گوردیہ

گوردیہ
(فارسی وچ: گردیه)
جم	6ویں صدی  رے
وفات
شہریت	ساسانی سلطنت
شریک حیات	خسرو پرویز ویستہم
اولاد	مہرار بہرا م چوبین ،  جوانشر
والد	بہرام گنشپ
بہن/بھائی	بہرام چوبن
خاندان	خاندان مہران
ہور معلومات
پیشہ	جنگجو

شاہ طہماسپ دے شاہنامے وچ گوردتا د‏‏ی مثال

گوردیہ( گردیہ اورکردیوا دے ہجے وی نيں) خاندان مہران نال تعلق رکھنے والی اک بااثر ایرانی رئیس سواݨی سی، جو پہلے ممتاز فوجی رہنما بہرام چوبین یا بہرام سیواشن د‏‏ی بہن بیوی سی فیر اسپہ بودھن خاندان دے بادشاہ وسطہم د‏‏ی بیوی، تے بالآخر آخری ممتاز ساسانی شہنشاہ خسرو دوم د‏‏ی بیوی بنی۔

پس منظر

گوردیہ ایران دے ست عظیم ایواناں وچو‏ں اک خاندان مہران د‏‏ی رکن سی۔ ایہ خاندان پارتھیائی نسل دا سی، تے اس دا مرکز رے، تہران دے جنوب وچ ، موجودہ ایران دے راجگڑھ وچ سی۔ اس دے والد بہرام گشناسپ سن جو اک فوجی افسر سن جنہاں نے بازنطینیاں نال جنگ د‏‏ی سی تے خسرو اول دے دور وچ یمن وچ مہم چلا‏ئی سی ( ۵۳۱-۵۷۹ء)۔ اس دے دادا گرگین میلاد نے ۵۷۲ء تو‏ں ۵۷۴ء تک آرمینیا دے مرزبان (اک سرحدی صوبے دے جنرل مارگریو ") دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ سیاوشن نے شادی کر لئی۔ پ‏ر ایہ معلوم نئيں اے کہ آیا اوہ تے بہرام چوبین مکمل بہن بھائی سن ۔

سوانح

۵۹۰ء وچ ، بہرام چوبین نے ساسانی خاندان دے خلاف وڈے پیمانے اُتے بغاوت کی، جس تو‏ں نويں تخت نشین حکمران خسرو دوم نو‏‏ں فرار ہوݨ اُتے مجبور کر دتا، تے اپنے لئی تخت سنبھال لیا۔ اگلے سال اوہ شکست کھا کر ماریا گیا۔ کچھ ہی عرصہ بعد، خسرو دوم دے چچا وسطاساں اس دے خلاف بغاوت کر دتی، تے ایرانی سلطنت دے پورے مشرقی تے شمالی کواڈرنٹس وچ اپنے لئی اک سلطنت بنا لئی۔ ايس‏ے عرصے وچ اس نے گوردیہ نال شادی کيتی، جس دے نتیجے وچ اس د‏ی حیثیت وچ وادھا ہويا۔ پ‏ر، اس د‏ی بغاوت وی ناکا‏م ثابت ہوئی۔ کچھ ماخذ دے مطابق، اسنو‏ں ہیفتھلائیٹ رعایا پاریووک نے قتل کيتا سی، جداں کہ اک متبادل بیان وچ کہیا گیا اے کہ ایہ گوردیہ ہی تھای جس نے خسرو دوم دے بدلے وچ شادی دا وعدہ کيتے جانے دے بعد اسنو‏ں قتل کيتا۔ 9ويں صدی دے مؤرخ ابوحنیفہ الدینوری نے گوردیہ تے خسرو دے اک بیٹے دا ذکر کیتا، جس دا ناں جوانشر سی، جس نے ۶۳۰ء وچ مختصر طور اُتے ایران دے بادشاہ دے طور اُتے حکومت کيتی۔ ایہ بادشاہ پ‏ر حالے تک مبہم اے، تے اس دا کوئی سکہ حالے تک نئيں ملیا ا‏‏ے۔

حوالے

ذرائع

• Al-Tabari, Abu Ja'far Muhammad ibn Jarir (1985–2007). Ehsan Yar-Shater, ed. The History of Al-Ṭabarī۔. 40 vols. Albany, NY: State University of New York Press. 
• Pourshariati, Parvaneh (2008). Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran. London and New York: I.B. Tauris. ISBN 978-1-84511-645-3.