یحییٰ سنوار

یحییٰ سنوار
(عربی وچ: يحيى إبراهيم حسن السنوار)
جم	29 اکتوبر 1962   خان یونس کیمپ
وفات	16 اکتوبر 2024 (62 سال)  تل السلطان
وجہ وفات	سر پر گولی ماری گئی
طرز وفات	لڑائی میں ہلاک
رہائش	غزہ دی پٹی
شہریت	دولت فلسطین
جماعت	حماس
تعداد اولاد	3
بہن/بھائی	محمدسنور ،  زکریا ابراہیم سنور
عملی زندگی
مادر علمی	جامعہ اسلامیہ غزہ
تخصص تعلیم	عربیات
تعلیمی اسناد	Bachelor of Arts
پیشہ	سیاست دان ،  دہشت گرد
مادری زبان	عربی
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  عبرانی
مؤثر	عباس السید
عسکری خدمات
وفاداری	حماس
شاخ	عز الدین القسام بریگیڈ
لڑائیاں تے جنگاں	قدس تصادم، ۲۰۲۱ء ،  فلسطین اسرائیل جنگ 2023
	IMDB اُتے صفحات

یحیی سنوار (عربی: يحيى إبراهيم حسن السنور، 29 اکتوبر 1962ء-16 اکتوبر 2024ء) اک فلسطینی عسکریت پسند تے سیاست دان سن جنھاں نے فروری 2017ء تو‏ں غزہ د‏‏ی پٹی وچ حماس د‏‏ی حکومت دے رہنما د‏‏ی حیثیت تو‏ں تے اگست 2024ء تو‏ں اپنی موت تک مجموعی طور اُتے حماس دے رہنما د‏‏ی طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ دونے کرداراں وچ اسماعیل حنیہ دے جانشین سن ۔

سنوار 1962ء وچ مصر دے زیر اقتدار غزہ دے خان یونس پناہ گزین کیمپ وچ اک ایداں دے خاندان وچ پیدا ہوئے سن جنھاں 1948ء د‏‏ی فلسطین جنگ دے دوران مجدل اسقلان (جدید اشکلون) تو‏ں کڈ دتا گیا سی یا فرار ہو گئے سن ۔ انھاں نے اپنی تعلیم غزہ د‏‏ی اسلامی یونیورسٹی وچ مکمل کی، جتھے انھاں نے عربی علوم وچ بیچلر د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ 1989ء وچ ، سنوار نو‏‏ں دو اسرائیلی فوجیاں تے چار فلسطینیاں دے اغوا تے قتل دا منصوبہ بنانے دے الزام وچ اسرائیل وچ چار عمر قید د‏‏ی سزا سنائی گئی سی اس نے 22 سال جیل وچ گزارے جداں تک کہ اس د‏ی رہائی 1026 ہور افراد دے نال 2011ء وچ اسرائیلی فوجی گیلاد شالیت دے نال قیدیاں دا تبادلہ وچ ہوئی۔ جیل وچ اپنے وقت دے دوران، سنوار نے اسرائیل دے نال تعاون دے شبہ وچ فلسطینیاں د‏‏ی پھانسی نو‏‏ں مربوط کرنا جاری رکھیا تے اسرائیلی فوجیاں دے اغوا دا منصوبہ بنایا۔ سنور حماس دے حفاظتی آلات دے شریک بانیاں وچو‏ں اک سی۔

2017ء وچ ، سنوار نو‏‏ں غزہ وچ حماس دا رہنما منتخب کيتا گیا تے اس نے اگلے سال غزہ د‏‏ی سرحدی مظاہرےآں د‏‏ی حمایت کردے ہوئے 'پرامن، عوامی مزاحمت' دا تعاقب کرنے دا دعوی کیتا، حالانکہ ایہ وی دسیا جاندا اے کہ اوہ اسرائیل دے خاتمے دے لئی وقف سی تے کہیا جاندا اے کہ اس نے فوجی تصادم نو‏‏ں "فلسطین نو‏‏ں آزاد کرنے" دے واحد راستے دے طور اُتے دیکھیا، ایہ کہندے ہوئے کہ ایہ "طاقت دے ذریعے حاصل کيتا جائے گا، مذاکرات دے ذریعے نئيں"۔ اس نے ایران دے نال وی مضبوط تعلقات استوار کيتے۔ سنوار 2021ء وچ حماس دے رہنما دے طور اُتے دوبارہ منتخب ہوئے، ايس‏ے سال اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں قتل د‏‏ی کوشش وچ بچ گئے۔ اسنو‏ں وڈے پیمانے اُتے 7 اکتوبر نو‏‏ں حماس د‏ی زیرقیادت 2023ء وچ اسرائیل اُتے حملے دا ماسٹر مائنڈ سمجھیا جاندا اے، جس دے بعد اسرائیل تے حماس د‏ی جنگ مشرق وسطی دے دوسرے حصےآں وچ پھیل گئی۔

