کھرڑ

کھرڑ
انتظامی تقسیم
ملک	بھارت
تقسیم اعلیٰ	ضلع موہالی ،  پنجاب
جغرافیائی خصوصیات
متناسقات	30°44′N 76°39′E
بلندی	297 میٹر
مزید معلومات
اوقات	متناسق عالمی وقت+05:30
رمزِ ڈاک	140301
فون کوڈ	160
جیو رمز	1266960
[مکمل اسکرین پر]

فائل:Burj Fateh Chaparh Chiri.jpg

فتح برج، چپڑچڑی

کھرڑ، بھارت دی ریاست پنجاب دے موہالی ضلعے دا اک چھوٹا شہر اے اتے نگر کونسل اے۔ ایہہ چنڈی گڑھ توں 10-15 کلومیٹر اتے موہالی توں تکریبن 4 کلومیٹر اے۔
کھرڑ نوں روپنگر ضلعے دی تقسیم ویلے موہالی ضلعے چ شامل کیتا گیا سی اتے ہن ایہہ کافی تیزی نال ترقی کر رہا اے۔ اس نوں چنڈی گڑھ اتے موہالی دوآں دے لاگے ہون دا فائدہ ملدا اے، نال ہی اس نال وی کہ پنجاب سرکار کھرڑ دے ترقی لئی تیزی نال کم کر رہی اے۔ اسی کر کے اتھے رہائشی علاقے تیزی نال ودھ رہے نے۔ اتھے نویں وسو دے علاقے ماڈل ٹاؤن، شوالک انکلیو، سنی انکلیو اتے گلکو ویلی ہن۔ اس دے آلے-دوآلے اتے اندر چنڈی گڑھ گروپ آف کالج، چنڈی گڑھ یونیورسٹی اتے گرو گوبند سنگھ کالج کھل گئے ہن۔

اتہاس

کھرڑ پرانے سمیاں توں ہی مشہور رہا اے۔ ایہہ پانڈو دور توں لے کے کئی کہانیاں وچ پرچلت رہا اے۔

راکشس دا نہ

پرانی لوک کہانیاں مطابق کھرڑ دے علاقے وچ اک آدمخور راکشس رہندا سی، جسدا نہ کھرڑ منیا جاندا اے۔ کہانیاں مطابق اوہ راکشس بہت ہی نردئی سی جو آدمی دی گردن وڈھّ کے اسنوں کھا جاندا سی انتے سر نوں دور وگاہ کے ماردا سی۔ جس سمت وچ اوہ سر نوں وگاہ کے ماردا سی اسدا ناں منڈی کھرڑ پے گیا۔

پانڈو دور

جدو پانڈو اپنے ونواس ویلے جنگلاں وچ رہِ وچر رہے سن تا اوہ کھرڑ وچ وی آئے۔ اتے اتھے ہی اوہناں دی کھرڑ پھیری نوں وقف اک مندر وی بنیا ہویا اے۔

سکھ دور

منیا جاندا اے کہ سکھاں دے نووے گرو سری گرو تیغ بہادر جی کھرڑ توں ہی لنگھ کے دلی شہادت لئی گئے سن کیوکِ مغل دور وچ شاہ راہ اتھوں ہی لگدا سی۔ تے اوہناں دی یاد وچ بنے نیڑلے گردوارے اس دی تصدیق کردے ہن۔

بابا بندہ سنگھ بہادر جی نے کھرڑ دے نیڑے چپڑچڑی دے میدان وچ ہی سرہند دے صوبیدار نوں جنگ وچ ہرایا سی، جسدی یاد وچ گرودوارہ صاحب وی قائم اے اتے پنجاب سرکار ولو اسنوں تصدیق کردا اک برج اینڈ تریخی یادگار وی اساریا اے۔

