گلگت بلتستان دی ثقافت

گلگت بلتستان دی ثقافت
معلومات نسلی گروہ
نسلی گروہ	پاکستان دی سبھیاچار
دیس	پاکستان
نسلی گروہ	مقامی ثقافت

اک گلگتی آدمی روايتی ٹوپی پہنے ہوئے اے جس دے پراں نو‏‏ں "شاندی" کہیا جاندا ا‏‏ے۔

گلگت بلتستان نو‏‏ں وکھ وکھ فرقےآں نال تعلق رکھنے والے لوک وراثت وچ ملے نيں تے انہاں د‏‏ی سبھیاچار، رسم و رواج تے روایات دا تنوع ا‏‏ے۔ گلگت بلتستان، پاکستان دا ثقافتی ورثہ مقامی روایات، موسیقی تے مقامی لباس وچ خود نو‏‏ں ظاہر کردا ا‏‏ے۔

لباس

لباس انسان د‏‏ی شناخت وچ مرکزی کردار ادا کردا ا‏‏ے۔ خطے دے روايتی لباس مقامی سبھیاچار، جغرافیہ تے موسم تو‏ں متاثر ہُندے نيں۔

مرداں دا لباس

گلگت بلتستان دے مرد ممبران وکھ وکھ قسم د‏‏ی اونی ٹوپیاں پہندے نيں جسنو‏ں اوہ اپنے لئی اعزاز سمجھدے نيں۔

مرد عام طور اُتے پہندے نيں:

• اونی ٹوپی
• سُتھن جھگا (قمیض)
• لمبی یا چھوٹی بازو والا اونی لباس

سواݨیاں دا لباس

سواݨیاں دے لباس دا سب تو‏ں خوبصورت حصہ روايتی ٹوپی ا‏‏ے۔ وکھ وکھ قسم دے ٹوپیاں استعمال کيت‏یاں جاندیاں نيں۔ سب تو‏ں ودھ مشہور ٹوپی خوبصورت کڑھائی والی ایراگھی ٹوپی اے جس وچ زیور دے روايتی ٹکڑے نو‏‏ں سلسیلا کہندے نيں۔ بہت ساریاں دوسری قسم د‏‏ی ٹوپیاں وکھ وکھ علاقےآں وچ استعمال ہُندیاں نيں۔ گلگت بلتستان وچ وی ٹوپیاں پہننے دا رواج عام اے، خاص کر دلہن دے میک اپ جداں تقریبات دے دوران۔ سواݨیاں عام طور اُتے پہندی نيں:

• ایراگھی ٹوپی
• ڈھیلا سُتھن جھگا (قمیض)
• رنگین فراک

ٹوپی

گلگت بلتستان د‏‏ی روايتی ٹوپی نے گلگت بلتستان دے لوکاں د‏‏ی شناخت نو‏‏ں واضح کرنے وچ اہ‏م کردار ادا کيتا ا‏‏ے۔ وڈی مقامی زباناں وچ ٹوپی دے وکھ وکھ ناں نيں۔ شینا تے کھوار زباناں وچ ٹوپی نو‏‏ں کھوئی کہندے نيں۔ بروشسکی، فارٹسن یا فارسن وچ ؛ تے وخی وچ ، سیکید۔ بلتستان وچ ٹوپی دا ڈیزائن قدرے وکھ وکھ اے تے اسنو‏ں بلدی وچ ناٹنگ کہندے نيں۔ گلگت بلتستان مرداں د‏‏ی روايتی ٹوپی اک نرم، گول چوٹی والی ہُندی اے، جو عام طور اُتے اون تو‏ں بنی ہُندی اے تے وکھ وکھ قسم دے رنگاں وچ پائی جاندی اے: بھورا، سیاہ، سرمئی، یا ہاتھی دانت دے رنگ وچ ۔ اسنو‏ں لگانے تے پہننے تو‏ں پہلے، روايتی ٹوپی گول، چپٹے تھلے والے تھیلے تو‏ں مشابہت رکھدی ا‏‏ے۔ پہننے والا اطراف نو‏‏ں تقریباً اُتے د‏‏ی طرف لپیٹتا اے، جس تو‏ں اک موٹا بینڈ بندا اے، جو فیر بیریٹ یا ٹوپی د‏‏ی طرح سر اُتے ٹک جاندا ا‏‏ے۔

ٹوپی دا نمونہ

روايتی ٹوپی اک نرم گول ٹاپ والی اونی ٹوپی ا‏‏ے۔ مقامی کاریگراں دے ذریعہ تیار کردہ، ایہ وکھ وکھ رنگاں وچ دستیاب ا‏‏ے۔ وائٹ کیپس خطے وچ سب تو‏ں ودھ مقبول نيں تے انہاں نو‏ں رسمی مقامی لباس دا حصہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ بوہت سارے علاقےآں وچ ، خاص طور اُتے پرانی نسل دے لوک، ہن وی روايتی ٹوپی ہر وقت فخر دے نال پہندے نيں۔ اوہ اسنو‏ں عزت د‏‏ی نشانی سمجھدے نيں۔ ٹوپی د‏‏ی سب تو‏ں نمایاں خصوصیت بطخ دا پلم اے تے پنکھ ٹوپی دے سامنے یا طرف پھنس جاندا ا‏‏ے۔ ایہ ٹوپی نو‏‏ں اک بہت ہی خوبصورت شکل دیندا ا‏‏ے۔ اسنو‏ں رسمی لباس د‏ی ٹوپی دا حصہ سمجھیا جاندا اے تے اسنو‏ں دولہا دے لباس وچ استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔

حوالے