کول بغاوت
کول بغاوت 1831 عیسوی وچ کول قبیلے دے ذریعہ انگریزی حکومت دے ظلم دے خلاف بغاوت اے۔ ہندوستان وچ انگریزاں دے خلاف ایہ اک اہم بغاوت اے۔ ایہ سرکشی انگریزاں دے استحصال دا بدلہ لینے دے لئی کيتی گئی سی۔ [۱] اس ذات دے لوک صدیاں توں چھوٹا ناگپور دے سطح مرتفع علاقےآں وچ اُتے سکون طور اُتے رہندے سن ۔ انہاں دے کیریئر دا سب توں وڈا مقصد کھیتی باڑی تے جنگل سی۔ اوہ جنگل صاف کردے تے بنجر زمین کاشت کرکے کاشت کردے سن ۔ لہذا ، اوہ زمین اُتے اپنا فطری حق سمجھدے نيں۔ قرون وسطی دے عہد وچ زندگی دی طرز زندگی تبدیل ہونا شروع ہوگئی۔ [۲]
مغل دور وچ ، بوہت سارے تاجر تے ہور قبائلی علاقےآں وچ آکے آباد ہوگئے۔ مسلمان تے سکھ تاجر وڈی تعداد وچ آئے۔ انہاں لوکاں نے آہستہ آہستہ زمین اُتے اپنا اختیار قائم کرنا شروع کيتا لیکن مغل دور تک انہاں تبدیلیاں نے کول ذات دی معاشرتی ، معاشی زندگی اُتے زیادہ اثر نئيں ڈالیا۔ بنگال وچ انگریزی حکمرانی دے قیام دے نال ہی کول ذات دے لوکاں دی معاشی زندگی وچ نمایاں تبدیلی آئی۔ [۳] مستقل تصفیہ دی وجہ توں ، اس علاقے وچ نويں زمینداراں تے مہاجناں دا اک مضبوط طبقہ نمودار ہويا۔ انہاں دے ملازمین وی اس دے نال آئے سن ۔ انہاں سب نے مل کے کول ذات دے لوکاں دا جسمانی تے معاشی استحصال شروع کيتا۔ کرایہ دی عدم ادائیگی اُتے انہاں دی زمین نیلام ہوئی۔ انہاں باہر والےآں نے کول دی بہو بیٹیاں دی عزت لُٹنا وی شروع کردتی۔ کول نوں وی بیگاری کرنا پڑدی سی تے اس دیاں عورتاں زمینداراں دی سرزمین وچ کم کرنے اُتے مجبور ہودیاں سن۔ [۴]
ان مظالم توں انہاں نوں بچانے والا کوئی نئيں سی۔ پولیس اسٹیشن تے عدالت نے جاگیرداراں تے سود خوراں دی وی حمایت کیتی۔ اس ذات دا سربراہ غیر سہائے سی۔ اس دی زندگی اک لعنت بن چکی سی۔ اس دا غصہ زمیندار ، مہاجن ، پولیس دے خلاف اٹھا۔ ایسٹ انڈیا کمپنی نے اپنی زمین غیر قبائلی لوکاں نوں دے دی۔ لہذا ، زمینداراں ، مہاجناں تے انہاں اُتے سود خوراں دے ظلم و ستم وچ روز بروز وادھا ہونے لگا۔ لہذا ، 1831 ء وچ ، اس نے غیر قبائلی ذات دے لوکاں دے خلاف بغاوت کیتی۔ کول ذات دے لوکاں دے اس بغاوت دی قیادت بدھو بھگت ، جوا بھگت تے مدارا مہتو نےکيتی سی ۔ کول ذات دے لوکاں نے غیر قبائلی جاگیرداراں ، مہاجناں تے سود خوراں دی املاک نوں تباہ کردتا۔ سرکاری خزانے نوں پرت لیا تے عدالتاں تے تھاناں اُتے حملہ کيتا۔ آخر کار ، کمپنی نے صورتحال دی سنگینی دے پیش نظر فوج دی اک وڈی نفری روانہ کيتی تے بغاوت نوں بے رحمی دے نال دبا دتا۔ کول وڈی تعداد وچ ماریا گیا۔ کول اپنے روايتی ہتھیاراں توں برطانوی فوج دا مقابلہ کرنے توں قاصر سی۔
مشرقی ہندوستان وچ ، پہلی بار ، کولاں نے استحصال دے خلاف حکومت تے اس دے حامیاں دے خلاف مسلح تحریک چلائی۔ کولو نے جو راستہ اختیار کيتا۔ اوہ دوسرے قبائلیاں دے لئی الہامی ذریعہ بن گیا۔ جلد ہی اس علاقے وچ سنتھلاں دی اک وسیع تحریک شروع ہوگئی۔ کول بغاوت جے ناکام ہوئے گیا۔ لیکن کول دی قربانی رائیگاں نئيں گئی۔ عدم مساوات تے استحصال دے خلاف جدوجہد بغاوت دے بعد وی جاری رہی۔ [۵]
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ www.gyanimaster.com
- ↑ Jha, Jagdish Chandra (1958). "The Kol rising of Chotanagpur (1831–33)-its causes". Proceedings of the Indian History Congress 21: 440–446.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.