ہرا انقلاب
ہرا انقلاب (انگریزی: Green Revolution) کھیتی باڑی کھیتر وچ ہوئی ترقّی، کھوج پرکھ تے تکنِیکّی تبدِیلِیاں دا مجمُوعہ اے جیہڑا 1950ء توں 1960ء دے آخر تَک جاری رہیا، جیہدی وجہ توں عالمی زرعی پیداوار وچ زبردست اضافہ ہویا، بِلخصُوص ترقّی پزیر دُنیا وچ۔[۱] ایہناں کوششاں دی وجہ توں نوِیاں ٹیکنالوجِیز نوں اپنایا گیا، جس وچ اعلا پیداواری قِسماں (high-yielding varieties -HYVs) دے بیج شامل سن۔ ایہدے ناݪ آبپاشی دی سہُولِیات وچ نمایاں تبدیلی، مشیناں تے کیمیائی کھاد دا اِستعمال وی شامل سی۔[۲]
فورڈ فاؤنڈیشن تے راک فیلر فاؤنڈیشن دونوں میکسیکو وچ ایہدی ابتدائی ترقّی وچ بہت زیادہ شامل سن۔ اک اہم رہنماء زرعی سائنس دان نارمن بورلاگ سی، جیہڑے "ہرے انقلاب دے موڈھی" نیں، اوہناں نوں 1970ء وچ نوبل انعام ملِیا سی۔ اوہناں نوں اک ارب توں زیادَہ لوکاں نوں بُکھ توں بچاؤݨ دا سہرا جان٘دا اے۔ اک ہور اہم سائنسی شخصیت یوآن لانگپنگ سن، جیہناں دے ہائبرڈ چَوݪ دیاں قِسماں اُتے کَم نوں بہت سارِیاں جاناں بچاؤݨ دا سہرا دِتا جان٘دا اے۔ اسے طرحاں ایم ایس سوامی ناتھن نوں ہندوستان وچ ہرے انقلاب دا باپ کہیا جان٘دا اے۔ بنیادی نقطہ نظر اناج دی اعلا پیداوار دیݨ والیاں قِسماں دی ترقّی، آبپاشی دے بنیادی ڈھانچّے دی تَوسِیع، اِنتظامی تکنِیکاں دی جدِید کاری، کساناں نوں ہائبرڈائزڈ بیجاں، مصنوعی کھاداں تے کِیڑے مار ادوِیات دی تقسیم سی۔ چونکہ فصلاں مُنتخب افزائش دے ذِریعے زیادہ توں زیادہ بہتری تَک پہنچݨا شُرُوع ہوئیاں، مسلسل کوششاں دی اجازت دیݨ لئی جینیاتی تبدیلی دی ٹیکنالوجیاں تیار کیتیاں گئیاں۔
اِصطلاح
[سودھو]"سبز انقلاب" دی اِصطلاح سَبھ توں پہلاں امریکی ایجنسی برائے بین الاقوامی ترقی (USAID) دے منتظم وِلیئم ایس گاڈ نے 8 مارچ 1968ء نوں اک تقریر وچ استعمال کیتی سی۔ اوہناں نے نوِیں ٹیکنالوجیز دے پھیلاؤ نوں اس طرحاں بیان کِیتا:
| ” | ایہ تے کھیتی باڑی دے میدان وچ ہوݨ آݪی ہور پیشرفت اک نویں انقلاب دی تشکیل اُتے مُشتمل اے۔ ایہ سوویت یونیئن دی طرحاں پُرتشدّد سُرخ انقلاب نئیں تے نہ ای ایہ شاہ ایران دی طرح سفید انقلاب اے۔ میں ایہنوں ہرا انقلاب کہندا واں۔ | “ |
ہور دیکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Hazell, Peter B.R. (2009). The Asian Green Revolution. Intl Food Policy Res Inst. GGKEY:HS2UT4LADZD.
- ↑ Farmer, B. H. (1986). "Perspectives on the 'Green Revolution'in South Asia". Modern Asian Studies 20 (1): 175–99. doi:. https://archive.org/details/sim_modern-asian-studies_1986-02_20_1/page/175.