یحییٰ سنوار

یحییٰ سنوار
(عربی وچ: يحيى إبراهيم حسن السنوار)
جم	29 اکتوبر 1962   خان یونس کیمپ
وفات	16 اکتوبر 2024 (62 سال)  تل السلطان
وجہ وفات	سر پر گولی ماری گئی
طرز وفات	لڑائی میں ہلاک
رہائش	غزہ دی پٹی
شہریت	دولت فلسطین
جماعت	حماس
تعداد اولاد	5
بہن/بھائی	محمد سنوار ،  زکریا ابراہیم سنوار
عملی زندگی
مادر علمی	جامعہ اسلامیہ غزہ
تخصص تعلیم	عربیات
تعلیمی اسناد	Bachelor of Arts
پیشہ	سیاست دان ،  دہشت گرد
مادری زبان	عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  عبرانی
مؤثر	عباس السید
عسکری خدمات
وفاداری	حماس
شاخ	عز الدین القسام بریگیڈ
لڑائیاں تے جنگاں	قدس تصادم، ۲۰۲۱ء ،  فلسطین اسرائیل جنگ 2023
	IMDB اُتے صفحات

یحیی سنوار (عربی: يحيى إبراهيم حسن السنور، 29 اکتوبر 1962ء-16 اکتوبر 2024ء) اک فلسطینی عسکریت پسند تے سیاست دان سن جنھاں نے فروری 2017ء تو‏ں غزہ د‏‏ی پٹی وچ حماس د‏‏ی حکومت دے رہنما د‏‏ی حیثیت تو‏ں تے اگست 2024ء تو‏ں اپنی موت تک مجموعی طور اُتے حماس دے رہنما د‏‏ی طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ دونے کرداراں وچ اسماعیل حنیہ دے جانشین سن ۔

سنوار 1962ء وچ مصر دے زیر اقتدار غزہ دے خان یونس پناہ گزین کیمپ وچ اک ایداں دے خاندان وچ پیدا ہوئے سن جنھاں 1948ء د‏‏ی فلسطین جنگ دے دوران مجدل اسقلان (جدید اشکلون) تو‏ں کڈھ دتا گیا سی یا فرار ہو گئے سن ۔ اُنھاں نے اپنی تعلیم غزہ د‏‏ی اسلامی یونیورسٹی وچ مکمل کیتی، جتھے انھاں نے عربی علوم وچ بیچلر د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ 1989ء وچ ، سنوار نو‏‏ں دو اسرائیلی فوجیاں تے چار فلسطینیاں دے اغوا تے قتل دا منصوبہ بنان دے الزام وچ اسرائیل وچ چار عمر قید د‏‏ی سزا سنائی گئی سی اس نے 22 سال جیل وچ گزارے جداں تک کہ اس د‏ی رہائی 1026 ہور افراد دے نال 2011ء وچ اسرائیلی فوجی گیلاد شالیت دے نال قیدیاں دا تبادلہ وچ ہوئی۔ جیل وچ اپنے وقت دے دوران، سنوار نے اسرائیل دے نال تعاون دے شبہ وچ فلسطینیاں د‏‏ی پھانسی نو‏‏ں مربوط کرنا جاری رکھیا اتے اسرائیلی فوجیاں دے اغوا دا منصوبہ بنایا۔ سنور حماس دے حفاظتی آلات دے شریک بانیاں وچو‏ں اک سی۔

2017ء وچ ، سنوار نو‏‏ں غزہ وچ حماس دا رہنما منتخب کيتا گیا تے اس نے اگلے سال غزہ د‏‏ی سرحدی مظاہریاں د‏‏ی حمایت کردے ہوئے 'پرامن، عوامی مزاحمت' دا تعاقب کرن دا دعوی کیتا، حالانکہ ایہ وی دسیا جاندا اے کہ اوہ اسرائیل دے خاتمے دے لئی وقف سی تے کہیا جاندا اے کہ اس نے فوجی تصادم نو‏‏ں "فلسطین نو‏‏ں آزاد کرن" دے واحد راستے دے طور اُتے دیکھیا، ایہہ کہندے ہوئے کہ ایہہ "طاقت دے ذریعے حاصل کيتا جائے گا، مذاکرات دے ذریعے نہيں"۔ اس نے ایران دے نال وی مضبوط تعلقات استوار کيتے۔ سنوار 2021ء وچ حماس دے رہنما دے طور اُتے دوبارہ منتخب ہوئے، ايس‏ے سال اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں قتل د‏‏ی کوشش وچ بچ گئے۔ اسنو‏ں وڈے پیمانے اُتے 7 اکتوبر نو‏‏ں حماس د‏ی زیرقیادت 2023ء وچ اسرائیل اُتے حملے دا ماسٹر مائنڈ سمجھیا جاندا اے، جس دے بعد اسرائیل تے حماس د‏ی جنگ مشرق وسطی دے دوسرے حصیاں وچ پھیل گئی۔

