کرانی خاندان

کرانی خاندان ( پشتو: د کرلاڼيو واکمني ، بنگالی: কররানী ) د‏‏ی بنیاد کارلانی قبیلے دے اک نسلی پشتون تاج خان کرانی نے 1564 وچ رکھی سی۔ سلطنت بنگال پر حکمرانی کرنے والا ایہ آخری خاندان سی۔

بانی

تاج خان پہلے سور شہنشاہ شیر شاہ سوری دا ملازم سی۔ 1562 تو‏ں لے ک‏ے 1564 تک ، تاج خان نے جنوب مشرقی بہار تے مغربی بنگال پر قبضہ ک‏ر ليا تے آخری محمد شاہی حکمران دے قتل دے نال ، اس نے سارے بنگال پر قبضہ ک‏ر ليا۔ راجگڑھسونارپنڈ تھا ۔ تاج خان دے بعد سلیمان خان کرانی سن ، جنہاں نے 1565 وچ حکومت کیت‏‏ی نشست گور تو‏ں ٹانڈا منتقل کردتی۔ 1568 وچ ، سلیمان خان نے اڑیسہ نو‏‏ں کرانی سلطانی دے نال مستقل طور اُتے جوڑ لیا۔ عام طور اُتے اس نے مغل بادشاہ اکبر کی بالادستی نو‏‏ں قبول کيت‏‏ا تے اس دے وزیر اعظم لودی خان نے مغلاں نو‏‏ں تحائف تے ضیافت دے ذریعہ رام کيت‏‏ا۔ سلیمان خان دا اختیار کوچ بہار تو‏ں پوری تے دریائے سون تو‏ں لے ک‏ے دریائے برہم پترا تک تھا ۔

مغل حملہ

25 ستمبر 1574 نو‏‏ں مغل جنرل منیم خان نے کرانی دار الحکومت ٹانڈا اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ توکاروئی د‏‏ی جنگ جو 3 مارچ 1575 ء نو‏‏ں لڑی گئی نےآخری کررانی حکمران داؤد خان کرانی نو‏‏ں اڑیسہ واپس جانے اُتے مجبور کر دتا۔ اس جنگ تو‏ں معاہدہ کاتک ہويا جس وچ داؤد نے صرف اڑیسہ نو‏‏ں برقرار رکھدے ہوئے پورے بنگال تے بہار نو‏‏ں چھڈ دتا۔ معاہدہ بالآخر منم خان د‏‏ی وفات دے بعد ناکا‏م ہوئے گیا جو اکتوبر 1575 وچ 80 سال د‏‏ی عمر وچ فوت ہويا۔ ^{حوالےدی لوڑ؟} داؤد خان نے موقع تو‏ں فائدہ اٹھایا تے اکبر تو‏ں آزادی دا اعلان کردے ہوئے بنگال اُتے حملہ کيت‏‏ا۔ کرانی سلطانی دے خلاف مغلاں دا حملہ مغل جنرل خان جتھ‏ے اول د‏‏ی سربراہی وچ 12 جولائ‏ی 1576 نو‏‏ں راج محل د‏‏ی لڑائی دے نال ہويا۔ داؤد خان نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی۔ اُتے ، عیسیٰ خان د‏‏ی سربراہی وچ پشتون تے مقامی زمینداراں نو‏‏ں بارو بھویان دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، مغل یلغار دے خلاف مزاحمت کردے رہ‏‏ے۔ بعد وچ 1612 وچ جہانگیر کے دور حکومت وچ ، بنگال نو‏‏ں بالآخر مغل صوبہ دے طور اُتے ضم کر دتا گیا۔

ایہ وی دیکھو

• سور سلطنت
• لودی خاندان
• بھوپال ریاست