انگریز دور

انگریز دے راج ویلے ایہہ انبالہ ڈویزن دا حصہ بن گیا۔ اسنوں تحصیل پدھر دی مانتا حاصل ہوئی جو اجے وی جاری اے۔ اس تحصیل دے وچ اج دے چنڈی گڑھ، موہالی، پنچکلا ضلعیاں سمیت کھرڑ تحصیل دا ہن دا علاقہ وی آؤندا سی۔

جغرافیہ

کھرڑ دی حالت 30 °44′N 76°39′E / 30.74, 76.65 تے اے۔ اس دی اچائی تقریباً 297 میٹر اے۔

بولیاں

پنجابی مکھ بولی جان بولی اے۔ ہندی اتے انگریزی وی لوک بول لیندے ہن۔

اتھے پوادی اپبولی بولی جاندی اے جو کہ برج بولی دے نیڑے منی جاندی اے۔

ٹکسالی پنجابی توں پوادی پنجابی اپبولی دا فرق:

ٹکسالی پنجابی: کہ ہال اے ؟
پوادی اپبولی: کیا ہال اے؟

ٹکسالی پنجابی: ایہہ توں کس طرحاں کیتا؟
پوادی اپبولی: ایہہ توں کیکنا کیتا؟

ٹکسالی پنجابی: اسنوں اداں کرنا چاہیدا۔
پوادی اپبولی: اسنوں ایکناں کریدا۔

ٹکسالی پنجابی: اسنوں دوہاں دے وچکار رکھدے۔
پوادی اپبولی: اسنوں دوہاں دے گبھے رکھدے۔

ٹکسالی پنجابی: توں کل کی کردا سی؟
پوادی اپبولی: توں کل کیا کردا تا؟

دھرم

کھرڑ دا مکھ دھرم سکھ دھرم اے۔ ہندو، اسلام، اسیی اتے جین وی ایتھے وادی گنتی چ دیکھن نوں ملدے ہن۔ گوردواریاں اتے مندراں نال ایہہ شہر بھریا ہویا اے۔ کھرڑ چ 71.3% سکھ، 28.1% ہندو اتے 0.6% ہور دھرماں نوں منن والے رہندے ہن۔

لوک

2001 دی گننا مطابق، کھرڑ دی آبادی 39,410, مرد 46% اتے عورتاں 54% ہن۔ کھرڑ چ 75% پڑھے-لکھے لوک ہن۔ 11% آبادی 6 سال توں ہیٹھاں اے۔

مکھ مذہبی جگاہاں

• گرودوارہ سری گو: سنگھ سبھا
• گرودوارہ سری اکالی دفتر
• گرودوارہ سری کلغیدھر صاحب
• گرودوارہ روڑی صاحب
• گرودوارہ سری دشمیش نگر
• گرودوارہ سیس رستہ
• گرودوارہ بھگت راویداس جی
• گرودوارہ سری گرو تیگبہادر صاحب
• املی والا مندر
• سائی بابا مندر
• CNI گرجاگھر
• بیبی جی دا مندر
• امبکا دیوی مندر
• بھگت گھاٹ مندر
• شری شو سائی مندر
• پتھراں والا کھوہ
• جین مندر
• میمن مسجد
• عید گاہ
• ماں نینا دیوی مندر
• مہادیو مندر
• پیر مزار
• جامعہ مسجد

سکول

• خالصہ سینئر سیکینڈری سکول
• بنلیو سنگھ میموریال گرلز ہائی سکول
• ہینڈرسن جبلی ہائی سکول
• ہینڈرسن گرلز ہائی سکول
• وکرم پبلک سکول
• سینٹ اجرا سکول
• سینٹ مونتیستری سکول
• لٹل بلوجام سکول
• کانشی رام سکول(کھانپر)
• کرسچن سینئر سیکینڈری سکول
• نامدیو ہائی سکول
• انڈس پبلک سکول
• نیتا جی پبلک سکول
• ٹیگور نکیتن سکول
• اے: پی: جے: پبلک سکول(منڈی کھرڑ)
• گرو نانک فاؤنڈیشن پبلک سکول
• علم جوتی پبلک سکول(موہالی)