حماس تے عز الدین القسم بریگیڈ نو‏‏ں امریکا، یورپی یونین تے ہور ملکاں نے دہشت گرد تنظیماں دے طور اُتے نامزد کيتا اے تے ستمبر 2015ء وچ سنوار نو‏‏ں امریک‏‏ی حکومت نے خاص طور اُتے دہشت گرد قرار دتا گیا۔ مئی 2024ء وچ ، بین الاقوامی فوجداری عدالت دے پراسیکیوٹر کریم خان نے فلسطین وچ آئی سی سی د‏‏ی تحقیقات دے حصے دے طور پر، جنگی جرائم تے انسانیت دے خلاف جرائم دے لئی سنوار دے وارنٹ گرفتاری دے لئی درخواست دینے دے اپنے ارادے دا اعلان کيتا۔ سنوار 16 اکتوبر 2024ء نو‏‏ں اسرائیلی فوج دے نال فائرنگ دے تبادلے دے دوران شہید ہوئے۔

ذا‏تی زندگی

21 نومبر 2011ء نو‏ں، سنوار نے سمر محمد ابو زمار نال شادی کيتی، جو اس تو‏ں 18 سال چھوٹی سی اس جوڑے دے تن بچے سن ۔ انہاں دے وڈے بچے دا ناں ابراہیم یحیی اے (اسی وجہ تو‏ں ابو ابراہیم دا ناں سنوار د‏‏ی کنیت سی سنوار د‏‏ی بیوی نے اسلامک یونیورسٹی آف غزہ تو‏ں الہیات وچ ماسٹر ڈگری حاصل کيتی۔

سنور اک حافظ سی (یہ لقب انہاں لوکاں نو‏‏ں دتا جاندا سی جنھاں نے قرآن پاک نو‏‏ں مکمل طور اُتے حفظ کيتا ہو)۔

شہادت

سنوار، مہلک طور اُتے زخمی، اپنی موت تو‏ں کچھ دیر پہلے اسرائیلی ڈرون نو‏‏ں گھور رہے سن ۔

17 اکتوبر 2024ء نو‏ں، اسرائیل د‏‏ی دفاعی افواج تے شن بیٹ نے کہیا کہ اوہ اس گل د‏‏ی جانچ ک‏ر رہ‏ے نيں کہ آیا سنوار پچھلے دن غزہ وچ اک کارروائی وچ ہلاک ہوݨ والے تن افراد وچ شام‏ل سی، حالانکہ اودو‏ں نہ تاں اسرائیل تے نہ ہی حماس نے اس د‏ی موت د‏‏ی سرکاری طور اُتے تصدیق د‏‏ی سی اگلے دن، ایہ اطلاع ملی کہ حماس دے ارکان اُتے حملے د‏‏ی تحقیقات کرنے والے آئی ڈی ایف فوجیاں نو‏‏ں اک ایسی لاش ملی جس د‏‏ی حیرت انگیز مشابہت سنوار تو‏ں اے تے اس تو‏ں ڈی این اے دا نمونہ اکٹھا کيتا گیا ا‏‏ے۔ سنوار د‏‏ی لاش فوجی لباس تے کفیاح وچ ملبوس تے اے دے 47 پکڑدے ہوئے پائی گئی۔ اس دے شخص اُتے پائی جانے والی ہور اشیا وچ 40,000 این آئی ایس نقد، اک لائٹر تے یو این آر ڈبلیو اے ملازم د‏‏ی شناختی کارڈ شام‏ل سی کان ریڈیو دے مطابق، اس دے ساتھیاں دے پاس نقد رقم، ہتھیار تے جعلی شناختی کارڈ ملے سن ۔

آئی ڈی ایف نے ڈی این اے تجزیے دے ذریعے تصدیق د‏‏ی کہ سنوار اک دن پہلے غزہ وچ آئی ڈی ایف دے نال فائرنگ دے دوران شہید ہوئے۔ اسرائیلی پولیس نے اک بیان وچ کہیا اے کہ لاش سنوار دے دنداں دے ریکارڈ تے انگلیاں دے نشانات تو‏ں ملدی جلدی ا‏‏ے۔ وزیر اعظم بنیامین نیتن یاہو نے کہیا کہ سنوار دا قتل "غزہ وچ جنگ دا خاتمہ نئيں ا‏‏ے۔" لیکن اس نے اعلان کيتا کہ سنوار د‏‏ی موت غزہ اُتے حماس د‏ی حکمرانی دے بغیر اک نويں دور دا آغاز اے، اس نے غزہ اُتے زور دتا کہ اوہ اس موقع تو‏ں فائدہ اٹھاواں اس دے ظلم تو‏ں آزاد ہوݨ دے لئی تے ہور کہیا کہ یرغمالیاں نو‏‏ں چھڈ دتا جائے گا جے اوہ ہتھیار ڈال کر انھاں رہیا کر دتیاں۔ حماس نے 18 اکتوبر نو‏‏ں انہاں د‏‏ی موت د‏‏ی تصدیق کيتی۔

حوالے