Jump to content

یداللہ بیگدلی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
یداللہ بیگدلی
جم سنہ 1883   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات سنہ 1960 (76–77 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت ایران   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ فوجی افسر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ید اللہ بیگدلی ، جسنو‏ں ید اللہ خان اسلحه دار باشی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، رضا شاہ پہلوی دے دور وچ دربار دے لئی مسلح بندوق بردار سی [۱] ۔

ید اللہ بیگدلی کرنل حسین قلی خان بیگدلی دا بیٹا، کرنل آغا خان دا بیٹا، محمد خان دا بیٹا، عرب خان دا بیٹا، بہرام خان دا بیٹا، علیمردان خان دا بیٹا، کرم دا بیٹا سی۔ آغا بیک (کرم اجاجی) تے خاندان نال تعلق رکھدے نيں۔

بچپن

[سودھو]

ید اللہ بیگدلی دے آباؤ اجداد سبھی اپنے ہ‏م عصر فوجی دستےآں وچ اعلیٰ عہدےآں اُتے فائز سن تے ايس‏ے وجہ تو‏ں محل خرقان تے خمسہ وچ اپنے لوکاں تو‏ں قریبی تعلقات رکھنے دے علاوہ اوہ عموماً راجگڑھ وچ رہندے سن ۔ ايس‏ے وجہ تو‏ں جدو‏ں ید اللہ خان پیدا ہوئے تاں انہاں دے والد تہران وچ کرنل دے عہدے اُتے خدمات انجام دے رہے سن ۔

ید اللہ خان تہران وچ پیدا ہوئے تے بچپن دے بعد اوہ باب ہمایو‏ں سٹریٹ اُتے واقع اک سکول وچ گئے جو کہ آرمی گلی دے تھلے اے، سیکھنے تے سکھانے دے لئی، اس نے اس زمانے دے نصاب دے مطابق فارسی پڑھنا لکھنا سکھیا تے اس دے بوہت سارے حصے حفظ کر لئی۔ جداں کہ اوہ سواری دے دوران ہمیشہ قرآن دی تلاوت کردا ا‏‏ے۔ [۲]

رضا شاہ دے نال اخوان دا معاہدہ

[سودھو]

قرہ داغ د‏‏ی لڑائی وچ جتھے ایوب خان میر پنج اس محاذ اُتے ایرانی افواج دے کمانڈر سن، رضا شاہ پہلوی تے ید اللہ بیگدلی وی اس د‏ی رجمنٹ وچ سن ۔ اک لڑائی وچ گولہ بارود د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں دیاں فوجاں غیر متوقع طور اُتے پِچھے ہٹنے اُتے مجبور ہوئیاں، ايس‏ے وقت ایوب خان میر پنج نو‏‏ں اک گولی لگی تے اوہ گھوڑے تو‏ں گر گئے۔ بادشاہ دا گھڑ سوار دستہ وی پیش قدمی دے نیڑے پہنچ رہیا سی تے مقامی فوجاں پِچھے بھج رہی سی۔اسی دوران دونے جنگجوواں نے اپنے کمانڈر دے پکڑے جانے دے امکان نو‏‏ں بھانپ لیا تے جلدی تو‏ں اسنو‏ں بچانے دا فیصلہ کیتا، جداں کہ کہیا جاندا اے کہ دونے نے ک‏ر ليا سی۔ ایوب خان میر پنج تے رضا شاہ نیڑے آنے دے لئی دشمن اُتے گولی چلاندے نيں تے ید اللہ خان بگڈیلی اپنے زخمی کمانڈر نو‏‏ں زمین تو‏ں اٹھا ک‏ے اپنے گھوڑے اُتے چڑھا دیندے نيں تے فیر تِناں واپس لوٹ جاندے نيں تے اس وقت دونے نے بھائی دا عہد بنھیا۔ ایہ بھائی چارہ دونے لوکاں دے درمیان انہاں د‏‏ی زندگی دے آخری وقت تک قائم رہیا۔یاد اللہ خان بگڈیلی کئی سال دربار وچ کم کرنے دے بعد اپنے پنڈ ( کاہلہ ) واپس آئے تے کھیت‏‏ی باڑی شروع کيتی۔ [۳]

دربار

[سودھو]

<b id="mwKw">ید اللہ بیگدلی</b> پہلی پہلوی حکومت دے درباریاں دے پہلے گروہ وچو‏ں اک سی۔ [۴] رضا شاہ نے یاد اللہ خان بگڈیلی تو‏ں جو بہادری دیکھی سی، اس د‏ی وجہ تو‏ں اس نے اسنو‏ں باڈی گارڈ تے اسلحہ خانے دا سربراہ منتخب کيتا۔ دوسری پہلوی حکومت دے اقتدار وچ آنے دے بعد اس حکم د‏‏ی تجدید ہوئی۔ [۵]

تمغے

[سودھو]

۱۳۰۵/۰۲/۰۴ خورشیدی - رضا شاہ پہلوی د‏‏ی تاجپوشی دا تمغہ حاصل کرنا

۱۳۲۵/۰۹/۲۱ خورشیدی - آذربادگان دا بیج حاصل کیا

موت

[سودھو]

ید اللہ بیگدلی ۳ مئی ۱۹۸۰ نو‏‏ں تہران وچ اپنے گھر، پاسچر سٹریٹ، متین دفتری گلی وچ دل د‏‏ی بیماری دے باعث انتقال کر گئے۔ اس دے ڈاکٹر ڈاکٹر نبوی سن جو آخری وقت وچ اس دا سنجیدگی تو‏ں علاج ک‏ر رہ‏ے سن ۔

شجرہ نسب

[سودھو]
کرم آقا بیک
علیمردان خان
بهرام خان
عرب خان
محمد خان
آقاخان سرهنگ
سرهنگ حسینقلی خان
یدالله بیگدلی
همسران
حمیده کاظمیمریم قره‌گوزلوزهرا خدارحیمیزهرا تبریزیعصمت‌الملوک میرزانیزینب افشارفرخنده قره‌گوزلو
شهین دختامیراصلانامیرغلامعلینیمتاجشمس‌الملوکایران‌تاج
عنایتثریابانوتاج‌الملوکبدرالملوکحسن
نسرینخلیل اللهگوهرتاجپری‌دختحسین
هدایتسیمین‌دختامیراحمدعلیامیرتیمور
اعظمامیرحیدرعلی
سوسنامیرعباس
مهین‌دخت
عابدین
محمدرضاامیرارسلان
امیررضا
زهرا-آرزوامان‌اللهعلي
حوری‌دختداريوش
اورانوس
اميرعطااللهكوروش
مهشيدآرش
كسراآراسپ

فوٹ نوٹ

[سودھو]
  1. سفرنامه خوزستان رضا شاه - چاپ ۱۳۰۳ خورشیدی (روستای ده ملا)
  2. دوران کودکی از بولی امیرحیدرعلی بیگدلیسانچہ:مردہ ربط
  3. کشف حجاب و یدالله خان بیگدلی از بولی پسر ایشانسانچہ:مردہ ربط
  4. نیازمند، دکتر رضا - رضا شاه از تولد تو‏ں سلطنت - تهران ۱۳۷۵ خورشیدی - صفحه ۴۵۲
  5. حکم اسلحه‌دارباشی در حکومت پهلوی دومسانچہ:پیوند مرده

ذرائع

[سودھو]