیکھدے نيں ایہ بورڈ دی منظوری توں کسی وی اسکول وچ نافذ کيتا جاسکدا اے۔ اس مضمون دے لئی ہفتے وچ اک دن ضروری اے۔ کورس دے نامزد افراد ، نويں عوامی افادیت خدمات ، نويں ٹیکنالوجی ، انجینئرنگ ڈیزائن پروجیکٹ ای۔ تربیت مضامین اُتے کيتی جاندی اے۔
مورتاں
[سودھو]-
ویجن آشرم وچ شری ناتھ کالباگ دی تصویر
-
میرا کالابھج (اماں)
-
پبل دے لئی کیو آر کوڈ
-
ویگن آشرم 2 وچ اسکین کرنا
-
ویگن آشرم 01
-
ڈاکٹر ویجن آشرم وچ ایس ایس کالباگ فوٹو
-
ٹی ٹی ٹی 2019 05 دا پہلا دن
-
WAT2019 وچ اسکیننگ دا مظاہرہ
-
دانت پیسٹ ڈسپینسر دا 3d ڈیزائن
-
ٹی ٹی ٹی 2019 گروپ فوٹوگرافر
-
WAT2019 دے شرکا دی گروپ فوٹو
-
پیون سنتوش TTT 2019 دے دن 2 وچ شرکاء نوں Statswiki دے بارے وچ تعلیم دیندے ہوئے
-
سپر 20 وچ ویکیپیڈیا لڑکیوں نوں تربیت دیندے ہوئے
-
ساوتریچیا آن لائن لیکی (ساویتری ' آن لائن بیٹیاں)
-
ویجیان آشرم دا ورکشاپ
-
سپر 20 وچ ویکیپیڈیا لڑکیوں نوں تربیت دیندے ہوئے
-
ویگنان آشرم فیب لیب 0
-
ماں دے پہلے یادگار دن دے لئی پتھر دی پینٹنگ تے فیبرک پینٹنگ ورکشاپ
-
ماں دے پہلے یادگار دن دے لئی پتھر دی پینٹنگ تے فیبرک پینٹنگ ورکشاپ
-
میسور وچ ٹی ٹی ٹی پروگرام
-
پونے وچ منی ٹی ٹی ٹی پروگرام
-
تانے بانے دی پینٹنگ تے پتھر دی پینٹنگ ورکشاپ دا گروپ فوٹو
-
3d پرنٹر دے بارے وچ طالب علم نوں سکھانا
-
ہوشیار سامائی پروجیکٹ دے لئی طالب علم نوں اردوینو دی تعلیم داں
-
3d ڈیزائن دا سیکھنے والا طالب علم
-
3d ڈیزائن دے طالب علم نوں پڑھاواں
فیب لیب (ڈیجیٹل فبریکیشن لیبارٹری)
[سودھو]ڈاکٹر فیب لیب نیل گریسین فیلڈ (ڈائریکٹر ، سنٹر فار بٹس اینڈ ایٹمز ، ایم آئی ٹی (USA)) نے تیار کيتا سی۔ کالاباغ تے ڈاکٹر VA-Fab لیبارٹری 2002 وچ نیل گریسن فیلڈ نے قائم کيتی سی۔ کمرہ 40 مربع فٹ دے کمرے وچ شروع ہويا۔ وی اے نے پینڈو مسائل نوں حل کرنے دے لئی فب لیبز دے استعمال اُتے قابو پانے وچ سست تے مستحکم پیشرفت کيتی۔ فیب لیب وچ تیار کردہ کچھ کامیاب منصوبےآں دی پیروی مندرجہ ذیل نيں:
ایل ای ڈی لائٹننگ دے حل
ایگ انکیوبیٹر
صحت توں متعلق ایگری ڈیوائسز
سینیٹری انسینیریٹر
فیب لیب وچ مشیناں:
1) لیزر کٹنگ
2) وینیل کٹنگ
5) الیکٹرانکس تے مائکرو پروسیسرز
7) روايتی فیبریکیشن اوزار
فب لیب فیب لیب ڈیجیٹل گھڑاؤ دی اک لیبارٹری اے۔ اس لیبارٹری وچ بہت ساریاں چیزاں آسانی توں پیدا کيتی جاسکدی نيں۔ ایتھے جدید ترین مشیناں نيں جداں تھری ڈی پرنٹرز ، لیزر کٹر ، پلازما کٹر ، دھات دے کٹر ، پلاسٹک کٹر وینائل کٹر۔