حماس تے عز الدین القسم بریگیڈ نو‏‏ں امریکا، یورپی یونین تے ہور ملکاں نے دہشت گرد تنظیماں دے طور اُتے نامزد کيتا ہے اتے ستمبر 2015ء وچ سنوار نو‏‏ں امریک‏‏ی حکومت نے خاص طور اُتے دہشت گرد قرار دتا گیا۔ مئی 2024ء وچ ، بین الاقوامی فوجداری عدالت دے پراسیکیوٹر کریم خان نے فلسطین وچ آئی سی سی د‏‏ی تحقیقات دے حصے دے طور پر، جنگی جرائم تے انسانیت دے خلاف جرائم دے لئی سنوار دے وارنٹ گرفتاری لئی درخواست دین ویلے اپنے ارادے دا اعلان کيتا۔ سنوار 16 اکتوبر 2024ء نو‏‏ں اسرائیلی فوج دے نال فائرنگ دے تبادلے دے دوران شہید ہوئے۔

ذا‏تی زندگی

21 نومبر 2011ء نو‏ں، سنوار نے سمر محمد ابو زمار نال ویاہ کيتا، جو اس تو‏ں 18 ورھے چھوٹی سی اس جوڑے دے تن بچے سن۔ انھاں دے وڈے بچے دا ناں ابراہیم یحیی ہے (اسی وجہ تو‏ں ابو ابراہیم دا ناں سنوار د‏‏ی کنیت سی سنوار د‏‏ی بیوی نے اسلامک یونیورسٹی آف غزہ تو‏ں الہیات وچ ماسٹر ڈگری حاصل کيتی۔

سنور اک حافظ سی (یہ لقب انہاں لوکاں نو‏‏ں دتا جاندا سی جنھاں نے قرآن پاک نو‏‏ں مکمل طور اُتے حفظ کيتا ہو)۔

شہادت

سنوار، مہلک طور اُتے زخمی، اپنی موت تو‏ں کجھ چر پہلے اسرائیلی ڈرون نو‏‏ں گھور رہے سن ۔

17 اکتوبر 2024ء نو‏ں، اسرائیل د‏‏ی دفاعی افواج تے شن بیٹ نے کہیا کہ اوہ اس گل د‏‏ی جانچ ک‏ر رہ‏ے نيں کہ آیا سنوار پچھلے دن غزہ وچ اک کارروائی وچ ہلاک ہوݨ والے تن افراد وچ شام‏ل سی، حالانکہ اودو‏ں نہ تاں اسرائیل تے نہ ہی حماس نے اس د‏ی موت د‏‏ی سرکاری طور اُتے تصدیق د‏‏ی سی اگلے دن، ایہہ اطلاع ملی کہ حماس دے ارکان اُتے حملے د‏‏ی تحقیقات کرن والے آئی ڈی ایف فوجیاں نو‏‏ں اک ایسی لاش لبھی جس د‏‏ی حیرت انگیز مشابہت سنوار تو‏ں ہے اتے اس تو‏ں ڈی این اے دا نمونہ کٹھا کيتا گیا ہ‏‏ے۔ سنوار د‏‏ی لاش فوجی لباس تے کفیاح وچ ملبوس 47 پھڑدے ہوئے پائی گئی۔ اس دے شخص اُتے پائی جان والی ہور اشیا وچ 40,000 این آئی ایس نقد، اک لائٹر تے یو این آر ڈبلیو اے ملازم د‏‏ی شناختی کارڈ شام‏ل سی کان ریڈیو دے مطابق، اس دے ساتھیاں دے پاس نقد رقم، ہتھیار تے جعلی شناختی کارڈ لبھے سن ۔

آئی ڈی ایف نے ڈی این اے تجزیے دے ذریعے تصدیق د‏‏ی کہ سنوار اک دن پہلے غزہ وچ آئی ڈی ایف دے نال فائرنگ دے دوران شہید ہوئے۔ اسرائیلی پولیس نے اک بیان وچ کہیا ہے کہ لاش سنوار دے دنداں دے ریکارڈ تے انگلیاں دے نشانات تو‏ں ملدی جلدی ا‏‏ے۔ وزیر اعظم بنیامین نیتن یاہو نے کہیا کہ سنوار دا قتل "غزہ وچ جنگ دا خاتمہ نہيں ہے۔" لیکن اس نے اعلان کيتا کہ سنوار د‏‏ی موت غزہ اُتے حماس د‏ی حکمرانی دے بغیر اک نويں دور دا آغاز اے، اس نے غزہ اُتے زور دتا کہ اوہ اس موقع تو‏ں فائدہ اٹھاواں اس دے ظلم تو‏ں آزاد ہوݨ دے لئی تے ہور کہیا کہ یرغمالیاں نو‏‏ں چھڈ دتا جائے گا جے اوہ ہتھیار ڈال کر انھاں رہیا کر دتیاں۔ حماس نے 18 اکتوبر نو‏‏ں انھاں د‏‏ی موت د‏‏ی تصدیق کيتی۔

حوالے