کیسر سنگھ چھبر

کیسر سنگھ چھبر'بنساولیناما دساں پاتشاہیاں کا ’ دا لکھاری سی ۔

جم

کیسر سنگھ چھبر دا جم کد اتے کتھے ہویا ؟ اس بارے اتہاس چپ اے ۔ اندرلے اشارہ مطابق — سطر برس سودھ مے کیتی تا ایہہ کہانی سنائی ( 14/622 ) । اس دی آیوں بنساولینامے دا احتتام ( سن۔ 1826 بِکرمی۔ ) ویلے 70 ورھیاں دی سی ۔ اس حساب مطابق اس دا جم سن۔ 1756 بِکرمی دے نیڑے-تیڑے ہویا ہووےگا ۔ گرو گوبند سنگھ سں۔ 1765 بِکرمی وچ جوتی جوتِ سمائے ، ادوں اس دی عمر 8/9 ورھیاں دی ہوویگی ۔ اس لئی ایہہ گرو صاحب دا حضوری لکھاری نہیں ہو سکدا ۔ گرو گوبند سنگھ جی دے پرورتی دور وچ کیسر سنگھ سکھ-تنظیم اتے اگھے سکھ آگوآں دے رابطہ وچ رہا سی ۔ اس نے بہت سماں ماتا سندری دے دربار وچ دلی اتے دربار صاحب وچ امرتسر بتایا سی ۔ ایہہ ضرور ہی ماما کرپال ، بھائی منی سنگھ ، بھائی تارہ سنگھ وغیرہ دے نیڑے وچریا ہووےگا ۔

بنساولینامے وچ بھائی کیسر سنگھ نے اپنے جنم-ستھان دا کوئی الیکھ نہیں کیتا ، پر اس دی کل-پرمپرا جموں دے چھبر خاندان نال جڑدی اے ۔ اس نے اپنے آپ نوں دھرمچند دا ‘ ناتی’ کیہا اے ۔ اس نے نوویں چرن ( 33-34 ) وچ دسیا اے کہ بکالے وچ 22 منجیاں اتے اکھوتی گروآں وچوں اصلی گرو نوں لبھن دا سہرا دیوان درگھا ملّ چھبر نوں اے ، جو گرو ہرکرشن جی نال دلی گیا سی اتے گورو-گدی دا اختلاف چھڑ پین تے پنجویں مہینے دلیؤں سنگت لے کے بابے بکالے آیا سی ۔ گرو جی نے پرسن ہو کے اس نوں سروپاؤ دتا اتے اپنے دربار دی ‘ دیوانی ’ دی ذمہ واری وی سونپی ۔ بردھ ہون کرکے اس نے اس کم لئی ستیداس اتے متیداس ناں دے اپنے دو بھتیجیاں دا تعاون لیا ، کیونکہ دھرمچند ناں دا اس دا پتر ادوں عمر وچ چھوٹا سی اتے ‘ دیوانی’ دا ذمہ واری نبھاؤن دے یوگ نہیں سی ۔

دھرمچند اتے صاحب چند دوویں بھرا سن ۔ ایہناں دوہاں نوں گرو گوبند سنگھ جی نے گدی اتے بیٹھن ویلے ‘ دیوانی’ دا کم سنبھالن لئی حکم دتا ۔ صاحب چند دی ذمہ واری دربار دی دیوانی سنبھالنا سی اتے دھرمچند دے سپرد خزانے اتے توشاخانے دا کم سی ۔ دھرمچند دے پتر دا ناں گربخش سنگھ سی اتے گربخش سنگھ دا لڑکا کیسر سنگھ سی ۔ اس طرحاں کیسر سنگھ درگھا ملّ دے خاندان وچوں سی اتے دسم گرو جی دے خزانے اتے توشاخانے تک اس دی سدھی پہنچ سی ۔

کیسر سنگھ چھبر دے ناں نال اک ‘ باراماہ ’ دی رچنا وی جوڑی جاندی اے ، پر اس بارے ادھک جانکاری دا امطلب اے ۔ اس دی اکو اک رچنا ‘ بنساولیناما دساں پاتشاہیاں کا ’ ہی اے ۔