ایتھے سادہ بنیادی گلاں توں لے کے چلنے والی چیزاں تک کيتیاں جاندیاں نيں۔ اسکول دے بچےآں نوں جدید ٹکنالوجی فراہم کرنے دے لئی فیب لیبز وچ ورکشاپس دا انعقاد کيتا جاندا اے۔ ایتھے دے ڈی بی آر ٹی دے بچےآں نے اک مواصلاتی گنبد تعمیر کيتا اے۔
فیب لیب کیمپ دی شرکت : اسيں نويں کارکناں دے لئی باقاعدگی توں ورکشاپس تے چھوٹے کیمپ لگاندے نيں۔ ایداں دے کیمپاں دے لئی اندراج شروع ہوچکيا اے۔ اسيں کیمپاں دا اہتمام کردے نيں۔ [۴]
DIC (ڈیزائن انوویشن سینٹر)
[سودھو]پونے یونیورسٹی دا 'ڈیزائن انوویشن سینٹر' ہندوستان دی حکومت برائے ہیومن ریسورس ڈویلپمنٹ ، حکومت نے یونیورسٹی وچ اک "جدید ڈیزائن سینٹر" قائم کرنے دا پروگرام شروع کيتا اے تاکہ یونیورسٹی وچ دی جانے والی تحقیق نوں معاشرے دی ضروریات نوں پورا کرنے دے لئی براہ راست استعمال کيتا جاسکے۔ انہاں وچوں ، پورے ملک وچ 20 نويں ڈیزائن انوویشن سینٹرز (ڈی آئی سی) شروع کیتے جارہے نيں۔ انہاں وچوں اک DIC اے جو پونے یونیورسٹی وچ شروع ہورہی اے۔ اس 'جدید ڈیزائن سنٹر' دے ذیلی مراکز ناسک ، احمد نگر تے پبل وچ 'وِجیان آشرم' ہون گے۔ اس نوعیت دا تحقیقی کم یونیورسٹی دی مختلف تحقیقی شاخاں توں مستقل طور اُتے جاری اے۔ ڈگری ، پوسٹ گریجویٹ ، صفحہ p.۔ H. ڈی ، ای. تحقیق نصاب دا اک اہم حصہ اے۔ بوہت سارے نويں آئیڈیاز تے پروجیکٹس طلباء نے نصاب دے حصے دے طور اُتے متعارف کروائے نيں۔ لیکن زیادہ تر وقت انہاں دا استعمال علمی تکمیل توں اگے نئيں بڑھدا اے۔ ایہ تحقیق منصوبے دی رپورٹس تے پیشکشاں توں اگے نئيں اے۔ اس ڈی آئی سی دا مقصد یونیورسٹی وچ معاشرے دی ضروریات اُتے مبنی جدید تحقیق کرنا اے۔
DIC کِداں کم کردا اے :
ڈیزائننگ اک عمل اے۔ اس عمل دے مرکز وچ صارف اے۔ طلباء نوں لوکاں دی ضروریات نوں سمجھنے ، اپنے تجربات توں سبق سیکھنے تے اس معلومات دی بنیاد اُتے ٹھوس ڈیزائن دے مقاصد طے کرنے دی ضرورت اے۔ فیر توقع کيتی جاندی اے کہ برین اسٹورمنگ جداں ٹولز دا استعمال کرکے نويں جوابات ڈھونڈاں ، تاکہ مختلف ٹولز (جداں تھری ڈی پرنٹرز ، فیب لیبز ) دا استعمال کرکے بقیہ جوابات نوں حقیقت اُتے لاواں۔ آخری مرحلہ ایہ اے کہ مصنوع / عمل نوں براہ راست استعمال کرن تے اس اُتے صارفین دا رد حاصل کرن۔
ڈیزائن دا ایہ عمل مشینری یا سامان دی تیاری تک ہی محدود نئيں بلکہ تمام شعبےآں اُتے لاگو ہُندا اے۔ پونے یونیورسٹی ماحولیاتی تے واٹر مینجمنٹ ، جدید فصل دی نمو دے طریقےآں ، کمپیوٹر ڈیزائن ، الیکٹرانکس سینسر ، دوا ساز مینوفیکچرنگ وچ ڈیزائن دا سرٹیفکیٹ پیش کررہی اے۔ انہاں کورسز وچ داخلے دے لئی اہلیت بہت لچکدار اے تے بنیادی قابلیت ایداں دے منصوبے کرنے دی خواہش تے خواہش اے جو مندرجہ بالا فیلڈ وچ موجود مسائل دا جواب تلاش کردی اے۔ اس کورس دی نوعیت بین الثباتاندی اے تے ہور مضامین دے طلبہ وی ایہ کورس کر سکن گے۔ طلبا شروع توں ہی منصوبے اُتے کم کرکے ڈیزائن دے تمام اصولاں نوں سیکھنا چاہندے نيں۔ نظریاتی حصہ اس منصوبے دی تکمیل کريں گا تے ایہ کورس انٹرنیٹ ، ویڈیو وغیرہ دے ذریعہ کالج دے عام کورس توں مختلف ہوئے گا۔ کسی پنڈ دے پانی دا آڈٹ کرنا ، نويں طریقے توں کٹائی کرنا ، فضلہ دے انتظام دے نويں آئیڈیا نوں عملی جامہ پہنانا ، اپنی مدد آپ دے گروپاں دی مختلف مصنوعات تیار کرنا ، مختلف عملاں نوں خود کار بنانا ، کاریگراں دی مزدوری نوں کم کرنا وغیرہ۔ ایہ مختلف منصوبےآں نوں نافذ کرکے تجربے توں سبق حاصل کرنے دا موقع ہوئے گا۔ انہاں تمام کورسز وچ 30 کریڈٹ نيں تے انہاں نوں قومی مہارت دے قابلیت فریم ورک (این ایس کیو ایف) دے مطابق سطح -5 دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا اے۔ انہاں تمام منصوبےآں نوں انجام دینے تے نويں ڈیزائن تیار کرنے دے دوران ، طالب علم نوں صنعت وچ انجینئرز تے کاروباری افراد دی رہنمائی وچ کم کرنے دا تجربہ ملے گا۔
ڈی آئی سی پونے یونیورسٹی ، ویجن آشرم پابل دے نال نال ناسک تے احمد نگر وچ یونیورسٹی دے سب مراکز وچ بنیادی ورکشاپس تے منصوبےآں دے انعقاد دے لئی جدید ترین سہولیات میسر ہاں گی۔ جو وی شخص کسی نويں آئیڈیا اُتے کم کرنا چاہندا اے اوہ انہاں خدمات نوں استعمال کرسکدا اے تے آپ دے آئیڈیا نوں عملی جامہ پہنا سکدا اے۔ کالج دے طلباء اپنے تعلیمی منصوبےآں نوں عملی جامہ پہنانے دے لئی ڈی آئی سی وچ سہولیات حاصل کرسکن گے۔
سپر 20
سپر 20 کورس لڑکیوں دے لئی اے۔ ایہ کمپیوٹر دی کلاساں اُتے مشتمل اے۔ کمپیوٹر وچ مکمل ایڈوانس ٹیکنالوجی پڑھائی جاندی اے ۔اس وچ (جی میل ، بلاگ ، ایم ایس آفس ، پوسٹر ڈیزائننگ ، 3 ڈی ڈیزائنز ، فوٹوشاپ ، ویڈیو ایڈیٹنگ) سکھائی جاندی اے۔ اسکیم ویگن آشرم وچ سیکھدے ہوئے کمنیا اے ، لہذا انہاں نوں سیکھنے دے دوران ملازمت وی دتی جاندی اے۔ مواصلات تے نرم ہنر وی سکھائے جاندے نيں۔ سرزمین دی صحت دے ل data ڈیٹا انٹری دا کم ہوئے گا ، ویکی پیڈیا اُتے اک نواں مضمون لکھياں گے ، موجودہ مضمون وچ ہور اضافہ کرن گے۔ کتاب نوں اسکین کر کے اسنوں او سی آر بناکر کم کرنا اے۔
ہور ویکھو
[سودھو]ماہانہ رپورٹ
[سودھو]- جنوری 2017
- فروری 2017
- مارچ 2017
- اپریل 2017
- مئی 2017
- جون 2017
- جولائی 2017
- اگست 2017
- ستمبر 2017
- اکتوبر 2017
- نومبر 2017
- دسمبر 2017
حوالے
[سودھو]- ↑ سانچہ:जर्नल स्रोत
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "ऊर्जा आणि पर्यावरण|विज्ञान आश्रम"۔ vigyanashram.com (بزبان मराठी)۔ اخذ شدہ بتاریخ २०१७-१०-०२
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.